تفاوت ژنوتیپ و فنوتیپ

ژنوتیپ مجموعه ای از ژن ها در یک موجود زنده و ترکیبات ژنی برای یک صفت معین است. ژنوتیپ از طریق تولید مثل جنسی به ارث می رسد.

ژنوتیپ یک موجود زنده به وسیله ترکیب آلل های آن تعیین می شود. این امکان وجود دارد که دو آلل برای یک صفت یکسان باشد (هموزیگوت) اما اگر دو آلل با یکدیگر متفاوت باشند (هتروزیگوت) انواعی از روابط تسلط ژنتیکی رخ می دهد. این روابط شامل تسلط کامل، تسلط ناقص و هم بارزی است.

فنوتیپ یک موجود زنده را ژنوتیپ آن و تأثیرات زیست محیطی تعیین می کند. فنوتیپ به ویژگی های فیزیکی ای بروز یافته در یک موجود زنده مانند قد، رنگ، اندازه، شکل و رفتار اطلاق می شود. فنوتیپ در غلات به صورت رنگ غلاف، شکل غلاف، اندازه غلاف، رنگ دانه، شکل دانه و اندازه دانه مشخص می شود.

چنان که گفته شد ژنوتیپ به وسیله ترکیب آلل های یک موجود زنده تعیین می شود. رنگ پشم گوسفند را مثال می زنیم. یک آلل رنگدانه سفید تولید می کند و آلل دیگر رنگدانه سیاه تولید می کند. آلل برای رنگ سفید به صورت (W) و آلل برای رنگ سیاه به صورت (w) نمایش داده می شود. در این رابطه، رنگ پشم سفید غالب است و رنگ پشم سیاه مغلوب است. در صورتی که یک گوسفند فنوتیپ پشم سفید داشته باشد، دو ژنوتیپ احتمالی برای رنگ پشم سفیدش وجود دارد: WW یا Ww. یک گوسفند با ژنوتیپ (Ww) حامل ژن پشم رنگ سیاه است. به این ترتیب می توان نتیجه گرفت اگر یک گوسفند فنوتیپ رنگ پشم سیاه دارد یعنی ژنوتیپ آن (ww) است.

منابع:

http://biology.about.com/od/geneticsglossary/fl/Genotype.htm

http://biology.about.com/od/geneticsglossary/g/phenotype.htm