به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، حمید ظهرابی معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری که امروز به مناسبت روز جهانی زمین پاک برگزار شد با اشاره به اینکه کشور ما به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی دارای تنوع زیستی و اکوسیستم‌های مختلفی است، اظهار کرد: هرسال شعاری برای این روز درنظر گرفته می‌شود که شعار جهانی امسال حفاظت از گونه‌های زیستی و برای ایران حفاظت از گونه‌های زیستی، نه دوباره به زباله و پلاستیک تعیین شده است.
بیشتر بخوانید؛ دوئل مرگبار حیوانات در حیات وحش + فیلم (18+)
وی افزود: شعار روز جهانی زمین این پیام را به ما می‌دهد که گونه‌های زیستی بخش عمده‌ای از روند طبیعی زمین و کارکرد‌های اکوسیستمی را بر عهده دارند.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اکوسیستم‌ها نقش مهمی در تداوم و پایداری حیات بر روی زمین ایفا می‌کنند.
ظهرابی گفت: وقتی به کره زمین نگاه می‌کنیم می‌بینیم که گونه‌های گیاهی و جانوری هر کدام وظیفه‌ای دارند که هنوز قادر به درک تمام آن‌ها نیستیم.
وی با بیان اینکه هر چه علم پیشرفته‌تر می‌شود متوجه می‌شویم که بودنِ گونه‌های زیستی تضمین‌کننده حیات است، بیان کرد: حدود هزار و ١٧٠ گونه مهره‌دار در ایران شناسایی شده که گفته می‌شود آمار‌های واقعی، بسیار بیشتر از این میزان است.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه احتمال دارد حدود 8 هزار گونه مهره‌دار و ٢٠ هزار بی‌مهره در کشور وجود داشته باشد، اظهار کرد: همچنین حدود 594 گونه پرنده، ١٩٧ گونه پستاندار،٢91 گونه خزنده و ٢٢ گونه دو زیست در کشور وجود دارد.
ظهرابی گفت: حفاظت از تنوع زیستی بسیار دشوار است و نیاز به مشارکت و روزآمد کردن دانش، قوانین و مقررات حفاظت دارد.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: سال گذشته پیگیری کردیم تا قانون و آیین‌نامه شکار و صید اصلاح و گونه‌های بی‌مهره نیز در آن گنجانده شود تا حفاظت با دقت بیشتری صورت گیرد.
ظهرابی بیان کرد: بارش‌های اخیر می‌تواند برای ما چند نکته را یادآوری کند و اینکه انسان در مواجهه با طبیعت باید از تقابل با آن خودداری کند و خواب فعالیت‌های خود را به سمت هم راستا شدن با طبیعت پیش ببرد.
وی ادامه داد: همچنین سیل های اخیر نشان داد که تخریب سرزمین و بهره‌برداری بیش از حد در جنگل‌ها و مراتع می‌تواند موجب فرسایش خاک و افزایش روان آب‌ها و به موجب آن شاهد وقوع سیلاب‌های مخرب و گل آلود باشد.
ظهرابی تصریح کرد: در سیل اخیر متوجه شدیم که اگر بستر رودخانه‌ها مسیر‌ها و تالاب‌ها را مورد تجاوز قرار دهیم طبیعت پاسخ آن را به ما خواهد گرفت. سیل‌های اخیر به ما آموخت که طبیعت را می‌توان با روش‌های مهندسی که در اختیار انسان است به چالش کشید، اما سیل اخیر ثابت کرد واکنش طبیعت می‌تواند فراتر از قدرت انسان باشد.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: سیل اخیر به ما آموخت که رفتار‌های مهندسی و استفاده از مکانیسم ها به تنهایی نمی‌تواند جلوی سیلاب را بگیرد، اگر پوشش جنگلی نباشد و سدسازی‌ها و آبخیزداری‌ها صورت گیرد می‌تواند اثرات مخربی مانند سیلاب اخیر را داشته باشد.
ظهرابی گفت: برخی تصور می‌کنند که با سدسازی‌ها که در بالا دست‌ها صورت گرفته است نیازی به حفاظت از مراتب در پایین دست‌ها ندارند، اما این در حالیست که سیل‌های اخیر بیشترین خسارات خود را در بخش‌هایی روی داد که ما به طبیعت تجاوز کرده ایم.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: همچنین تغییرات کاربری و دست اندازی به طبیعت و اجرای طرح‌های توسعه‌ای بدون توجه به ملاحظات زیست محیطی صورت گرفته بود.
ظهرابی گفت: اولین کاری که می‌توانیم در مدیریت حقوق پس از سفری به انجام دهیم این است که در راستای احیا و حفاظت از جنگل‌ها و همچنین پوشش گیاهی به عنوان کنترل کننده روان آب‌ها حرکت کنیم.
وی افزود: برخی آبخیزداری را مورد تایید قرار می‌دهند البته آبخیزداری مفهوم بسیار وسیعی دارد و احیای جنگل‌ها را نیز شامل می‌شود، بنابراین برخلاف تصور برخی آبخیزداری صرفاً ایجاد سازه از طریق سنگ سیمان نیست، بلکه باید بپذیریم که روش‌های سازه‌ای به تنهایی برای کنترل سیلاب‌ها پاسخگو نیست.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: برخی محیط زیستی‌های تندرو از ریشه با سدسازی مخالفت می‌کنند، اما به اعتقاد سازمان حفاظت محیط زیست سد‌ها هم می‌توانند خوب و هم بد باشند؛ سد خوب در جایی که مناسب باشد می‌تواند نعمتی بزرگ برای کشور محسوب شود و سد بد در جای نامناسب می‌تواند مخرب باشد.
وی افزود: براساس مطالعات ارزیابی زیست محیطی سد سازی در یک منطقه می‌تواند منجر به بهبود وضعیت اقتصادی شود و همچنین می‌تواند کمترین آسیب را به طبیعت وارد کند.
ظهرابی بیان کرد: نباید در حریم رودخانه‌ها ساخت و ساز صورت گیرد و تاکید می‌کنیم که بازسازی خانه‌ها و مدارس و سایر سازه‌ها در جای قبلی نباید صورت گیرد و در بازسازی‌ها باید به موضوعات محیط زیستی توجه کنند.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: پس از سیلاب‌های اخیر ما شاهد پر آب شدن تالاب‌ها شدیم و بسیاری از تالاب‌ها آب سیلاب را در خود ذخیره کرده اند.
وی ادامه داد: لایروبی ورودی تالاب‌ها و حفاظت از حریم و بستر آن‌ها منجر به کاهش خسارات سیل شد، به همین دلیل یکی از اقدامات اساسی تالاب‌ها مهار سیل است.