اختلاف در تیم مذاکره کننده آمریکا و ترک وین از سوی چند عضو

بین الملل تابناک: مذاکرات در وین همچنان در جریان است و این روزها مذاکره کنندگان سرگرم تهیه متن نهایی مذاکرات هستند و رایزنی‌ها در این رابطه از یکشنبه گذشته که دیپلمات های ارشد گروه 1+4 و ایران برای نخستین بار در دور هشتم تشکیل جلسه داده‌اند شدت گرفته است.

مذاکره کننده ارشد روسیه می‌گوید که طرف‌ها مشغول تدوین بخش مهمی از متن پایانی مذاکرات هستند. او پس از پایان دومین نشست گروه 1+4 و ایران در توئیتی نوشت که هنوز برخی از مسائل باقی مانده در بخش مهم متن پایانی باقی مانده است.

متن پایانی که از آن به عنوان تصمیم (Decision) یاد می‌شود دارای سه ضمیمه در حوزه رفع تحریم ها، تعهدات هسته‌ای و نحوه پیاده سازی اقدامات طرفین است. شنیده‌ها حاکیست که در حوزه تحریم‌ها و راستی آزمایی پیشرفت های بیشتری نسبت به تضامین حاصل شده است؛ اما هنوز موضوعات مهمی در این زمینه باقی مانده و باید تصمیمات اساسی اتخاذ شود.

اخیرا رابرت مالی سرپرست هیات آمریکایی حاضر در وین در مصاحبه ای با رویترز، با تعیین یک پیش شرط غیرمرتبط با روند گفت و گوها، از یکی دیگر از رفتارهای غیرسازنده واشنگتن درمسیر گفت وگوها پرده برداشت.

او درتازه ترین موضع گیری واشنگتن درقبال مذاکرات وین، با گره زدن موضوع مذاکرات به مسائل غیرمرتبط، ادعا کرده است که شکل گیری توافق در این گفت و گوها بدون آزادی زندانیان آمریکایی در ایران بعید خواهد بود.

جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که هیچ پیش شرطی را در مذاکرات نمی‌پذیرد و گفت‌وگوها در مسیر مشخص و با دستور کار دقیق پیش می‌رود.

واشنگتن تعیین پیش شرط برای بازگشت به برجام را رد کرد

همزمان با ادامه مذاکرات در وین به منظور برداشتن تحریم‌های غیرقانونی ایران، اظهارنظرهای مقام‌های ارشد آمریکایی درباره این مذاکرات و برخی دیگر از موضوعات مرتبط با ایران ادامه دارد.

به گزارش وبسایت وزارت خارجه آمریکا، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری عصر روز دوشنبه (به وقت واشنگتن) به سوالات خبرنگاران درباره مذاکرات وین و اظهارات اخیر رابرت مالی نماینده ویژه واشنگتن در امور ایران در خصوص لزوم آزاید زندانیان آمریکایی در ایران پاسخ داد.

یک خبرنگار حاضر در نشست خبری روز دوشنبه از ند پرایس سخنگوی این وزارتخانه سوال کرد: «وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه گفت که (مقام‌های ایران) اگر احساس کنند می‌توانند با ضمانت‌ها به توافق خوبی برسند، آماده‌اند مذاکره مستقیم با آمریکا را بررسی کنند. آیا ارتباطی در این مورد صورت گرفته است؟ و آیا شماها (مقام‌های دولت آمریکا) به گفت‌و‌گوی مستقیم با آنها فکر می‌کنید؟»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال گفت: «ما آماده ملاقات مستقیم هستیم. ما همواره این موضع را داشته‌ایم که تعامل مستقیم با ایران در مورد مذاکرات برجام و سایر موضوعات بسیار مفیدتر خواهد بود».

ند پرایس ادامه داد: «این به فرمت‌های دوجانبه و همچنین چندجانبه گسترش می‌یابد. نشست مستقیم ارتباط موثرتری را ممکن می‌سازد، که برای دستیابی سریع به تفاهم در مورد بازگشت متقابل به پایبندی به برجام، ضروری است».

وی مدعی شد: «با توجه به سرعت پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، زمان برای اینکه مزایای منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای ناشی از برجام محقق شود، به سرعت در حال از دست رفتن است...در نتیجه ما به طور مداوم بسیار شفاف گفته‌ایم که توانایی تعامل مستقیم (بین آمریکا و ایران) به این اهداف کمک می‌کند».

خبرنگار حاضر در نشست سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از ند پرایس سوال کرد: « با توجه به موضع کنونی شما و صحبت‌های آنها، آیا باید انتظار داشته باشیم که به زودی این (گفت‌و‌گوی مستقیم) اتفاق بیفتد؟ آیا دلیلی وجود دارد که این اتفاق به زودی رخ دهد؟ آیا به طور غیرمستقیم ارتباطی مبنی بر تحقق این امر صورت گرفته است؟»

پرایس در جواب گفت: «باید از مقام‌ها در تهران بپرسید. این اولین بار نیست که به این نکته اشاره می‌کنیم. ما این نکته را تا کنون به طور مداوم بیان کرده‌ایم. ایرانی‌ها بر فرمت غیرمستقیم در وین اصرار دارند. ما مدت‌هاست که به این واقعیت توجه کرده‌ایم که گفت‌و‌گوهای غیرمستقیم به‌ویژه در مورد موضوعی با این پیچیدگی و اهمیت، مانع است. بنابراین موضع ما روشن بوده است. من (در پاسخ به سوالی که کردید) شما را به مقام‌های ایران ارجاع می‌دهم».

در ادامه این نشست، یک خبرنگار درباره اظهارات روز گذشته «رابرت مالی» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با موضوع لزوم ازادی «زندانیان آمریکایی و دو تابعیتی» در ایران سوال کرد.

خبرنگار گفت: «فرستاده ویژه (رابرت) مالی گفت که تصور اینکه آمریکا با ایران به توافق برسد، سخت است مگر اینکه گروگان‌های آمریکایی آزاد شوند. چرا دولت حاضر نیست به طور صریح بگوید که تا زمانی که شهروندان آمریکایی آزاد نشوند، به برجام نمی‌پیوندند؟»

ند پرایس در جواب گفت: «خوب، چیزی که فرستاده ویژه گفت این است که "تصور بازگشت به توافق هسته‌ای برای ما بسیار سخت است در حالی که چهار آمریکایی بی‌گناه در گروگان ایران هستند". این نکته‌ای است که او قبلاً بارها به آن اشاره کرده است، پس این قبلا بوده و اصلا نباید خبر (جدیدی) باشد. همچنین می‌توانم به شما بگویم که این حرف برای ایرانی‌ها هم خبری (خبر جدیدی) نیست. این موضع را قبلاً هم غیر مستقیم از ما شنیده‌اند».

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: «البته فرستاده ویژه (رابرت مالی) همچنین به این نکته اشاره کرد که این موضوعات در مسیرهای جداگانه‌ای عمل می‌کنند، و آنها در مسیرهای جداگانه عمل می‌کنند به یک دلیل بسیار ساده: در بهترین حالت، بازگشت متقابل به پایبندی به برجام یک گزاره نامشخص است».

وی افزود: «ما می‌خواهیم ببینیم این آمریکایی‌هایی که سال‌ها بر خلاف میل خود و به دور از خانواده‌هایشان بازداشت شده‌اند، هر چه زودتر (به آمریکا) بازگردند. گره زدن سرنوشت آنها به گزاره‌ای که قبلاً گفتم در بهترین حالت نامشخص است، به اهداف ما خدمت نمی‌کند، منافع آنها را تامین نمی‌کند. بنابراین به همین دلیل است که اینها به تعاملات ما معنا و رنگ می‌دهد اما اینها در مسیرهای جداگانه‌ای عمل می‌کنند».

خبرنگار حاضر در نشست سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از این اظهارات ند پرایس خطاب به او درباره سخنان رابرت مالی گفت: «اما ند! نوعی که شما دارید حرف می‌زنید، خیلی بیشتر شبیه به یک پیش شرط است؟»

ند پرایس در جواب گفت: «یک بار دیگر باید بگویم، این صدق (اظهارات مالی درباره زندانیان آمریکایی در ایران، پیش شرط نبوده است) نمی‌کند. هر گونه ارتباط مستقیم یا صریح دقیقاً به این دلیل وجود دارد که بازگشت متقابل به پایبندی به برجام در بهترین حالت یک پیشنهاد نامشخص است. ما می‌خواهیم بازگشت این آمریکایی‌ها یک پیشنهاد مشخص باشد و بنابراین این مسائل را جدا از هم نگه می‌داریم».

در حالی که پیشرفت مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین به انجام اقدامات عملی از سوی آمریکا وابسته است، «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید نیز شامگاه دوشنبه در کنفرانس خبری خود گفت که واشنگتن آماده مذاکرات مستقیم و فوری با ایران برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای است.

این اظهارات در واکنش به سخنان عصر روز دوشنبه (دیروز) «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مراسم اختتامیه همایش ملی ایران و همسایگان در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه بیان شده است.

وزیر امور خارجه ایران در این نشست گفت: «طرف آمریکایی از طرق مختلف پیام‌هایی را ارسال می‌کند که خواهان سطحی از مذاکره مستقیم با ایران است. مذاکرات ما با 1+4 است و مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا از طریق NonPaper و از طریق مورا و یکی دو کشور عضو برجام در وین است. گفت‌وگوهایی که بعضا در برخی از کانال‌های مجازی منتشر می‌شود که ایرانی‌ها در حال مذاکره مستقیم با آمریکایی‌ها هستند به هیچ وجه صحت ندارد، ولی در عین حال اگر در روند مذاکرات به مرحله‌ای برسیم که رسیدن به یک توافق خوب با تضمین بالا لازمه‌اش این باشد که سطحی از گفت‌وگو را با آمریکا داشته باشیم، آن را نادیده نخواهیم گرفت».

تحلیلگران مسائل سیاست خارحی و روابط بین‌الملل، معتقدند که مقام‌های دولت جو بایدن با ارائه پیشنهاد برای گفت‌وگوی مستقیم، از یک سو به دنبال انداختن توپ در زمین ایران بوده و از طرف دیگر قصد دارند از این پیشنهاد به عنوان حربه‌ای برای شانه خالی کردن از مسئولیت‌های دولت آمریکا برای بازگشت به توافق برجام استفاده کنند؛ توافقی که واشنگتن به صورت غیر قانونی و یکجانبه در تاریخ هجدهم اردیبهشت سال 1398 از آن خارج شد.