یقین چیست؟ و راه های رسیدن به یقین کدام است؟

 
راغب اصفهانی در معنای یقین می گوید: یقین از صفات علم است و آن عبارت است از این که دلِ آدمی و فهم انسان آرامش و سکون پیدا کند، با توجه به این که حکم مورد یقین ثابت و محقق است.
امام رضا(ع) می فرماید: ایمان یک درجه بالاتر از اسلام و تقوا یک درجه بالاتر از ایمان و یقین یک درجه بالاتر از تقوا است و میان بندگان چیزی کم تر از یقین تقسیم نشده است.  در حدیثی امام علی(ع) یقین را به تسلیم واقعی معنا کرد و فرمود: التسلیم هو الیقین.
مرحوم علامه مجلسی می گوید: یقین دارای سه مرتبه است: علم الیقین، عین الیقین و حق الیقین که این سه مرتبه با یک مثال روشن می شود: علم الیقین به آتش، مشاهدة آن توسط دود است و عین الیقین دیدن حجم واندازة آتش است و حق الیقین سوختن در آن است.  این سه اصطلاح در قرآن مجید در سورة تکاثر و واقعه آمده است. امام باقر(ع) توکل بر خدا و تسلیم در برابر ذات پاک او و رضا به قضای الهی و واگذاری تمام امور به خداوند را از آثار یقین ذکر کرده است.  قرآن مجید راه رسیدن به یقین را عبادت می داند: واعبد ربّک حتی یأتیک الیقین؛ پروردگارت را عبادت کن تا به یقین برسی.  بدون عبادت ممکن نیست کسی به یقین نائل آید. منظور از عبادت، حرکات و سکنات ظاهری نیست بلکه حقیقت عبادت و بندگی خدا است که در آن صورت غیر خدا در انسان جای ندارد. از این رو از رسول خدا(ص) نقل است که : اگر نبود شیاطینی که اطراف دل های بنی آدم را احاطه کرده اند، آن ها حقایق ملکوت آسمان ها و زمین را مشاهده می نمودند؛  یعنی گناه و رذایل اخلاقی مانع رسیدن به مقامات معنوی، از جمله یقین می شود.