امیال باطنی انسان به چند دسته تقسیم میشوند؟

امیال باطنی و درونی انسان دو دسته اند. یک دسته امیال و گرایش های غریزی و حیوانی است که بین انسان و حیوان مشترک است، که از آن تعبیر به غرایز یا غریزه میشود.
دسته دیگر گرایش های عالی است که مخصوص انسان و فصل ممّیز بین انسان و حیوان است. گرایش های عالی انسان را فطرت می نامند.
تمایلات غریزی، بالفعل، و گرایشهای فطری، بالقوه است. به بیان دیگر: انسان و حیوان، در بدو تولد یک رشته فعالیت های التذاذی دارند که محور همةآنها جلب لذت و منفعت او دفع رنج و الم میباشد.
این خواسته ها به تدریج و با تناسب رشد انسان، توسعه و تنوّع پیدا میکند. اما علیرغم تنوّع ظاهری، یک هدف را دنبال میکند و آن حفظ حیات است؛ یعنی بُعد حیوانی انسان است که متضمن حفظ و ادارة حیات او است و از همان آغاز تولد، به صورت بالفعل موجود است، به طوری که با از دست دادن این بُعد، بشر قادر به ادامة حیات نیست. حیوانات همانند انسان، فعالیت های غریزی مانند خوردن، خوابیدن، میل جنسی، عمل تنفسی و ... دارند. تمامی این فعالیت های آگاهانه یا ناآگاهانه باعث حفظ و بقای حیات نسل و نوع انسان و حیوان است. اما انسانیت انسان، به استعدادهای بالقوه یا فطرت او بستگی دارد. انسان در آغاز تولد، حیوان بالفعل و انسان بالقوه است. به بیان دیگر: حیوانیت او نقد و موجود است و تا زنده است، با او است، لیکن انسانیت او همانند بذرهایی است که درون وجود او پاشیده شده، و در صورت فراهم شدن فضای مساعد و زمینة مناسب برای پرورش و رشد، به صورت آن چه که ارزش های والای انسانی یا فطرت نامیده میشود، در خواهد آمد، و انسان از حالت استعداد و قوه، به فعلیت میرسد و جلوة انسانیت او ظاهر و بارز می گردد. اگر غفلت و فراموشی یا تمرّد و عصیان، فضای رشد و پرورش را نامساعد سازد، بذرهای انسانگرا و انسان ساز، ضایع میشوند و آدمی اگر چه به ظاهر انسان است، اما ماهیت خود را از دست میدهد و به یک موجود مسخ شده، مبدّل می گردد، و تا آخر عمر از مرز حیوانیت تجاوز نکرده و احیاناً به مراحلی پست تنزل میکند، مگر این که توبه نماید. پس انسانیت انسان، با علیت یافتن استعدادهای بالقوة فطری او تحقق می یابد.
چنان که قرآن میفرماید: اولئک کالأنعام بل هم أضلّ اولئک همالغافلون. اعراف (7) آیة 179. ترجمه: آنها همچون چهار پایانند بلکه گمراه تر!اینان همانند غافلانند.