این روزها برخی تحلیلگران دلیل سقوط سنگین شاخص بورس که بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بوده و از آن به عنوان دماسنج اقتصادی یک کشور نیز یاد می شود را کاهش بهای نفت و کامودیتی ها می دانند و برخی دیگر وجود چنین رابطه ای را انکار می کنند و انگشت اتهام را به طرف سیاست های دولتی نشانه رفته اند.
رضا اسماعیل زاده در گفت و گو با خبرنگار بورس تابناک اقتصادی با اشاره به اینکه گفت: یکی از بزرگترین دغدغه های بورس بازان پیش بینی سمت و سوی حرکتی این شاخص بوده که در تعیین آن پارامترهای زیادی دخیل هستند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا قیمت جهانی کامودیتی ها نیز بر شاخص موثر بوده یا اصلا رابطه معناداری میان این دو وجود دارد، گفت: با توجه به مفهوم نسبت قیمت به سود به ازای هر سهم یا همان پی بر ای (P/E) می توان قیمت را تابعی از میزان سودآوری شرکت ها فرض کرد، پس قیمت سهام شرکت هایی که فروش صادراتی دارند با فرض ثابت بودن دیگر پارامترهای موثر بر این مقوله همانند قیمت ارز، با جابجایی قیمت جهانی کامودیتی ها میزان سود تحقق یافته این شرکت ها نیز متناظراً کاهش یا افزایش می یابد.
اسماعیل زاده با بیان این مطلب که این میزان سودآوری در مرحله بعدی خود را در قیمت سهام شرکت ها و متعاقباً در شاخص بورس نشان می دهد، با تقسیم بندی کامودیتی ها به دو دسته کامودیتی های نفتی و محصولات مشتقه و کامودیتی های غیر نفتی مانند فلزات ، تاکید کرد: جابجایی قیمت جهانی کامودیتی های نفتی و محصولات مشتقه به دو صورت بر روی شاخص تاثیرگذار هستند.
وی ادامه داد: یک تاثیر مستقیم در درآمد فروش شرکت های گروه فرآورده های نفتی و محصولات شیمیایی که حدود 35 درصد از کل بورس را تشکیل می دهند و دوم تاثیر قیمت جهانی نفت بر کلیت اقتصاد کشور و متعاقبا شرکت های بورسی.
فعال بازار سرمایه افزود: با توجه به تعریف مقدار درآمد تخصیص یافته به هزینه ها در بودجه کشور، درآمد حاصل از فروش نفت حدود 30 درصد به طور مستقیم و 60 درصد به طور غیر مستقیم بر کلیت اقتصاد کشور تاثیرگذار است
اسماعیل زاده افزود: در مورد کامودیتی های غیر نفتی مانند فلزات نیز می توان به این نکته اشاره کرد که قیمت جهانی آن ها به طور مستقیم بر روی درآمد فروش که در مجموع حدود 25 درصد از کل بورس را تشکیل می دهند، تاثیرگذار بوده و نکته قابل توجه آن است که قیمت های جهانی کامودیتی که به صورت مستقیم بر درآمد فروش شرکت های صادرات محور تاثیرگذار هستند، با لگ زمانی قابل توجهی خود را در قیمت تابلوی سهم ها و متعاقبا شاخص بورس خود را نشان می دهند و این به این معنی است که می توان با تعقیب قیمت های جهانی کامودیتی ها تا حدود زیادی قیمت های آتی سهم های صادرات محور را با دایره خطای کمتری پیش بینی کرد.
کارشناس و فعال بازار سرمایه در بخش پایانی گفت و گوی خود با تابناک اقتصادی گفت: در مورد سایرگروه های بورسی که به طور مستقیم از قیمت های جهانی کامودیتی ها پیروی نمی کنند،گفت: در دوره های رونق و رکود که ناشی از کسری و یا مازاد بودجه بوده و این متغیرها در کشور ما تا حد زیادی به قیمت جهانی نفت وابسته هستند، تبعیت می کنند.