تحریریه پزشک امروز
کرایوسرجی روش درمانی پذیرفته شده در فیلدهای درماتولوژی (امراض پوستی)، جراحی دهان، امراض زنان، اورولوژی، گوش و حلق و بینی و بیماریهای چشمی است. کرایوسرجی میتواند برای درمان تومورهای بدخیم و خوشخیم، آکنه، زگیل و بواسیر به کار رود. برخی از این درمانها به بیهوشی نیاز ندارند.
بافتی که به وسیله کرایوسرجی درمان شده اغلب در محل خود باقی میماند تا با نکروز از بین برود. کرایوسرجری در جراحیهاپ چشمی سه کاربرد چشمگیر دارد:
ایجاد نکروز به وسیله سرما: برای از بین بردن یا تسکین درد تومورها و از بین بردن مژههای رشد کرده در داخل چشم
ایجاد چسبندگی به وسیله سرما: برای خروج آب مروارید داخل کپسولی
ایجاد التهاب به وسیله سرما: برای ترمیم جدایی شبکیه.
روشهای مختلف کرایوسرجی به پروبهایی با طراحیهای متفاوت نیاز دارد.
ساختار فیزیکی- مکانیکی دستگاه
این دستگاه به سه شکل کنسول، STAND-ALONE و دستی موجود است. دو نوع اصلی از کرایوسرجری وجود دارد: گروه اول آنهایی که از نیتروژن مایع و گروه دیگر آنهایی که از اکسیدنیتریک (NO2) یا دیاکسیدکربن (CO2) استفاده میکنند. تمام کرایوسرجریها از سیستم بسته یا باز استفاده میکنند.
در سیستم بسته کرایوسرجری، ماده سرمازا (کرایوژن) که درون یک پوشش ایزوله داخل پروب توخالی جریان پیدا میکند، سرپروب را سرد کرده؛ سپس داخل پروب برمیگردد. در جراحی چشم، بیشتر از سیستمهای بسته استفاده میشود؛ زیرا کنترل بهتری روی سرعت سرد شدن و ناحیه یخ زده شده، فراهم میکنند. در کرایوسرجریها با سیستم باز، از ماده سرمازا بهطور مستقیم برای هدف قرار دادن بافت استفاده میشود.
برای ایجاد نکروز در اثر سرما (کرایو نکروز) به کار میرود و به ندرت در جراحی چشم مورد استفاده قرار میگیرند. NO2 و CO2 اغلب برای استفاده در دستگاههای کرایوسرجی با سیستم باز مناسب نیستند، به این دلیل که یخ ناشی از ماده سرمازا، روی بافت ممکن است بزرگ شود و ناحیه بافت مورد نظر را از اسپری ماده سرمازا جدا کند. کرایوسرجریها با نیتروژن مایع میتوانند باز یا بسته باشند (در هر دو سیستم میتوانند مورد استفاده قرار گیرند).
کرایوسرجری با نیتروژن مایع میتواند دما را تا 196- درجه سانتیگراد پایین آورد که برای از بین بردن تومورهای خوشخیم و بدخیم مناسب است؛ همچنین از اولتراسوند برای هدایت پروبها و اجتناب از نابودی بافت سالم استفاده میشود. از ترموکوبلها، پمپهای مکشی و شیرها برای کنترل دمای سر پروب استفاده میشود با استفاده از ترموکوبل میتوان به طور دقیق منطقه یخزده را تعیین کرد.
در حال حاضر 5 پروب سرمایی به طور همزمان به کار میروند تا منطقه فریزشده را بتراشند. پروبهای سرما را میتوان از طریق پوست و بدون برش آن فرو کرد. این پروبهای سرمازا را میتوان در حالی که منطقه مورد نظر را فریز میکنند، از طریق یک تصویر مشاهده کرد که به کمک اولتراسوند فراهم شده است. گاهی اوقات سنسورهای گرمایی چندگانه برای مانتیور کردن دقیقتر پروسه فریز شن تعبیه میشوند...
برای خواندن بخش دوم- آشنایی با دستگاه کرایو سرجری- اینجا کلیک کنید.