شبکه لایتنینگ چیست؟
شبکه لایتنینگ یک پروتکل لایه دوم است که مخصوص تراکنشهای کوچک ساخته شده است. اصل شبکه لایتنینگ یک پروتکل خارج از زنجیره است که از میلیونها کانال پرداخت، تشکیل شده است. در این کانالها، دو طرف میتوانند انتقال بیتکوین را بدون شلوغی شبکه اصلی انجام دهند، زیرا کانالها خارج از زنجیره بیت کوین هستند.توضیح در مورد شبکه لایتنینگ را با یک مثال ادامه میدهیم. فرض کنید شما همیشه به یک رستوران میروید که قابلیت پرداخت هزینه با بیت کوین رادارد. اگر شبکه لایتنینگ نباشد باید هزینه زیادی بابت انجام تراکنش از داخل زنجیره بیت کوین بپردازید. مورد دیگر تاخیر در انجام تراکنش است که ممکن است حتی تا یک ساعت هم طول بکشد. با شبکه لایتنینگ پرداختها سریع و آنی هستند و می توانید تنها با پرداخت هزینه ناچیزی برای باز و بسته کردن کانال، هزینه را واریز کنید.
مزایای شبکه لایتنینگ چیست؟
· حل مشکل مقیاسپذیری
درحالی که بلاک چین بیت کوین (لایه یک) معمولاً میتواند بین 2 تا 7 تراکنش در ثانیه را انجام دهد، شبکه لایتنینگ (لایه دو) میتواند میلیونها تراکنش را در ثانیه انجام دهد.
· صرف انرژی کمتر
تراکنشهای لایتنینگ نسبت به تراکنشهای روی بلاک چین بیت کوین انرژی کمتری دارند.
· کاهش قابل توجه هزینهی تراکنشها
شبکه لایتنینگ به معنای آزادی مالی، استقلال و صرفهجویی عظیم در هزینهها است. شاید پرداخت هزینه تراکنش مقدار زیادی بیت کوین برای یک شرکت بزرگ ناچیز باشد؛ اما برای پرداختهای کوچک اینطور نیست. شبکه لایتنینگ به خصوص برای کسب و کارهای کوچک بسیار کارآمد است. درست است که برای باز کردن و بستن کانال در شبکه لایتنینگ نیاز به پرداخت هزینه دارید؛ اما شما میتوانید هزاران تراکنش را در این کانال کاملا رایگان انجام دهید.
· تسویه حساب آنی
در گذشته، سرمایهگذاران باید از طریق وایر ترنسفر مبالغ خود را انتقال میدادند، و به طور بالقوه ممکن بود چند روز طول بکشد تا پول در حساب قرار بگیرد. موسسات مالی سنتی به دلیل رویکردهای غیرفعال، هنوز نمیتوانند تسویه حساب آنی را انجام دهند. اما با استفاده از شبکه لایتنینگ، میتوانید تراکنشهای دیجیتالی را در سریعترین زمان ممکن انجام دهید؛ این یعنی نقدینگی فوری. به طور مثال شما میتوانید بیت کوین را در هر ساعت از روز در یک پلتفرم فرامرزی که قبلاً وجود نداشته است به ارز فیات تبدیل کنید. بعد از بستن کانال ترازنامه نهایی در بلاک چین اصلی ثبت میشود. بنابراین بدون اینکه نیاز به پیگیری تراکنشی که انجام دادید، مدرک برای پول ارسال شده ثبت میشود.
معایب شبکه لایتنینگ چیست؟
· با وجود اینکه در شبکه لایتنینگ استقلال بیشتری نسبت به بلاک چین بیت کوین در مورد استراتژی پرداختها وجود دارد، این امر مسئولیت بیشتری برای شما به همراه دارد. شما اساسا بانک خودتان هستید، وجوه را به طور مستقل تضمین میکنید و تعهدنامه معاملات خود را انجام میدهید. به همین دلیل است که شرکتهای بزرگ نگران نظارت بر روی شبکه لایتنینگ هستند.
· در بلاک چین اصلی هنگام انجام تراکنش مهم نیست اگر یکی از طرفین آفلاین باشد؛ اما در شبکه لاتنینگ تا زمانی که دو طرف آنلاین نباشند پرداختی صورت نمیگیرد. البته امروزه هرکس که به دنبال کسب درامد از راه بیت کوین باشد میتواند از این مورد چشمپوشی کند.
· در شبکه لایتنینگ در هر ثانیه هزاران کانال ایجاد میشود. این موضوع گرچه یک مزیت به حساب میآید اما برای هکرها فرصتی است تا تعداد زیادی کانال جعلی باز کنند. طرفین در این کانالها نقل و انتقال بیت کوینی انجام میدهند. بعد از آن این کانالها وارد صف اعتبارسنجی میشوند. شبکه را شلوغ میکنند و قبل از آگاهی طرفین کانال، هکر تمام پولهایشان را از کانال برمیدارند.
شبکه لایتنینگ چگونه کار میکند؟
برای کار با شبکه لایتنینگ اول باید یک کانال پرداخت دوطرفه ایجاد کرد که برای ساخت همین کانال باید یک تراکنش درون شبکه بلاک چین انجام داد. این کانال به طرفین اجازه میدهد تا خارج از شبکه بلاک چین به یکدیگر بیت کوین منتقل کنند.
بعد از آن نوبت به بستن کانال پرداخت میرسد. برای این کار دو طرف یک کیف پول چند امضایی میسازند و بیت کوینهای خود را داخل آن میگذارند. به این مقدار بیت کوین فقط در صورتی میشود دسترسی داشت که کلید خصوصی هر دو طرف فراهم باشد. این به خاطر این است که یکی از دو طرف بدون رضایت دیگری به کیف پول دسترسی پیدا نکند.
شبکه لایتنینگ و بیت کوین
هنگامی که ساتوشی ناکاموتو برای اولین بار بیت کوین را در سال 2008 با عبارت "پول الکترونیکی همتا به همتا" توصیف کرد، پیشنهاد داد که این ارز دیجیتال ممکن است روزی جایگزین پول واقعی برای پرداخت هزینه کالا و خدمات شود.
اما با افزایش ارزش بیت کوین در طول سالها، داستان تغییر کرده است. در حال حاضر بیت کوین برای مردم بیشتر شبیه به "طلای دیجیتال" یا به عنوان راهی مقاوم در برابر تورم برای ذخیره ثروت در طول زمان شده است.
چرا به همچین جایی رسید؟ این اتفاق تا حدودی به نحوه طراحی شبکه بیت کوین ربط دارد. بیت کوین به دو غریبه اجازه میدهد تا بدون وجود یک قدرت مرکزی مثل بانک، به طور ایمن ارزش مالی رد و بدل کنند.
شبکه لایتنینگ در سال 2016 توسط جوزف پون و تادئوس درایا اختراع شد تا عملکرد بیت کوین بیشتر شبیه به پول دیجیتالی باشد که ناکاموتو در نظر داشت. این شبکه باعث شد تا تراکنشهای خارج از زنجیره با کارمزد ناچیز، خیلی سریعتر و ارزانتر از بلاک چین بیت کوین انجام شوند. همان چیزی که امروزه تکنولوژی تراکنشهای ارزی به آن سمت میرود.
مزایای شبکه لایتنینگ بیت کوین چیست؟
یکی از مهمترین ضعفهایی که یک سری از ارزهای دیجیتالی خصوصا بیت کوین با آن مواجه هستند وجود مقیاسپذیری در آنها است. البته بیت کوین سعی کرده است تا با فراهم کردن امنیت و تمرکززدایی در بلاک چین جبران کند اما در هر صورت این موضوعی است که در حال حاضر که همه چیز رو به سرعتبخشی به کارهاست نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.
اینجاست که شبکه لایتنینگ وارد میشود تا مشکل مقیاسپذیری بیت کوین را برطرف کند.
در ابتدا، با فرض اینکه هر تراکنش 300 بایت باشد، بیت کوین تنها میتوانست 7 تراکنش در ثانیه را انجام دهد. بعلاوه، بلاکهای بیت کوین در آن زمان دارای محدودیت تراکنش یک مگابایتی بودند، بنابراین مطمئناً جایی برای تقریباً 47000 تراکنش بیت کوین وجود نداشت که در یک بلاک قرار بگیرند. کانالهای پرداخت شبکه لایتنینگ برای رفع کمبود مقیاسپذیری بیتکوین ایجاد شدهاند تا این کانالها امکان انجام تراکنشهای مختلف و کوچکتر را بدون ازدحام شبکه بیت کوین فراهم کنند.
صرافی ارز دیجیتال او ام پی فینکس نیز در نظر دارد تا با پیادهسازی شبکه لایتنینگ، به تراکنشهای واریز و برداشت بیت کوین، سرعت بیشتری ببخشید.
شبکه لایتنینگ چگونه توسعه پیدا میکند؟
شبکه لایتنینگ مثل بیت کوین در ابتدا با انتقادات و شک و تردیدهای زیادی همراه بود اما؛ این شبکه به سرعت در حال رشد است.و مانند هر پیشرفت مربوط به تکنولوژی، مانع اصلی توسعه، پذیرش عموم است.
شبکه لایتنینگ تنها زمانی مفید است که تعداد زیادی از مردم تصمیم به پذیرش آن داشته باشند.
پذیرش انبوه در واقع هدف نهایی این پروژه است. امروزه دهها میلیون نفر بیت کوین در اختیار دارند، اما تعداد بسیار کمی از بیت کوین در معاملات خود استفاده میکنند. هدف توسعهدهندگان شبکه لایتنینگ در بلندمدت، تشویق مردم به انجام تراکنشهایشان با بیت کوین است که خرید بیت کوین را نیز افزایش خواهد داد.
لایتنینگ لبز، یکی از شرکتهای توسعهدهنده اصلی شبکه لایتنینگ، قصد دارد پذیرش شبکه با پشتیبانی بیتکوین را تسریع ببخشد. دو استراتژی ممکن برای انجام این کار وجود دارد: اولین مورد ادغام این فناوری در برنامههایی است که قبلاً درارزهای دیجیتالی مثل Coinbase، Robinhood یا Cash App فعال هستند. برخی از این شرکتها در جریان اجلاس بیت کوین 2022 در میامی اعلامیههای مهمی را در این راستا اعلام کردهاند. به عنوان مثال، Robinhood اوایل آپریل 2022 اعلام کرد که کیف پول رمزنگاری خود را در شبکه لایتنینگ ادغام خواهد کرد.
دومین مورد توسعه ابزارهایی برای توسعهدهندگان است تا برنامههایی ایجاد کنند که پذیرش شبکه را تسهیل کند. این هدف الیزابت استارک، یکی از بنیانگذاران لایتنینگ لبز است: ارائه نرمافزاری که جنبش پذیرش را سرعت میبخشد. به عنوان مثال، برنامه Strike برای تسهیل پرداختهای کوچک آنی ایجاد شده است. از برنامههایی که در این راستا ساخته شده است میتوان به Zebedees، BlueWallet، Wallet of Satoshi، Breez و ... اشاره کرد.