چاه های تل آو، طلایی گران بها در لافت

آشنایی با چاه های طلا در لافت

چاه های طلا در لافت  قشم یکی از جزایر دیدنی و جذابی است که گردشگران ایرانی زیادی برای بازدید از جاذبه های آن به سمت این منطقه جنوبی ایران سفر می کنند. حس و حالی که هنگام سفر به این منطقه تجربه خواهید کرد قطعا قابل توصیف نیست چرا خانه های آن به گونه ای ساخته شده اند که هوای گرم این منطقه باعث اذیت ساکنان شهر نشود. در سمت شمال غربی این جزیره جایی در کنار خلیج زیبای فارس و در مجاورت جنگل های حرا، روستایی زیبا را می بینید که بادگیرهای باشکوهش زبانزد خاص و عام است. این روستا که در میان درختان سرسبز و نخلستان های تماشایی قرار دارد روستای زیبای لافت است. اما ما در این مطلب از مجله ی گردشگری الی گشت قصد داریم تا درباره ی چاه های طلا در این روستا یا تل آب ها اطلاعاتی را خدمتتان ارائه دهیم، این چاه ها قدمت طولانی دارند و به منظور ذخیره ی آب باران در این منطقه نیز توسط محلی های آن زمان ساخته شده بودند. در ادامه با ما همراه باشید تا با چاه های طلا در لافت بیشتر آشنا شوید.

چاه های طلا در لافت، قدمتی بسیار طولانی دارند و هدف از ساخت آن ها ذخیره ی آب باران بوده است. این چاه ها در 76 کیلومتری شهر قشم و در 30 کیلومتری شمال فرودگاه بین المللی قشم نیز قرار دارند و زمانی که برای بازدید این چاه ها می روید مشاهده می کنید قلعه نادری هم درست در کنار همین چاه ها در داخل گودال دامنه ی کوه به چشم می خورد. وجود چاه های تل آب در این منطقه ی گرمسیری حاکی از تکنولوژی ذخیره ی آب پارسیان جزیره نشین در دوره حکومت هخامنشیان نیز بوده است. مردم سخت‌کوش این منطقه، با زحمت زیاد در دل سنگ‌های شیستی برای ذخیره آب زلال باران چاه‌هایی حفر کرده‌اند. تل مشرف بر این چاه‌ها، با سطح سنگی مرجانی، آب باران را به گودال محل چاه‌ها هدایت می‌کند و چون کف چاه ‌ها به لایه ‌های گچی ختم شده است، آب برای مدت طولانی نسبتاً سالم و خنک در آن باقی می‌ ماند.

مختصری درباره تاریخ چاه های طلا در لافت

با توجه به جاذبه های ارزشمند و تاریخی که در روستای لافت در قشم وجود دارد اما تا بسیاری ناشخناخته باقی مانده و حجم گردشگر کمی به این منطقه در جنوب ایران سفر می کند. پیشینه تاریخی بندر لافت به احتمال زیاد به هزاره اول قبل از میلاد بر می گردد و آن زمانی است که اولین سکونتگاه های روستایی در جزیره قشم شکل گرفت. از آن زمان تاکنون وقایع تاریخی بسیار مهمی در منطقه خلیج فارس بوقوع پیوسته است که بی شک نمی تواند بی ارتباط با لافت تاریخی باشد.

بندر لافت علی رغم ارزش های موجود در آن ، هنوز تا میزان زیادی نا شناخته مانده است. کمبود منابع ، اسناد و تحقیقات علمی ابهامات زیادی را در مورد این بندر، که لافت نام دارد نیز ایجاد نموده است. این بندر با سلف آن، لافت کهنه، که روزی چنان معتبر بوده که جزیره قشم نام خود را از آن ها می گرفته اما برای مدت های طولانی است که در گمنامی کامل قرار دارند. یکی دیگر از مواردی موجب کم رنگ شدن روستای لافت در قشم شد تسلط های پی در پی کشورهایی نظیر پرتغال، هلند، فرانسه، قبایل عرب و همینطور  بویزهاستیلای پر دامنه انگلیسی ها بوده که سبب قطع ارتباط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جزیره قشم با پیکره ی اصلی سرزمین ایران نیز شده است.

جنس چاه های طلا در لافت

تل که مشرف بر چاه های طلا است با سطحی سنگی مرجانی آب باران را درون گودال های چاه ها نیز هدایت می کند و به علت این که کف چاه ها با لایه های گچی پوشیده شده اند، برای مدت طولانی آب موجود در این چاه ها خنک و سالم باقی می مانده است. یکی از مواردی بسیار جالب درباره چاه های طلا در لافت تعداد این چاه ها است که به تعداد ایام سال کبیسه 366 حلقه بوده و مردم در هر روز از سال دهانه یکی از آن ها رو باز می کردند و از آن برای مصارف روزمره ی خودشان استفاده می کردند.

تقدس چاه های طلا برای مردم لافت

چاه های طلا در لافت برای مردم این روستا بسیار مهم و مقدس بوده، به گونه ای که در کنار آن ها قربانی هایی می دادند و در کنار درخت هایی که در اطراف چاه ها وجود داشت نیز دخیل های می بستند. هر کدام از چاه‌ها در گویش محلی به اسمی خوانده می‌شود ازجمله غرابو، لوینی و عاشوری و  چاه‌های تاریخی به اشکال متفاوت دایره‌ای، مربع و بیضی است و  برخی نحوه‌ی ساخت آن را مانند چاه‌های ساسانی می‌دانند.

قدمت چاه های طلا در لافت به دوره های تاریخی پس از اسلام باز می گردد و این روستا در سال 1377 با شماره ثبت 2195 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

جاذبه های دیگر روستای لافت در قشم

بعد از این که بازدیدتان از چاه های طلا در لافت به پایان رسید لطفا از این روستای دیدنی خارج نشوید چرا که جاذبه های دیدنی و تاریخی دیگری هم وجود دارد که می توانید از آن ها دیدن کنید و سفری پربار را برای خودتان رقم بزنید. از جمله جاذبه هایی که می توانید از آن ها دیدن کنید یک آب انبار بزرگ سنتی، مساجد، خانه های بومی با بادگیر های بزرگشان، درخت نیاز و باز مانده قلعه نادری ( در جوار چاه ها) هستند.

درختان کهنه و قدیمی که در این منطقه وجود دارند با ساقه های پیچ در پیچ و گره خورده ی خودشان که درون سنگ ها فرو رفته تا ریشه های خودشان را به آب برساند. مردم بومى معتقدند که این درخت‌ها حافظ و نگهبان آب چاه‌ها هستند و سرسبزى آنها نشان‌ دهنده وجود آب شیرین در محل است آب شیرین و زلال در سفره زیر زمینى و در سنگ شیست جریان دارد که در گودى‌ها تا 10 متر و در بلندى‌هاى در عمق بیشترى به آب رسیده‌اند.

منطقه ای که چاه های طلا در لافت واقع شده اند تنها یک مکان تاریخی نیست، بلکه شما در آن می توانید آثار باستانی مربوط به قرن 17 میلادی هستند و در بالای چاه های طلا دو اثر تاریخی از برج های دیده بانی باقی مانده اند که نشان دهنده قدمت بالای این روستا هستند. اما بیش تر از تمامی جاذبه های تاریخی که در این روستا وجود دارد بادگیرهایی است بر روی خانه های روستای لافت قرار دارند و وظیفه ی آن ها تهویه هوا در نقاط گرمسیر بوده و همچنان هم نقش پر رنگی در خنک کردن خانه های روستای لافت ایفا می کنند.

• قلعه نادری لافت

قلعه ای در جنوب روستای لافت وجود دارد که با کمی فاصله گرفتن از چاه های طلا در لافت می توانید آن ها را مشاهده کنید. این قلعه نادری یا نادرشاهی نام دارد و بر اساس یک نقشه ی مربع شکل نیز ساخته شده و آثاری نظیر باروی قلعه، 30 حلقه آب شیرین، 3 برکه آب، 2 آب انبار قدیمی و باقیمانده 4 برج، تمام چیزی است که از آن بر جای مانده است.

•  زیارتگاه های لافت

دیگر جاذبه ای که بعد از بازدید از چاه های طلا در لافت می توانید از آن ها بازدید کنید، زیارتگاه های لافت است که در بافت قدیمی این روستا نیز قرار گرفته است. در فاصله کوتاهی از لافت، جزیره کوچکی به نام شیخ اندر آبی وجود دارد که فاقد سکنه است و در موقع مد دریا قسمت ‌هایی از آن در زیر آب پنهان می شود. در شمال این جزیره مکانی مقدس قرار دارد که به زیارتگاه شیخ اندرآبی مشهور است و ماهیگیران و دریانوردان احترام زیادی برای آن قائل هستند.

• آب انبارهایی با سقف گنبدی

همانطور که می دانید روستای لافت در جنوب ایران قرار دارند و این منطقه به دلیل گرمای زیادی که درش وجود دارد همواره با مشکل آب روبرو بوده است، از همین رو گزینه های مختلفی برای تامین آب مورد نیاز ساکنان وجود دارد که به غیر از چاه های طلا در لافت آب انبارهایی با سقف گنبدی هم در این منطقه وجود دارد که محلی برای ذخیره ی آب باران محسوب می شده اند. در لافت و اطراف آن حدود 34 برکه وجود دارد که با سقف های گنبدی شکل و سفید رنگ شان شناخته می شوند؛ این نوع سقف در برابر گرمای جنوب ایستادگی کرده و مانع تبخیر آب می شود.

• گورستان های تاریخی لافت

در ادامه ی لافت گردی می توانید به سمت گورستان های تاریخی این روستا بروید که قبرهایی با قدمت هزاران سال پیش در آن قرار دارد. یکی از این گورستان ها در اطراف زیارتگاه سید حسن پسر سید منصور قرار دارد و به نام قبرستان دارالمغفره مشهور است.

• اسکله باستانی

قرارگیری این روستا در میان آب های نیلگون خلیج فارس باعث شده تا اسکله های آن نقش مهمی را در تردد مردم و ارسال و دریافت کالاها بازی کنند. در این روستا آثاری از یک اسکله‌ وجود دارد که ساخت آن به دوران مادها، هخامنشیان و ساسانیان برمی گردد و با سنگ های لبه دار ساخته شده است.