شرکت ها و کارخانه های هواپیماسازی در دنیا تعداد محدودی دارند. بیشتر افراد می توانند به راحتی 5 شرکت هواپیماسازی بزرگ دنیا را نام ببرند. شرکت های بوئینگ، ایرباس، فوکر، ERT، سوخو، توپولوف و Bae تعدادی از برندهای معروف هواپیماسازی هستند. انگلیسی ها، هواپیماهای مسافربری کوچکی را با نام هواپیما Bae طراحی کرده اند. این شرکت با نام انگلیسی British Aerospace هواپیماهایی را وارد صنعت هواپیمایی جهان کرده است.

در این مقاله مجله ی گردشگری الی گشت هواپیماهای Bae را معرفی می کنیم. از مشخصات ظاهری و کلی این مدل هواپیما می گوییم تا کمک کنیم در سفرهای هوایی، هواپیمای سوار شده به آن را بشناسید.

تاریخچه ساخت هواپیما Bae 146 در انگلستان

اولین نسخه از این هواپیما، پس از طراحی و ساخت، در سال 1981 پرواز آزمایشی خود را با موفقیت انجام داد. 2 سال پس از پرواز آزمایشی، ساخت هواپیما Bae را شروع کردند که تا سال 2001 ادامه یافت. استقبال از هواپیماهای کوچک Bae در میان کشورهای جهان عالی بود. کشورهایی که این مدل هواپیما را برای خطوط هوایی خود خریداری کردند، در ادامه معرفی می کنیم. کشورهایی مانند ایران که هم اکنون هواپیمای Bae 146 را در شرکت های هواپیمایی خود استفاده می کنند.

مدل هواپیمای Bae146 را در شرکت های هواپیمایی ماهان، قشم ایر و تابان می بینید. این شرکت توانست نزدیک به 387 فروند هواپیما را بفروشد. اگر برای خرید بلیط هواپیما به سراغ این شرکت ها رفتید، در مسیرهای مشخصی سوار هواپیما Bae خواهید شد.

دو نوع مدل کلی برای هواپیما BAe می توان در نظر گرفت. نمونه ای که با نام BAe 146 وارد بازار شد و خود، مدل های گوناگونی داشت. تولید مدل های BAe 146 در سال 1991 به پایان رسید و نمونه بعدی هواپیماهای BAe ساخته شدند. هواپیماهای بعدی با نام BAe Avro روانه بازار شدند. این مدل در دو سری ساخته شد. ساخت نمونه دوم از 1992 شروع و تا 2001 ادامه داشت.

هواپیما HS 146 رقیبی برای فوکر F27

در سال های اولیه ساخت هواپیما BAe تیم طراحی و مهندسی به همراه هاوکر سیدلی، هواپیمایی به نام HS 146 را ساختند. این هواپیمای 70 نفره در سال 1973 به عنوان رقیب فوکر F27 و از نوع جت های کوچک مسافربری وارد بازار شد. نوع موتور این مدل، لوبو 6500 بود که زیر بال ها نصب می شد. هواپیمای HS 146 را می توان پدر هواپیما BAe دانست که سال ها بعد روانه بازار شدند. برای آشنایی با هواپیماهای فوکر هم پیشنهاد می دهیم مقاله ای با عنوان هواپیما فوکر 100 را مطالعه کنید.

معرفی هواپیمای BAe معروف به جت منطقه ای

هواپیما Bae از نوع هواپیماهای برد کوتاه است که برای حمل و نقل مسافران ساخته شده است. این هواپیما به این دلیل برای به جت منطقه ای معروف شده که برای مسافت های کوتاه و سفرهای داخلی طراحی شده است. هر دو بال این هواپیما در بالای بدنه و پنجره ها قرار گرفته اند. به همین دلیل تمام مسافران بدون مزاحمت نمای بال ها، می توانند بیرون را تماشا کنند. دم این هواپیمای کوچک برد کوتاه هم، T شکل طراحی شده است.

در هنگام بلند شدن از باند، فرود آمدن و حتی طول پرواز، لرزش بسیار کمی دارد. صدای هواپیما پایین بوده و به اصطلاح هواپیمای آرامی است. ویژگی ای که باعث محبوبیت هواپیما Bae در فرودگاه های درون شهری کوچک شده است. ترمزهای کربنی و آیرودینامیکی این نوع طیاره به سریع تر متوقف شدن آن در فرود کمک می کنند. هواپیمای BAE 146 هواپیمایی چهار موتوره از نوع توربوفن بوده که مشخصات آن به شرح زیر است.

• بیشینه وزن برخاست: 44,225 کیلوگرم
• طول هر بال: 26٫34 متر
• طول بدنه هواپیما: 30٫99 متر
• ارتفاع هواپیما: 8٫59 متر
• حداکثر برد پرواز با یک باک بنزین: 2900 تا 3340 کیلومتر (بسته به مدل هواپیما)
• ظرفیت مسافر: 70 تا 128 نفر، بسته به مدل هواپیما
• حداکثر سرعت هواپیما: 790 کیلومتر بر ساعت (0٫74 ماخ)
• حداکثر ارتفاع پروازی: 11000 متر (35000 پا)

جالب این است که هواپیما Bae یکی از مقاوم ترین هواپیماهای ساخته شده در جهان است. در میان این نوع هواپیماها، مدل RJ85 حتی با 31 سال عمر همچنان کار می کند. از این مدل هواپیمای Bae در بازار 88 فروند وجود دارد.

انواع سری های هواپیمای BAe 146 در جهان

به این مدل هواپیما، لقب هواپیمای پچ پچ کننده (Whisperjet) داده اند. چرا که به آرامی و بدون سر و صدا خواهد بود. از سال 1983 که ساخت هواپیماهای شرکت بریتانیایی شروع شد تا سال 2001 که آخرین نسخه از آن وارد بازار شد، تغییرات مختلفی روی ظاهر و مشخصات هر مدل آن انجام شد. این مدل، بدنه ای تک پلانه با دمی T شکل دارد. 4 موتور آن زیر بال ها قرار گرفته اند. در نتیجه مدل های مختلفی از هواپیما Bae به فروش رسید که هر کدام را معرفی می کنیم.

مدل BAe 146-100، نام اولین مدل هواپیمای انگلیسی

اولین مدلی که برای هواپیما Bae ساخته شد، سری 100 نام گرفت. ظرفیت مسافر آن حداقل 70 و حداکثر 94 نفر بود. نمونه های ویژه و VIP هم از روی همین مدل ساخته شد که در مجموع 19 صندلی با طراحی داخلی مخصوص داشت. مدل باربری این نوع هواپیما، Bae 146-100QT نام گرفت.

هواپیمای BAe 146-200 بریتانیایی با افزایش طول

بدنه همان مدل اولیه را کمی طولانی تر کردند و هواپیمای Bae 146-200 را ساختند. طول بدنه این مدل، 3٫2 متر بیشتر شد. در نتیجه تعداد صندلی ها بیشتر و ظرفیت مسافر هواپیما به 112 نفر افزایش یافت. مدلی که در ایران بیشتر دیده می شود. با این طراحی هوشمندانه تر، نه تنها هزینه های حمل و نقل کاهش یافت، بلکه تعداد پروازها هم کمتر شد.

هواپیمای BAe 146-300 بریتانیایی، ارتقای مدل قبلی

دوباره همان تجربه افزایش طول بدنه را روی سری 200 این هواپیما انجام دادند و 3٫2 متر بدنه را کشیدند. در نتیجه برای بالا بردن توان و قدرت هواپیما BAe در سری 300 و تحمل وزن آن، از خمیدگی و منحنی (winglet) در سر بال ها استفاده شد. علم آیرودینامیک مشکل وزن و قدرت موتورها را این گونه حل نمود. در نهایت ظرفیت مسافر سری 300 آن به 128 نفر ارتقا یافت.

مدل نظامی هواپیمای انگلیسی با نام BAe 146STA

برای اولین مدل از این هواپیما، درب انتهایی بدنه کار گذاشتند تا به هواپیمایی نظامی تبدیل شود. رمپ در انتهای بدنه هواپیما Bae 146 اجازه ورود تجهیزات سنگین نظامی به داخلی هواپیما را می دهد.

هواپیما BAe Avro نمونه پیشرفته شرکت BAE

شرکت بریتانیایی در اوایل دهه 1990 میلادی، نسخه پیشرفته تر هواپیما BAe را روانه بازار کرد. در مدت 10 سال ساخت هواپیمای BAe Avro، شرکت بریتانیایی توانست 173 فروند از هواپیماهای سری RJ را بفروشد. طراحی 5 قسمت داخل این مدل، باعث شده تا بیشتر پروازهای اکونومی با آن انجام شود. نام و مشخصات دو سری این نمونه هواپیما را در ادامه مقاله دنبال کنید.

مدل هواپیما Avro RJ با کابین خلبان پیشرفته

در نمونه های دومی که از هواپیما BAe ساخته شد، 3 سری با نام های RJ70، RJ85 و RJ100 روانه بازار شد. مدل باربری این هواپیما در انتهای نام خود، QT دارند. در این مدل هواپیما، به جای 4 موتور توربوفن از دو موتور قدرتمند Lycoming ALF 502 استفاده شد. تغییراتی هم در شکل ظاهری دم و درون کابین خلبان نیز انجام گرفت. این مدل در سال 1993 جای نمونه های قبلی هواپیماهای BAe 146 را گرفت. تکنولوژی ADI در کابین خلبان، جای خود را به تکنولوژی EFIS داد و دیگر نیازی به مهندس پرواز نداشت.

مدل هواپیمای Avro RJX نسل آخر هواپیمای BAe

در سال 2000 کمپانی سازنده هواپیماهای بریتانیایی BAe نسل جدیدی از BAe Avro  را روانه بازار نمود. مدل جدید خصوصیات مدل قبلی هواپیماهای Avro را داشت؛ با این تفاوت که هواپیمای RJ100 آخرین نسل این مدل هواپیما بود که در سال 2017 بازنشسته شد.

هواپیماهای شرکت BAe در ایران

سه شرکت هواپیمایی معروف ایران، یعنی ماهان ایر، تابان و قشم ایر در طی سال ها، مدل های مختلفی از این نوع هواپیما را خریداری کرده اند. در شرکت هواپیمایی ماهان ایر 19 فروند، در تابان هم اکنون 1 فروند و در قشم ایر 6 فروند هواپیمای انگلیسی BAe وجود دارند.

در جدول زیر مشخصات کامل هواپیما BAe را در هر یک از ایرلاین های ایرانی را می خوانید. شرکت هواپیمایی ماهان 19 فروند از این مدل هواپیما را در اختیار دارد که در جدول می بینید.

هواپیمایی قشم ایر توانسته 6 فروند از انواع مدل های هواپیما BAe در سری RJ را داشته باشد. جدول زیر مشخصات آن ها را خواهید خواند.

هواپیمایی تابان ایر توانسته 4 فروند از انواع مدل های هواپیما BAe داشت که 3 تای آن ها را از شرکت هواپیمایی هموس ایر اجاره می کرد. جدول زیر مشخصات آن ها را خواهید خواند. همچنین برای آشنایی با این ایرلاین ایرانی، به مقاله معرفی هواپیمایی تابان مراجعه کنید.

راحتی و آرامش سفر با هواپیما BAe کوچک باعث محبوبیت این مدل هواپیما در بیشتر کشورهای جهان شده است. امنیت و امکان پرواز در ارتفاع های پایین استفاده از این مدل طیاره را در ایران هم موجب شده است. چرا که هزینه های تعمیر و نگهداری آن ها هم پایین است. اگر تجربه پرواز و سفر با هر یک از هواپیماهای مدل BAe را دارید، برای ما کامنت بگذارید و از تجربه های خود بنویسید.