به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، سال گذشته علی‌رغم آنکه واردات تایر سنگین و مواد اولیه لازم برای تولید داخلی این محصول، با استفاده از ارز دولتی 4200 تومانی انجام می‌گرفت، اما به علت عدم وجود شفافیت در توزیع تایر سنگین و ورود دلالان به این بازار، نارضایتی گسترده‌ای در میان رانندگان ایجاد شد.
از همین رو، به منظور ساماندهی توزیع تایر سنگین در کشور، وزارت‌خانه‌های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و وزارت کشور، «طرح توزیع سیستمی تایر سنگین» را اجرایی کردند. از اهداف اولیه این طرح می‌توان به جلوگیری از توزیع نامناسب این کالای اساسی و همچنین مقابله با قاچاق صادراتی تایر سنگین اشاره کرد که لازمه رسیدن به این اهداف، فرآیند توزیع کاملاً شفاف و تحت کنترل این کالا بود.
*اتصال سه سامانه دولتی برای توزیع سیستمی تایر
رسول جمشیدی، مجری طرح توزیع سیستمی تایر سنگین، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به اجرای موفق پایلوت طرح توزیع سیستمی تایر در استان قزوین، گفت: فاز دوم این طرح در مردادماه سال جاری در 10 استان البرز، زنجان، مرکزی، همدان، کرمانشاه، گلستان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، سمنان و یزد کلید خورد و به طور کامل در این استان‌ها اجرا شد؛ و در نهایت در 24 شهریور 98 تمامی استان‌های کشور به طرح توزیع سیستمی تایر اضافه شدند.
وی اظهار داشت: با اجرای طرح توزیع سیستمی تایر سنگین و اتصال «سامانه جامع تجارت وزارت صمت»، «سامانه توزیع تایر سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای» و «سامانه مدیریت مرکزی حمل و نقل درون شهری وزارت کشور»، تمامی حواله‌های متفرقه و غیرمعتبر صادر شده از درجه اعتبار ساقط شده و تنها حواله‌هایی که دارای کد رهگیری بودند، در سامانه به‌عنوان حواله معتبر شناخته می‌شوند.
وی با اشاره به فرآیند رهگیری حواله‌های معتبر تایر افزود: با اجرای این طرح، تمامی عاملین مجاز توزیع تایر سنگین می‌توانند با استعلام کد رهگیری حواله‌های جعلی، متفرقه، قبلاً وصول‌شده یا منقضی شده را تشخیص داده و صرفاً در ازای حواله‌های معتبر به متقاضیان کالا را تحویل دهند.
*توزیع 600هزار حلقه تایر سنگین
جمشیدی با بیان اینکه از ابتدای اجرای طرح توزیع سیستمی تایر سنگین در خرداد 98 تا کنون مجموعاً بیش از 600 هزار حلقه لاستیک از طریق سامانه توزیع شده است، گفت: از این تعداد، حدود 500 هزار حلقه تایر در حوزه حمل و نقل برون‌شهری و نزدیک به 100 هزار حلقه تایر در حوزه حمل درون‌شهری در بین رانندگان ناوگان‌های سنگین و نیمه سنگین توزیع شده است.
* نحوه تخصیص حواله تایر سنگین به رانندگان
مجری طرح توزیع سیستمی تایر وزارت صمت با اشاره به نحوه تخصیص حواله تایر سنگین به رانندگان گفت: مکانیزم صدور حواله تایر در حوزه برون شهری به میزان عملکرد خودرو بستگی دارد که از طریق بررسی سیستمی بارنامه‌ها و پیمایش جاده‌ای آنها احصاء شده و مشخص می‌شود که افراد در چه زمانی می‌توانند حواله‌های بعدی خود را دریافت کنند.
وی در ادامه افزود: در حوزه درون شهری نیز رانندگان ناوگان حمل و نقل پس از اخذ مجوزهای لازم از جمله پروانه فعالیت درون‌شهری می توانند با مراجع به سایتhttps://utcms.ir و ثبت نام اولیه، متناسب با کارکرد خودرو خود، به صورت آنلاین اقدام به انتخاب تایر و دریافت حواله کنند.
*ایجاد سامانه جدید برای رانندگانی که تا کنون امکان دریافت حواله تایر نداشتند
جمشیدی با اشاره به گروه سومی از رانندگان ناوگان سنگین که بنا به هر دلیلی در هیچ‌یک از سامانه‌های حمل درون شهری و برون‌شهری فعالیت نمی‌کنند، افزود: با توجه به اینکه فرآیند توزیع تایر سنگین کاملاً سیستمی است، لذا حتماً می‌بایست برای این دسته از رانندگان نیز از سوی وزارت صمت تدبیری اندیشیده می‌شد، به همین دلیل علاوه بر سامانه سازمان راهداری و سامانه حمل و نقل درون شهری وزارت کشور، درگاه سومی برای این افراد ایجاد شد.
وی با بیان اینکه این درگاه جدید از امروز بطور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد، اظهار داشت: رانندگانی که تاکنون بنا به هر دلیلی امکان دریافت حواله تایر از دو درگاه قبلی را نداشتند، می‌بایست در این درگاه ثبت نام نمایند و بعد از آن، شرایط این افراد توسط سامانه بررسی می‌شود و در صورتیکه واجد شرایط دریافت لاستیک باشند، می‌توانند حواله تایر دریافت کرده و پس از تحویل آن به عامل فروش و ثبت آن در سامانه تایر مربوطه را دریافت کنند.
*رفع مشکل کمبود تایر‌های رینگ16
جمشیدی با اشاره به کمبود برخی از مدل‌های تایر سنگین با وجود سیستمی شدن فرآیند توزیع این محصول، افزود: در برخی از مدل‌ها مانند مدل 1224 که در خودروهای سنگین کفی و تریلی مورد استفاده قرار می‌گیرد، محصولات تولید داخل هم‌اکنون در بازار به میزان کافی موجود است اما با توجه به اینکه قیمت تمام‌شده برندهای داخلی تقریباً نزدیک به برندهای باکیفیت اروپایی است، رانندگان تمایلی به خرید لاستیک تولید داخل ندارند.
وی با اشاره به علت افزایش قیمت تمام شده تولیدات داخلی افزود: لاستیک وارداتی تماماً با ارز یارانه‌ای 4200 تومانی وارد می‌شود؛ درحالیکه شرکت‌های تولید داخل صرفاً مواد اولیه خود را با ارز یارانه‌ای وارد می‌کنند و سایر هزینه‌های تولیدشان با ارز آزاد در حال انجام است.
وی با اشاره به کمبود تایر‌های کامیونتی، مینی‌بوسی و خاوری که به تایر‌های رینگ 16 معروف هستند، اظهار داشت: متاسفانه به دلیل بحران بوجود آمده در حوزه حمل و نقل در سال 97، تا مدت‌ها ثبت سفارش و واردات به برخی مدل‌های پرمصرف مانند 315، 385 و بعضاً 1224 معطوف شده بود و به نوعی از واردات این مدل لاستیک غفلت شد. علاوه بر این، تایر‌های رینگ 16 تولید داخل هنوز مشمول طرح توزیع سیستمی تایر نشده‌اند و زنجیره توزیع آن شفاف نیست؛ به همین دلیل در توزیع آنها با احتکار، گران‌فروشی و بازار سیاه روبرو هستیم.
جمشیدی در پایان خاطرنشان کرد: با تاکید وزارت صنعت، مقرر شد در هفته‌های آتی تولیدکنندگان داخلی نیز تایر‌های رینگ 16 به بالای خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند و از این پس وزارت صنعت می‌تواند مانند سایر مدل‌های تایر که تاکنون در سامانه جامع تجارت ثبت می‌شدند، درخصوص این نوع تایر نیز قاعده‌گذاری و اعمال سیاست کند، بدین ترتیب می‌توان امیدوار بود مشکل تایر‌های خاوری و مینی‌بوسی نیز بطور کامل مرتفع گردد.