این روزها اسپینر(Spinner) یک وسیله جالب و ارزان‌قیمت است که تقریباً در هر خانه‌ای یک نمونه از آن پیدا می‌شود. بیشتر کودکان به این وسیله پنکه مانند 2 یا 5 پره به چشم یک اسباب‌بازی جالب و سرگرم‌کننده نگاه می‌کنند و گاهی اوقات حتی نمی‌توانند یک‌لحظه هم از اسپینر محبوبشان دل بکنند. اما علاوه بر کودکان گاهی می‌بینیم که اسپینر در دست بزرگ‌سالان هم دیده می‌شود و باورهایی وجود دارد که بر اساس آن گفته می‌شود اسپینر می‌تواند در تمدد اعصاب و کاهش استرس نقش داشته باشد. شاید پیش خودتان فکر کنید که آیا واقعاً این باور دست است؟ در پاسخ باید بگوییم که متخصصان روانشناسی و کاردرمانی از زمان قدیم برای افزایش آرامش و تخلیه عصبی کودکان مبتلا به مشکلات پردازشی در احساسات خود مثل بیماران مبتلا به اوتیسم و بیش‌فعالی، استفاده از ابزار‌های حسی را توصیه می‌کردند. این موضوع نی‌نی سایت را بر آن داشت تا در این مقاله با دکتر علی دربانی- روانشناس- گفت‌وگویی داشته باشد و نظر ایشان را درباره اسپینر جویا شود تا ببینیم آیا واقعاً این سرگرمی ساده و کوچک می‌تواند به تمدد اعصاب کمک کند؟
کاهش استرس از طریق حرکات فیجت
اسپینر که تحت عنوان فیجت اسپینر نیز شناخته می‌شوند با حرکت ساده خود می‌توانند به کاهش بی‌قراری افراد کمک کنند. فیجت کردن (Fidgeting) درواقع به معنای انجام حرکات کوچک و ساده به‌منظور کاهش استرس است. از جویدن ناخن‌ها و چرخاندن کلید در دست گرفته تا تکان دادن مکرر پا و بازی کردن با موها یا جویدن گوشه لباس، فیجت طیف گسترده‌ای از حرکات را شامل می‌شود که بعضی از آن‌ها به‌سلامتی نیز ضرر وارد می‌کنند. اما اسپینر وسیله‌ای بی‌خطر و ارزان‌قیمت است که این روزها بین کوچک و بزرگ از جایگاه محبوبی برخوردار شده است. اسپینر که تنها با یک حرکت برای مدتی طولانی در دستان ما شروع به چرخش می‌کند در بازار کشور ما در انواع طرح‌ها و رنگ‌های مختلف موجود است. با معرفی اسپینر روزی نبوده که در شبکه‌های مجازی با ویدئوهای افراد از شکل‌های مختلف و ترفندهای استفاده از این وسیله مواجه نشویم. اسپینر‌ها علاوه براینکه به تمدد اعصاب و ایجاد آرامش کمک می‌کنند، جنبه زیبایی نیز دارند. با نگاه کردن به یک اسپینر حین چرخش و ادغام رنگ‌های آن در یکدیگر درواقع نوعی توهم دیداری ایجاد می‌شود. درصورتی‌که اسپینر رنگی باشد حین چرخش مانند رنگین‌کمان به نظر می‌رسد. انواع دیگر اسپینر نیز هر یک با طرح ویژه خود یک نمای زیبا و خاص را به نمایش می‌گذارند.
4 راهکار برای افزایش آرام‌بخشی با کمک اسپینر
اسپینر ازجمله وسایلی است که با ساختی ساده و صدایی خاص به‌طور لحظه‌ای ما را درگیر خود می‌کند. این درگیری می‌تواند ذهن فرد را برای مدتی کوتاه از افکار منفی و استرس‌های روزمره دور کند. در مقاله‌های متعدد نیز از تأثیر آرام‌بخشی اسپینر یاد شده است اما برای اینکه نسبت به تائید و صحت این مطالب یقین پیدا کنیم، نظر دکتر علی دربانی را جویا شده‌ایم. به گفته این روانشناس، اسپینر می‌تواند در آرام‌سازی ذهن تأثیر موقت داشته باشد اما برای برخورداری از خواص آرام‌بخشی این وسیله باید از راهکارهای خاصی پیروی کنید که در ادامه به 4 مورد از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:
1. تمرکز روی تنفس:
یکی از فن‌های مؤثر در آرام‌بخشی، تمرکز روی تنفس است. برای این منظور باید با شروع چرخاندن اسپینر، یک‌نفس عمیق با بینی بکشید و تا توقف چرخش اسپینر نفس خود را حبس کنید. سپس یک بازدم قوی از راه دهان (تنفس دیافراگمی) داشته باشید و این حرکت را در تنفس‌های بعدی تکرار کنید. این کار باعث می‌شود اکسیژن بیشتری به مغز برسد. متعاقب آن نیز مغز پیام آرام‌باش و آرام‌بخشی را به تمام بدن ارسال می‌کند.
2. شمارش معکوس:
در این تکنیک با حرکت دادن اسپینر از عدد 50 سه تا سه تا کم می‌کنیم و تا توقف کامل اسپینر به شمارش معکوس ادامه می‌دهیم: 50...47...44...41...38...35... . این کار باعث می‌شود ذهن از مسائل روزمره و استرس دهنده جدا و کاملاً درگیر بازی شود.
3. تمرکز روی صدا:
چشم‌ها را بسته و اسپینر را به گوش خود نزدیک کنید. سپس روی صدای آن تمرکز کرده و ذهن خود را از افکار منفی دور کنید.
4. افزایش امواج مثبت ذهنی و تلقین آرامش:
حین چرخش اسپینر با خود بگویید «تمام استرس‌های من با هر بار چرخش اسپینر تخلیه می‌شود و من آرام و آرام‌تر می‌شوم».