شیعه واقعى از دیدگاه اسلام

داستان مالک اشتر را مى دانید که در بازار کوفه حرکت مى کرد. فردى از کوفیان که مودب به آداب انسانى و ایمانى نبود، جسارتى به مالک کرد و مالک بدون این که اظهار اطلاع کند و عکس العملى نشان دهد، به راه خود ادامه داد، همسایگان شخص جسور به او گفتند که فهمیدى او چه کسى بود؟ او مالک اشتر سالار سپاه امیرالمؤ منین علیه السلام بود، مرد وحشت زده به دنبال مالک راه افتاد که از او طلب عفو و بخشش کند، به دنبال مالک رفت ، دید او وارد مسجدى شد و به نماز ایستاد، بعد از نماز آن شخص به حضور مالک رفت و گفت من همان کسى هستم که به شما اسائه ادب کردم ، آمده ام که مرا ببخشید. مالک گفت : من به این مسجد نیامدم مگر این که از خدا براى تو طلب عفو و بخشش کنم ⁽²⁷²⁾. این توصیه هاى اخلاقى دین است که روح را تربیت مى کند. شخصى است به نام ابواسماعیل ، مى گوید به امام باقر علیه السلام عرض کردم :
جُعلتَ فداکَ انَّ الشِّیعةَ عندنا کثیر فقالَ فهل یَعطفُ الغنىُّ على الفقیرِ و هل یَتَجاوزُ المحسنُ عن المُسى ءِ و یَتَتواسونَ فقلتُ لا فقالَ لیسَ هؤُلاءِ شیعة الشِّیعةُ مَن یفعلُ هذا⁽²⁷³⁾.
((فدایت شوم در بلاد ما، شیعیان شما زیادند. حضرت فرمودند که : آیا انسان هاى ثروتمند نسبت به افراد نیازمند عطوفت و مهربانى دارند؟ آیا انسان هاى نیکوکار از انسان هاى بدکار عفو و اغماض مى کنند؟ آیا اهل نصیحت نسبت به یکدیگر هستند؟ عرض کردم : نه ، حضرت فرمودند: آنها شیعه نیستند؛ شیعه کسى است که قلب و دل او سرشار از مهر و عاطفه باشد، اگر محسن و نیکوکار است ، باید از انسان هاى خطاکار بگذرد، اگر ثروتمند و توانمند است ، باید نسبت به افراد ناتوان کمک کند و اگر همه با یکدیگر مساوى هستند، باید اهل کمک و یارى یکدیگر باشند)).
اگر دلى سرشار از مهر و عاطفه شد، از مال مى گذرد، از خطاهاى دیگران چشم مى پوشد و چنین شخصى شایسته انطباق عنوان شیعه و پیروى از اهل بیت علیهم السلام است وگرنه چنین شایستگى ندارد و اگر به این مرتبه رسید، این جا است که باران رحمت الهى بر او سیل آسا مى بارد. در روایتى از امیرالمؤ منین علیه السلام نقل شده است که حضرت فرمودند:
اءَبلغ ما تُستَدَرُّ به الرَّحمةُ اءن تُضمَرَ لجمیعِ النّاس الرّحمةُ⁽²⁷⁴⁾.
((رساترین و بلیغ ‌ترین وسیله اى که مى شود با آن رحمت الهى را جلب کرد این است که دل و قلبت سرشار از رحمت به مردم و مالامال از خیرخواهى براى دیگران باشد)).
خدا را بر آن بنده بخشایش است که نه تنها خلق از وجودش در آسایش ‍ است ، بلکه او در مقام نفع رسانى و خیررسانى به دیگران است ، رسول اکرم صلى الله علیه و آله و سلم مى فرمایند:
الخَلقُ عیالُ الله فااءحبُّ الخلقِ الى الله مَن نَفعَ عیالَ الله ⁽²⁷⁵⁾.
((بندگان ، عائله خدا هستند و محبوب ترین بندگان خدا نزد کسى است که به عائله خدا خیر برساند)).
در صدر روایت آمده است که الخلق عیال الله ؛ هرچه خدا خلق کرده عائله اویند. و خدا عائله اش را دوست دارد و کسى که به عائله او خیر برساند، خدا نیز او را دوست دارد و از آن جا که خیرى که به وسیله دست ، زبان ، پا و اعضا و جوارح انسان صادر مى شود ممکن نیست جز به اضمار خیر و جز به این که از نیت خیر و از دل پاکیزه و خیرخواه ریشه بگیرد، لذا دلى ارزش دارد که سرشار از عاطفه و رحمت باشد. دوست آن است که به محض استماع خبر آمدن او، به محض احساس دیدار او، به محض این که زمان وصال او نزدیک مى شود، ابتهاجش براى لقاى دوست بیشتر شود. در روایتى از رسول اکرم صلى الله علیه و آله و سلم نقل شده است که حضرت مى فرمایند:
انَّ شرَّ النَّاس عندَ الله الَّذینَ یُکرمونَ اتِّقاءَ شرِّهم ⁽²⁷⁶⁾.
((بدترین مردم نزد خداوند کسانى هستند که دیگران براى دور ماندن از شرشان به آنها احترام مى گذارند)).