معیار هانسفیلد
معادله‌ای عددی برای میزان کاهش شدت پرتو اشعه ایکس در گذر از بافت‌های با تراکم فیزیکی متفاوت بکار برده می شود و دامنه این تغییرات 2000 واحد است پایه صفر در کاهش شدت اشعه در گذر از آب در نظر گرفته شده است.
بالاترین حد کاهش در شدت اشعه ایکس را استخوان 1000+ لحاظ می کنیم. پائین‌ترین حد کاهش در شدت اشعه ایکس را در هوا 1000- لحاظ می کنیم. درجه بندی دیگری وجود دارد که بنام EMI که معادل نصف ارزش عددی در روش هانسفیلد است. ضخامت برش: معمولا 10 میلیمتر در موارد خاص می‌توان آن را به یک میلیمتر کاهش داد.
در تفسیر اسکن مغز توجه به نکات زیر بسیار مهم است:
- قرینه بودن دو طرف
- بررسی از نظر رنگ، اندازه یا چین از بین رفته
- در قاعده اگر تصویر واضح بود پونز ومخچه از نظر خونریزی بررسی شود
- Bone windows
- همیشه در صورت نیاز اسکن با و بدون تزریق باهم در یک زمان گرفته شود.
- بررسی دانسیته یک جزء در C T Scan مغزی
1- هیپر دانس hyper density: اگر دانسیته یک جزءبیش از میزان استاندارد بافت اطراف باشد آن را هیپردانس می نامند. قسمتهای هیپردانس روشن تر و سفید تر دیده می‌شود مانند خون (خونریزی در مرحله حاد ).
2- هیپودانس hypo density : دانسیته کمتر از حد استاندارد در جزء مورد بررسی نسبت به بافت اطراف هیپودانس می نامند که در سی تی اسکن تیره دیده می شود . مانند: ادم اطراف تومورها، کیست ها، خونریزی قدیمی .
3- ایزو دانس Iso dense : رنگ جزء مورد بررسی آنقدر مشابه رنگ بافت اطراف باشد که تشخیص را دشوار کند .مثال: خونریزی‌های تحت حاد ( هفته دوم تا چهارم)
موارد منع کاربرد C T Scan
- بیماران حساس به رنگ ید دار
- بیماران دچار ترس از فضاهای بسته
- (کلاستروفوبیا) بیماران باردار مبتلایان به علایم حیاتی ناپایدار
عوارض بالقوه C T Scan
- واکنش حساسیتی به رنگ ید دار
- نارسایی حاد کلیوی در اثر تزریق رنگ
- احتمال بروز آپنه درصورت مصرف گزنون
مراقبت پرستاری از بیمار قبل از C T Scan
روش کار را برای بیمار شرح دهید. در صورت نیاز و برابر قوانین مرکز درمانی، رضایت نامه گرفته شود. تصویری از CT را به بیمار نشان دهید.
بیمار را 4 ساعت قبل از بررسی NPO نگاه دارید. به بیمار تذکر دهید که نباید در طی این روش کلاه گیس، سنجاق سر، گیره سر و یادندان مصنوعی به همراه داشته باشد.
به بیمار بگویید که ممکن است به هنگام حرکت اسکنر در اطراف سر، صدای “تیک“ بشنود.
مراقبت از بیمار پس از انجام CTScan
- بیمار را به نوشیدن مایعات ترغیب نمایید.
- بیمار را از نظر ظهور واکنش تاخیری به رنگ (مانند تنگی نفس ، بثورات جلدی ، تاکی کاردی،کهیر) تحت نظر بگیرید.