نقد و بررسی فیلم خوابم میاد

داستان :

رضا ( رضا عطاران ) یک معلم بسیار خوش قلب و مهربان است که به دلیل اینکه شاگردانش وی را آزار می دهند و او هم سعی می کرده از حق طبیعی اش برای دفاع استفاده کند، از کار بی کار می شود و تصمیم می گیرد با تدریس خصوصی زندگی اش را بگذراند. اما به مدت کمی بعد از اخراج شدن رضا از کار، او با یک خانم پاستیل فروش ( با بازی مریلا زارعی ) آشنا می شود و رفته رفته این دو به یکدیگر علاقه مند می شوند. اما مشکل اینجاست که خواهر این فروشنده برای انجام عمل جراحی پیوند کلیه نیاز شدیدی به پول دارد و این موضوع باعث رخ دادن اتفاقات غیر منتظره ای میان رضا و این فروشنده می شود.

کارگردان :

رضا عطاران : وی را می توان یکی از محبوب ترین کمدین های سینما و تلویزیون ایران دانست که نزدیک به دو دهه در اوج قرار داشته است. عطاران با مجموعه تلویزیونی « ساعت خوش » به کارگردانی مهران مدیری به شهرت رسید و پس از آن هم با کمک دوستانش یوسف تیموری و مجید صالی ، مجموعه « مجید دلبندم » را که محصول کودک و نوجوان شبکه یک سیما بود کارگردانی کرد که با استقبال خوبی مواجه شد. عطاران پس از « مجید دلبندم » ساخت مجموعه های طنز تلویزیونی را آغاز کرد که از میان آنها « متهم گریخت » و « خانه به دوش » شناخته شده تر هستند. « خوابم میاد » اولین تجربه کارگردانی رضا عطاران در سینما به حساب می آید.

درباره فیلم:

نام فیلم ابتدا « هیچکس فرشته نیست » و « رضا هرگز نمی خوابد » بود.

داستان فیلم یکجورایی الهام گرفته شده از فیلم « پولها رو بردار و فرار کن » ساخته وودی آلن هست. البته همانطور که حدس خواهید زد، داستان به طرز شگفت آوری ایرانیزه شده و بسیاری از موارد فیلم وودی آلن هم در این فیلم وجود ندارد!

10 دقیقه ابتدایی فیلم طوفانی آغاز می شود و سیل شوخی های رنگارنگ بر سر تماشاگر خراب می شود. این شوخی ها در کل بامزه هستند اما احتمالاً عده ای هم پیدا خواهند شد که به این شوخی ها رکیک بگویند! عطاران در نشست خبری فیلم درباره سوال یکی از خبرنگاران درباره شوخی های رکیک فیلم این پاسخ را داده بود : « ‌هرچقدر آدم بزرگتر می‌شود، متوجه می‌شود توالت چیز بدی نیست، فحش دادن چیز بدی نیست، مسایل جنسی چیز بدی نیست و شما هم بعدا این‌ها را متوجه میشوی! »

رضا عطاران ( البته در مقام کارگردان ) « خوابم میاد » را به دو بخش تقسیم کرده، اولی کمدی آشنایی که خودش در اجرای آن تسلط دارد و قسمت دوم هم یک درام نسبتاً سیاه. اما نتوانسته توازن را میان این دو بخش به درستی ایجاد کند و منجر به ناهماهنگی نیمه اول و دوم فیلم شده است.

در نیمه اول فیلم همانطور که اشاره کردم شاهد شوخی های مختلفی هستیم که به لطف حضور عطاران و اکبر عبدی ( در نقش مادر عطاران! ) واقعاً جذاب هستند. اما در بخش دوم فیلم که بیشتر به سمت درام سوق پیدا می کند ، عطاران بسیار عجول رفتار کرده و این بخش از فیلم را کاملاً بی ارتباط با بخش اول فیلم کارگردانی کرده است چنانچه در نیمه دوم تماشاگر این سوال را از خود می پرسد که آیا تابحال در حال تماشای یک اثر کمدی بوده یا بی جهت می خندیده؟!

جنجال برانگیز ترین بخش فیلم که تا قبل از ساخته شدن فیلم هم صحبت از آن شنیده می شد ، حضور اکبر عبدی در نقش یک زن بود. اگر خاطرتان باشد عبدی سالها پیش در فیلم « آدم برفی » هم نقش آفرینی مشابهی را تجربه کرده بود که منجر به وقوع اتفاقات مختلف برای فیلم شده بود. حالا بعد از سالها بار دیگر ما شاهد حضور عبدی در یک نقش زنانه دیگر هستیم که اینبار هم با قدرت به اجرا درآمده است. اکبر عبدی بازی فوق العاده ای در نقش مادر رضا از خود ارائه کرده و اینجاست که می توان فرق نسل بازیگران گذشته را با امروز درک کرد!

اما جدای از حضور موفق اکبر عبدی در این نقش ، باید تاسفی هم به حال سینمای ایران خورد چراکه بخشی از حضور اکبر عبدی در این فیلم به دلیل محدودیت هایی بوده که می توانست با حضور یک زن در این نقش برای بازیگران فیلم ایجاد شود. مطمئناً اگر هر بازیگر زنی به جای اکبر عبدی این نقش را ایفا می کرد، بازیگران فیلم تا این حد در مقابل او راحت رفتار نمی کردند!

یکی دیگر از نکات مثبت « خوابم میاد » فیلمبرداری خوب هومن بهمنش است که با استفاده از تکنیک های روز انجام گرفته است. کم پیش می آید که در این دوره و زمانه فیلمی ایرانی ببینید و در آن دوربین به دنبال شخصیت ها راه بیفتد و کات نخورد که « خوابم میاد » یکی از همین فیلمهاست.

نمی دانم تشابه اتفاقی است یا عمداً اقدام به این کار کرده اند ، اما یکی از سکانس های ماندگار فیلم « مالنا » در « خوابم میاد » به نحوی دیگر تکرار شده!

به مانند بسیاری دیگر از فیلمهای ایرانی ، در « خوابم میاد » نیز تمام بار داستان بر دوش شخصیت اصلی داستان است و شخصیت های مکمل هیچ نقش مشخصی در پیشبرد فیلمنامه ندارند.

ویشکا آسایش یکی از همین بازیگران نقش مکمل است که بود و نبودش در فیلم تاثیری ندارد! واقعاً نمی دانم برای چه از ویشکا آسایش در چنین نقش عجیب و غریبی استفاده کرده اند!

اما زوج عطاران و زارعی به خوبی در فیلم جواب داده است. این دو قبلا هم در « خروس جنگی » با یکدیگر همبازی بوده اند و اتفاقاً آن فیلم فروش خوبی را هم در گیشه تجربه کرد. این دو در « خوابم میاد » هم مکمل خوبی برای یکدیگر هستند.

بازیگر نقش کودکی رضا ( که اسمش نمی دانم چیست! ) استعداد بسیار خوبی دارد و مطمئنم اگر افرادی پیدا شوند که این استعداد را به درستی پرورش دهند در سالهای بعد می توان او را تبدیل به یکی از سرمایه های سینمای ایران کرد.

یکی از موارد جالب و تحسین برانگیز انتخاب بازیگران در این فیلم مربوط به پیشکسوتان سینمای ایران است که شاید خیلی مدت باشد هیچکدام از آنها را ندیده باشید. اصغر سمسار زاده ، ناصیر گیتی جاه و حسین محب اهری از جمله بازیگرانی هستند که در این فیلم حضور دارند.

اما شاید بحث برانگیزترین بخش فیلم مربوط به پایان بندی عجیب و غریب اش باشد که داد خیلی ها را درآورد! این پایان بندی نه چندان خوش از آن دسته پایان بندی هایی است که مخاطب عام نمی تواند به درستی با آن ارتباط برقرار کند. معمولاً در سینمای ایران عرف هست که فیلمهای کمدی پایان بندی مشخصی داشته باشند و یا با استفاده از سلسله تصاویر ( نمونه کلاسیک اش دست و سوت زدن در هنگام نشان دادن آسمان است! این پایان بندی شاد را به تماشاگر القا کنند اما عطاران در اولین تجربه کارگردانی اش تصمیم گرفت تا مسیری خلاف جهت عرف سینمای کمدی ایران طی کند و بابت جسارتش باید به او تبریک بگویم.

این را هم اضافه می کنم که « خوابم میاد » برای اکران شرایط سختی را پشت سر گذاشت که دلیلش هنوز هم مشخص نیست. اما هرچه که بود این فیلم با چند اصلاحیه ریز و درشت بالاخره به اکران عمومی درآمد.

منتقد : میثم کریمی

این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت " مووی مگ " به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگیرد قانونی می شود.

به جمع طرفداران مووی مگ در فیس بوک بپیوندید