چهاردهمین برنامه پنج ساله توسعه چین و آنچه ما لازم است بدانیم!

بین الملل تابناک: برنامه های توسعه پنج ساله چین به عنوان اسناد اصلی توسعه این کشور، راهبرد توسعه همه جانبه این کشور را ترسیم می کند و چینی ها سیاست های خود را براساس آن تنظیم و اجرا می کنند.

دولت کمونیست چین تاکنون سیزده برنامه توسعه را تدوین و اجرا کرده و توانسته در عرصه اقتصادی به نتایج ملموس و بی بدیلی در عرصه اقتصاد داخلی و تجارت بین الملل دست پیدا کند. 

با این حال، متناسب با ظرفیت ها و محدودیت های داخلی و بین المللی، برنامه های پنج ساله توسعه این کشور سیاست ها و راهبردهای جدیدی را در پیش می گیرد.

در چهاردهمین برنامه توسعه 5 ساله(2021-2025) که اخیرا تدوین شده است شاهد تغییرات متفاوتی نسبت به سیزدهمین برنامه 5 ساله(2015-2020) هستیم. به ویژه در بخش تجارت خارجی و میزان وابستگی به بازارهای جهانی.

در سیزدهمین برنامه آمده است: تحقق اهداف تعیین شده چین در سیزدهمین برنامه توسعه پنج ساله کشور بدون همکاری کشورهای مختلف جهان مسیر نمی شود. در این برنامه، بازتر شدن امور مالی و بانکی چین مطرح شده و محدودیت های ورود سرمایه گذاران خارجی در این زمینه به تدریج کاهش می یابد. 

در این برنامه، چین همچنین به گسترش درهای باز در امور مالی و بانکی و کاهش محدودیت برای سرمایه گذاری خارجی تعهد داد. دولت چین همچنین در برنامه سیزدهم با تکمیل سیستم خدماتی برای جلب سرمایه خارجی، صنعت خدماتی خود را بازتر کرد و در زمینه های بانکی، بیمه، اوراق بهادار و غیره را برای خارجیان بازتر ساخت.

اما به نظر می رسد در چهاردهمین برنامه توسعه اهداف و سیاست های متفاوتی دنبال خواهد شد که مهم ترین آن را باید در کاهش وابستگی به بازارهای جهانی و تکیه بر ظرفیت های داخلی دانست. 

در همین رابطه، دکتر محسن شریعتی نیا کارشناس مسائل چین و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در توییتی به این مسئله پرداخت و نوشت: در برنامه 5 ساله جدید چین (2021-25) برای نخستین بار تاکید ویژه ای بر کاهش وابستگی به بازارهای جهانی و تمرکز بیشتر بر بازار داخلی صورت گرفته است. فشارهای اقتصادی آمریکا به تدریج مسیر توسعه چین را تغییر می دهد. شی اخیرا فشار آمریکا بر زنجیریه عرضه هواوی را به تلاش برای خفه کردن چین تشبیه کرده است.

به نظر می رسد مسیر توسعه چین در حال تحول است که این تحول بیش از هر چیز ناشی از تغییراتی است که ممکن است در اقتصاد، تجارت و حتی سیاست بین الملل به وجود خواهد آمد. به ویژه یکجانبه گرایی آمریکا و احتمال اقدام تحریم ها علیه چین. تحریم هایی که در صورت تداوم وابستگی چین به بازارهای جهانی ممکن است آسیب های جدی به اقتصاد این کشور وارد کند.

لذا، دولت فعلی و دولت های آینده نیز باید بدان توجه کنند و بدانند این است که با توجه به تحریم های مداوم و حداکثری آمریکا باید توجه ویژه ای به ظرفیت های تولیدی و اقتصادی کشور انجام شود و در این راستا نیز دولت ها گام های جدی بردارند؛ در غیر این صورت، شاهد تداوم تاثیرات تحریم ها بر اقتصاد کشور خواهیم بود.