کتک خوردن بازاریان به‌دلیل کمبود قند در ایران خون علما را به جوش آورد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، قند یا کند یکی از محصولات صنعتی است که معمولا با نوشیدنی های تلخی مانند چای و قهوه مصرف می شود، از هزاران سال پیش نیشکر در هندوستان کشت می شد، آنها از نیشکر در مراسمات مذهبی استفاده می کردند در زبان سانسکریت دانه های شکر را khanda می گفتند آنها کم کم از  نیشکر شکر استخراج کردند بعدها نیشکر به ایران و سپس به اروپا رفت و در نهایت اروپایی ها شیوه ساخت قند از چغندر قند را کشف کردند. 

 114 سال قبل در 22 آذر، در زمان حکومت مظفرالدین شاه، قند بهانه ایجاد یک نهضت شد در چنین روزی بود که علما به خاطر به فلک بستن تعدادی از تجار و بازاریان تهران، دروس و کارهای خود را تعطیل کرده و به شهر ری رفته و آنجا متحصن شدند.

 در گذشته رابطه بسیار وثیقی بین علما، کشاورزان و تجار وجود داشت و علماء بزرگ در بازار هم مدارس علمیه داشتند و هم امام جماعت مساجد بازار بودند، بازاریان متدین اول صبح در درس متاجر و مسائل شرعی کسب و کار که در مسجد بازار تشکیل می شد، شرکت می‌کردند بعد برای کسب و کار به حجره های خود می رفتند و سر سال خمسی نیز وجوهات شرعی خود را به علماء  پرداخت می‌کردند.

همچنین کشاورزان نیز به همین صورت با علماء و مراجع معظم در ارتباط بودند، در نتیجه حوزه های علمیه حدود هزار سال بود که از دولت های حاکم بی نیاز بودند، علماء دینی با وجوهات شرعی حوزه های علمیه را تاسیس و اداره می کردند و طلاب و روحانیون حوزه ها نیز فرهنگ عمومی مردم را شکل می دادند، مظفرالدین شاه قاجار بیشتر عمر حکومت خود را در بیماری گذراند و به دلیل همین بیماری بیشتر اوقات را در ییلاق استراحت می‌کرد و حکومت کشور را به عین الدوله سپرده بود عین الدوله نیز گمرک را به شخصی بلژیکی به نام موسیو نوز سپرده بود.

 در آن زمان حاکم تهران علاالدوله بود، تجار و بازاریان از هیچ کدام از این افراد دل خوشی نداشتند، در آن زمان قند محصولی پر مصرف و وارداتی بود، قند مصرفی مردم از روسیه وارد می‌شد، به خاطر جنگی که بین روسیه و ژاپن اتفاق افتاده بود قند واردات قند به ایران کاهش چشمگیری پیدا کرد و مسیو نوز بر واردات قند تعرفه بالایی بست، این عوامل سبب کمیابی قند در بازار شد به همین خاطر علاء الدوله حاکم تهران با اشاره عین الدوله صدر اعظم، تعدادی از تجار تهران را که نقش چندانی در نایاب شدن قند نداشتند به فلک بست.

 با شنیدن این خبر روحانیون تهران به قصد اعتراض مدنی به شهر ری رفته و در حرم عبدالعظیم حسنی متحصن شدند، این موضوع باعث ایجاد اعتراض و شورش در تهران شد و تعدادی از مردم کشته شدند، خبر به مظفرالدین شاه رسید، وی به تهران برگشته و قول داد حاکم تهران و موسیو نوز را از کار برکنار کند از آنجا که عین الدوله از علما و مردم  کینه به دل گرفته بود علیرغم قولی که شاه داده بود ولی متاسفانه قول های شاه عملی نشد و همین امر باعث اصطکاک بیشتر مردم و علما با مظفرالدین شاه شد و در نهایت روحانیون سرشناس تهران تصمیم به مهاجرت به قم گرفتند و این مهاجرت زمینه ایجاد نهضت مشروطه و تشکیل عدالتخانه را به وجود آورد.

حجت الاسلام علی ارجمند عین الدین مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان البرز