نقد و بررسی فیلم همیلتون ( Hamilton )

همیلتون - Hamilton

نمایش « همیلتون » یکی از موفق ترین تئاترهای آمریکا در یک دهه اخیر محسوب می شود. این نمایش نخستین بار در تئاتر عمومی نیویورک به روی صحنه رفت اما موفقیت های آن سبب شد تا به برادوی برود و در محفلی بزرگتر موفقیت هایش را جشن بگیرد. « همیلتون » نامزد 17 جایزه تونی ( که معادل اسکار در تئاتر است ) شد و توانست به 11 جایزه دست پیدا کند. حالا پس از چند سال، نسخه سینمایی این نمایش از طریق سرویس « دیزنی + » منتشر شده. تئاتری که به صورت کاملاً حرفه ای مقابل دوربین رفته و به مخاطبان در سراسر جهان این اجازه را می دهد که در تجربه تماشای یکی از بهترین نمایش های یک دهه اخیر جهان سهیم باشند.

داستان نمایش برگرفته از سرگذشت آلکساندر همیلتون است. همیلتون یکی از موسسان آمریکای کنونی بود. فردی که در کنار جورج واشنگتن توانست به شرایط سخت آن دوران غلبه کرده و ایالت های مختلف آمریکا را یکپارچه کند که منجر به شکل گیری " ایالات متحده آمریکا " شد. در نمایش « همیلتون » داستان از دوران جوانی همیلتون آغاز می شود و به ازدواج و سرنوشت تراژیک او ختم می شود.

اگر بتوان یک ایده آل برای تماشای تئاتر در نظر گرفت، قطعاً « همیلتون » در تمامی بخش ها یک اثر مثال زدنی خواهد بود. نمایشنامه همیلتون با در نظر گرفتن ریزترین جزئیات شخصیت پردازی، به راحتی تماشاگر را به داخل داستان پر پیچ و خم همیلتون و تاریخ ایالات متحده سوق می دهد. « همیلتون » در ابتدا به خوبی شخصیت اصلی داستان خود را پرورش داده و او را به مخاطب خود معرفی می کند. آلکساندر همیلتون پسربچه یتیمی بوده که در زندگی با مشکلات بسیاری مواجه شده بود اما جاه طلبی و تلاش بی وقفه از او مردی ساخت که بسیاری از همکارانش حسرت جایگاه او را داشتند.

همیلتون - Hamilton

تماشاگرانی که پیش از تماشای « همیلتون » درباره آلکساندر همیلتون مطالعه کرده باشند، به خوبی می دانند که سرنوشت این شخصیت سیاسی با فرد دیگری به نام " آرون بر " گره خورده است. دو دوست که بعدها رقیب جدی یکدیگر در عرصه سیاست شدند و همین رقابت جدی در نهایت باعث بروز اتفاقی شد که جایگاه این دو را در تاریخ ایالات متحده تغییر داد. در نمایش « همیلتون » نیز توجه ویژه ای به رابطه بین آرون بر و آلکساندر همیلتون شده است. این دو هدف مشترکی دارند اما جسارت وجودشان است که باعث تفاوت شان از یکدیگر می شود. بُر برخلاف همیلتون، رویه ای محافظه کارانه دارد و اصطلاحاً می خواهد بی آنکه به آب بزند، خیس شود! این ویژگی بُر باعث می شود تا او هرگز جایگاهی که شایستگی اش را داشته به دست نیاورد و همواره پشت سر همیلتون که جسارت فراوانی دارد قرار بگیرد. قطعات موزیکالی که برای وصف حال آلکساندر همیلتون و آرون بُر در نظر گرفته شده، به زیباترین و دقیق ترین شکل ممکن حال و روز این دو را ترسیم می کند. قطعه معروف فیلم که در آن آلکساندر همواره می گوید:« من شانسم را از دست نمی دم! » چندین بار در طول اجرا تکرار می شود تا ملکه ذهن تماشاگر شود.

« همیلتون » در بخش شخصیت پردازی به واقع یکی از برجسته ترین آثار نمایشی است که تا به امروز به رشته نگارش درآمده. حساسیت پرداخت به تاریخ ایالات متحده می تواند هر نویسنده ای را دچار لغزش کند. در آثار سینمایی نیز سالهاست که خط قرمز های جامعه آمریکا که یکی از آنها پرداختن به تاریخ این کشور و شخصیت های اسطوره ای نظیر جورج واشنگتن بوده، باعث شده تا آثار تولید شده اغلب نگاهی تکراری و حماسی داشته باشند تا غرور تماشاگران تمام و کمال حفظ شود. اما خوشبختانه در « همیلتون »، این شخصیت های تاریخی با تمام تضادها و مشکلات شان به تصویر کشیده شده اند. آلکساندر همیلتون در عین حال که شخصیتی جسور با قلمی ستایش برانگیز است که اقتصاد کنونی ایالات متحده را پایه گذاری کرده، اما در زندگی شخصی اش دچار لغزش می شود و حتی برای رسیدن به اهدافش در مقطعی سازش را می پذیرد.

همیلتون - Hamilton

این نگاه درباره دیگر شخصیت مهم تاریخ ایالات متحده یعنی آرون بُر نیز صدق می کند. بُر پس از اقدام عجیب و غریبش، در تاریخ ایالات متحده به عنوان فردی منفور از او یاد می شود. شخصیتی که پس از رقم زدن بدترین اشتباه زندگی اش، هرگز نتوانست در عرصه سیاست باقی بماند و عمر سیاسی اش به پایان رسید. در نمایشنامه « همیلتون » اما بُر هرگز شخصیت سیاهی ترسیم نمی شود. او نیز مانند همیلتون رویای آمریکای بهتری را دارد و برای این هدف تلاش می کند اما منش او در مواجه با اتفاقات است که زندگی او را به سمت سقوط سوق می دهد. بُر با سواد است و حتی توانایی های بیشتری نسب به همیلتون دارد، اما ترس و عدم جسارت زندگی او را عقب نگه داشت تا جایی که همین عقب ماندن باعث ایجاد بذر کینه در دل او شد. توماس کیل، کارگردان « همیلتون » با زیرکی و ظرافت، در چند مقطع، اشتباهات بُر را یادآور می شود.

کیل به خوبی این موضوع را مطرح می کند که تصمیمات همیلتون و بُر نه تنها در صحنه سیاست، بلکه حتی در زندگی شخصی شان نیز تاثیرگذار بوده است. همیلتون اگرچه یتیم بود و در اوج فقر زندگی کرد، اما دختری ثروتمندی به نام الیزا عاشق او و جسارتش می شود و در نقطه روبرو، آرون بُر در سلسله اشتباهات زندگی اش با زنی متاهل رابطه برقرار می کند. وجه اشتراک این دو عاشق بودن شان است. همیلتون و بُر عاشق معشوق شان هستند اما حتی در عشق ورزی هم مرز های باریکی میانشان وجود دارد. همیلتون عاشقی را به شکل درست تجربه کرده اما بُر حتی در عشق ورزیدن نیز راه و روشی اشتباه را پیش گرفته است.

همیلتون - Hamilton

یکی از تصمیمات جالب و در عین حال غیرمنتظره نمایش، به تصویر کشیدن شخصیت های تاریخی بدون شباهت ظاهری به آنهاست! به همین دلیل است که جورج واشنگتن با آن بدن تنومند و رنگ پوستش، هیچ شباهتی به نمونه واقعی ندارد و توماس جفرسون نیز در این بخش وضعیت به مراتب بدتری از واشنگتن هم دارد! اما این مسئله ابداً باعث ایجاد تضاد در ذهن تماشاگر نمی شود و این هنر کارگردانی کیل است که چنان لحن روایت قصه را منسجم نگه می دارد که تماشاگر فرصتی برای فکر کردن به تفاوت های ظاهری میان بازیگران و شخصیت های تاریخی پیدا نمی کند. لحنی که در طول اجرا هرگز ثابت نمی ماند و بنا به موقعیت، تغییر می کند. از این روست که حتی تماشاگر فرصت نمی کند تا به " رپ کردن " توماس جفرسون و آلکساندر همیلتون و اینکه چقدر این اتفاق عجیب است فکر کند، البته که بخش " رپ کردن " یکی از جذاب ترین بخش های فیلم را تشکل می دهد!

بدون تردید، سخن گفتن درباره « همیلتون » بدون اشاره به قطعات موزیکال این نمایش کار بیهوده ای است. به راحتی می توان گفت که فرم موزیکال در بالاترین سطح ممکن در نمایش « همیلتون » به اجرا درآمده است. متن نمایش « همیلتون » در طول مدت نزدیک به 3 ساعت، تاریخ ایالات متحده را به صورت شعر روایت می کند و حتی برای یک لحظه از این قالب خارج نمی شود. قطعات موسیقی که برای این اشعار در نظر گرفته شده، بی نظیر و به یاد ماندنی هستند و بدون شک بسیاری از آنها می تواند در یاد تماشاگرها بماند. قطعاتی مانند « من شانسم را از دست نمیدم! » و البته قطعات دیگری مانند قطعه ای که جورج واشنگتن درباره وصف روزگاری که بر سر ایالات متحده بمب ریخته می شد می خواند

همیلتون - Hamilton

طراحی صحنه و نورپردازی، از دیگر بخش های درخشان « همیلتون » را تشکل می دهند. یکی از مهمترین مسائل در تئاتر، ارتباط میزانسن با بازیگران صحنه است. ویژگی که در « همیلتون » به بهترین شکل ممکن قابل مشاهده است و حتی کوچکترین المان های صحنه نیز در خدمت قصه و بازیگران بوده است و می تواند یک کلاس ارزشمند برای عاشقان تئاتر و طراحی صحنه باشد. بازی بازیگران « همیلتون » نیز در اوج است. از لین مانوئل – میراندا که خود نویسنده است گرفته تا بازیگران فرعی مانند فیلیپا سو و کریس جکسون، بهترین بازی ها را از خود به نمایش گذاشته اند و و ثابت می کنند که بازی بر روی صحنه تئاتر همواره یک سر و گردان بالاتر از اجرا مقابل دوربین است. بازیگرانی که اگرچه برخی از آنها نقش های کوتاهی در نمایش دارند اما در اندک زمان حضورشان در صحنه در اوج هستند

تماشای « همیلتون » یک لذت خالص هنری است. اثری که از فرم تا محتوا، در بالاترین سطح قرار دارد. می توان با خیال راحت مسخ صحنه شد و مطمئن بود که تا مدتها تجربه این احساس خوشایند ممکن نخواهد بود. باید از دیزنی + تشکر کرد که در دورانی که حتی نمی توانیم تجربه هیجان انگیز بهترین آثار سینمای جهان را بر پرده سینماها داشته باشیم، یکی از بهترین نمایش های یک دهه اخیر را به صورت حرفه ای به فیلم سینمایی تبدیل و منتشر کرده است. تماشای « همیلتون » برای عاشقان سینما و تئاتر یک الزام محسوب می شود. اثری که با ادغام تاریخ در موسیقی و هیپ هاپ (!)، روایتی بی نظیر از تاریخ ایالات متحده را در نزدیک به 3 ساعت برای تماشاگران شرح می دهد.