نقد و بررسی فیلم دربند

نازنین ( نازنین بیاتی ) دختر دانشجویی هست که در یکی از دانشگاه های تهران پذیرفته شده اما برای اخذ مجوز حضور در خوابگاه دچار مشکل می شود و مجبور به همخانه شدن با دختری به نام سحر ( پگاه آهنگرانی ) می شود

داستان فیلم1 :

نازنین ( نازنین بیاتی ) دختر دانشجویی هست که در یکی از دانشگاه های تهران پذیرفته شده اما برای اخذ مجوز حضور در خوابگاه دچار مشکل می شود و مجبور به همخانه شدن با دختری به نام سحر ( پگاه آهنگرانی ) می شود. سحر بر خلاف نازنین که از دوستی با پسران پرهیز می کند و در مجموع شخصیت خودداری است، دوستان پسر زیادی دارد و شخصیتی به شدت شکننده هست که مشکلات خاص خودش را دارد اما در ادامه مشکلاتی برای سحر بوجود می آید که ...

کارگردان :

پرویز شهبازی : متولد سال 1341 در تهران و لیسانس کارگردانی از دانشگاه صدا و سیما می باشد. شهبازی فعالیت خود را با ساخت فیلم کوتاه آغاز کرد و در سال 1373 اولین فعالیت سینمایی خودش را با دستیار کارگردانی و نویسندگی فیلم « بادکنک سفید » به کارگردانی جعفر پناهی آغاز کرد. آخرین فیلمِ پرویز شهبازی تا پیش از اکران « دربند »، « عیار 14 » نام داشت که فیلم خوبی بود.

درباره فیلم2 :

« دربند » فیلمنامه هوشمندی دارد. از آن دست فیلمنامه هایی که تمام اجزای تصویر را به کار میگیرد تا تماشاگر همراه شخصیت های داستان شود و سرنوشت آنها برایش مهم باشد. فیلمنامه پرویز شهبازی به خوبی توانسته این ویژگی ارزشمند را بکار بگیرد و تماشاگر هم با گذشت 15 دقیقه از فیلم، به راحتی می تواند به محیط کلی داستان مسلط شود.

شهبازی در « دربند » به خوبی موفق شده تا محیط کلان شهر شلوغی مانند تهران که در آن انواع و اقسام اتفاقات " زشت " رخ می دهد را به تصویر بکشد. نازنین به عنوان قهرمان داستان ، دختری است که از شهرستان به تهران آمده و مبادی آداب یک دختر ایرانی سنتی ( عدم ارتباط با پسران و ... ) می باشد و حالا خودش را در شهری می بیند که بی بند و باری اخلاقی تبدیل به یکی از معضلات مهم آن شده است. تقابل نازنین سنتی با جامعه ناملایم پیرامونش ، مهمترین هدفی بوده که پرویز شهبازی قصد داشته آن را در « دربند » مطرح کندو باید گفت که تا حد زیادی در انجام آن هم موفق بوده است. 

یکی دیگر از نکات مثبت « دربند » در این است که به راحتی می توان مابه ازای بیرونی وقایعی که در فیلم رخ می دهد را مشاهده کرد. « دربند » یکی از واقع گرایانه ترین فیلمهایی است که در چند سال گذشته در ایران ساخته شده است. 3

« دربند » همچنین از ریتم بسیار آرامی برخوردار است که اجازه می دهد داستان به خوبی بستر مناسب برای رخداد اتفاقات فیلم را مهیا کند. خوشبختانه « دربند » عجله ای برای روایت داستان ندارد و همین خونسردی در روایت باعث می شود تا تماشاگر هم با خیال راحت تمام لحظات فیلم را درک کند.

اما « دربند » عاری از مشکلات رایج آثار سینمای ایران نیست. « دربند » کیفیت فیلمنامه بالایی دارد و به نظر می رسد که شخصِ پرویز شهبازی زمان بسیار زیادی برای رئال کردن فضای داستان اختصاص داده باشد اما پرداخت شخصیت ها در فیلم « دربند » یکی از چند مشکل بزرگ فیلم هست که به راحتی نمی توان بی اهمیت از کنار آن گذشت.

به عنوان مثال می توان به شخصیت « نازنین » اشاره کرد که اطلاعات درستی از وی به مخاطب ارائه نمی شود. اینکه خانواده وی کجاست و چرا هرگز ما آنها را نمی بینیم، یکی از سوالات رایج در ارتباط با این شخصیت هست. شهبازی از ارائه هرگونه اطلاعات درباره خانواده نازنین به مخاطبش خودداری کرده و اوضاع زمانی بدتر می شود که بدانیم ظاهراً نازنین از خانواده ای که پایبند به فرهنگ سنتی ایرانی هست و بهرحال دختران در آن محدودیت های خاص خودشان را دارند، به تنهایی به تهران آمده و در حال ثبت نام و یافتن خوابگاه می باشد.4

در طرف مقابل شخصیت سحر با بازی خوب پگاه آهنگرانی قرار دارد که وضعیت وی هم مشابه نازنین است. « دربند » متاسفانه کمترین اطلاعات ممکن را درباره سحر و خانواده اش در اختیار تماشاگران قرار نمی دهد. سوالاتی نظیر اینکه سحر کیست و از کجا آمده و چرا تا این حد بی بند وبار هست، در تمام مدت زمان فیلم در ذهن تماشاگر می گذرد و در نهایت هم دلیلی به مخاطب ارائه داده نمی شود و ما هم فقط این حدس را می زنیم که او کلا خانواده ای ندارد یا طرد شده! 

از طرف دیگر عدم ثبات رفتار دو شخصیت اصلی داستان هم توی ذوق میزند که مخصوصاً در ارتباط با نازنین، رنگ بیشتری به خود گرفته است. اینکه نازنین به قدری بسته فکر میکند که حتی از آموزش به پسران هم خودداری میکند، نشان از سنتی بودن محیط خانوادگی که نازنین در آن بزرگ شده دارد و در ادامه نوع رفتار وی با همخانه های سحر که پسر هستند، نشان از این دارد که وی کلاً با این مقوله دچار مشکل است. اما در ادامه داستان او منطق و اعتقادات خودش را فراموش می کند و ناگهان ما شاهد تصمیماتی غیرمنطقی از وی هستیم که به هیچ دلیل خاصی، نشان از تحول کلیشه ای او دارد. متاسفانه عدم ثبات شخصیت نازنین را می بایست یکی از ضعف های آشکار « دربند » در نظر بگیریم که بازی بسیار خوب نازنین بیاتی هم باعث نشده تا ضعف این شخصیت به چشم نیاید.

متاسفانه اشاره به تجمع های دانشجویی، آن هم به فرم و شکلی که در « دربند » به چشم می خورد، بی ارتباط به داستان است. در فیلم اجتماع6ی « دربند » که درش همه جور اتفاقاتی نظیر امضاء کردن سفته و بی اخلاقی به چشم می خورد، دیگر نمی دانم اجتماعات سیاسی دانشگاه در این میان چکار دارد! ظاهرا اینروزها در سینمای ایران باب شده که در هر فیلمی به نوعی یک تجمع دانشجویی به راه افتاده شود و یا حداقل داستان را به نحوی به آن مرتبط سازند! 

متاسفانه داستان های فرعی فیلم هم به درستی شکل نگرفته و به دلیل عدم پرداخت مناسب ، نصفه و نیمه به حال خود رها می شوند. رابطه گنگ زارعی با سحر هرگز به مرحله تکامل نمی رسد و به حدی رمز آلود است که حتی در نهایت خود شهبازی هم موفق نمی شود گره از این راز بگشاید! از طرف دیگر سیاه و سفید کردن شخصیت های مکمل یعنی دوستان سحر که در هنگام زندانی شدن وی، کاملاً وی را رها می کنند و زندگی خودشان را پی میگیرند، یکی دیگر از ضعف های فیلم به حساب می آید. پرویز شهبازی قصد داشته تا عمق روابط زودگذر ( دور هم جمع شدن و قلیان کشیدن و ... ) را به تصویر بکشد و پوچی آن را به رخ مخاطب بکشد. اما سیاه و سفید شدن مطلق این شخصیت ها، به نظر نمی رسد که تصمیم درستی بوده باشد.

با اینحال حیف هست که از « دربند » صحبت به میان آید و از طراحی صحنه ، فیلمبرداری و تدوین بسیار عالی آن سخنی به میان نیاید. « دربند » علی رغم ضعف هایی که در پرداخت شخصیت و موقعیت شناسی آنان دارد، اما از طراحی صحنه عالی برخوردار است که این ویژگی را می توان در آثار گذشته پرویز شهبازی نظیر « عیار 14 » و مخصوصاً فیلم تحسین شده « نفس عمیق » نیز مشاهده کرد. کار کیوان مقدم ارزشمند است.

« دربند » اثری ارزشمند به حساب می آید که چنانچه مشکلات پرداخت شخصیت و رها کردن خرده داستانهای فیلم نبود، می توانست به راحتی ت9بدیل به بهترین فیلم سال شود. « دربند » هنوز هم در مقایسه با بسیاری از آثاری که هم اکنون اکران شده اند، در مرحله بالاتری قرار میگیرد اما ای کاش کارگردانی قابل تقدیر پرویز شهبازی، فیلمنامه کم نقص تری می داشت.

حاشیه :

« دربند » و « گذشته » دو کاندید نهایی سینمای ایران برای معرفی به اسکار 2014 بودند که در نهایت « گذشته » انتخاب شد.

امیر سماواتی تهیه کننده « دربند » پس از انتخاب « گذشته » به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار 2014، به شدت از این انتخاب انتقاد کرد.

کارگردان فیلم « دربند » در جریان کنفرانس مطبوعاتی این فیلم گفته بود که : من هیچ وقت فیلمنامه را به بازیگر نمی دهم زیرا بعضی اوقات می خواهند ایده الکی بدهند به همین دلیل سناریو را به بازیگر نمی دهم!

6                                                             Photo Gallery                                           

منتقد : میثم کریمی

اینمطلب بصورت اختصاصی برای سایت " مووی مگ " به نگارش درآمده و برداشت از آنجز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگیردقانونی می شود.

به جمع طرفداران مووی مگ در فیس بوک بپیوندید000000000022122

 

نام فیلم : دربند

کارگردان : پرویز شهبازی

فیلمنامه: پرویز شهبازی

تهیه کننده: امیر سمواتی

بازیگران : نازنین بیاتی، احمد مهرانفر، پگاه آهنگرانی، بهرنگ علوی، فرید سمواتی

مدیر فیلمبرداری: هومن بهمنش

قیمت بک لینک و رپورتاژ
نظرات خوانندگان نظر شما در مورد این مطلب؟
اولین فردی باشید که در مورد این مطلب نظر می دهید
ارسال نظر
پیشخوان