ریزش بورس ادامه یافت

عواقب خروج پول

بازار سهام در روز سه‌شنبه سوم آبان‌ماه مانند چند ماه اخیر با بی‌رغبتی سرمایه‌گذاران مواجه شد. چند روزی است که نماگر‌های اصلی بورس افت‌های قابل‌توجهی را به ثبت رساندند. یکی از دلایل این افت‌های چندروزه، بدبین‌تر شدن سهامداران نسبت به بازار بوده که در پی از دست دادن حمایت یک‌میلیون و 300هزار واحدی شاخص کل محقق شده است. شاخص کل در روز گذشته افت 10هزار و 600واحدی معادل 84/ 0درصد را تجربه کرد. همچنین شاخص هم‌وزن پا به پای شاخص کل توانست کاهش 3570 واحدی معادل 96/ 0درصد را داشته باشد. این آمار‌ها نشان می‌دهد این دو شاخص تا حدودی به یک میزان نوسان کرده و حاکی از همگرا بودن آن‌ها بوده که نشان می‌دهد سهام بزرگ و کوچک، هردو تحت فشار کمبود تقاضای فعالان بوده است. با در نظر گرفتن افت امروز دو نماگر بازار سهام، شاهد این هستیم که شاخص کل از قله امسال خود در اواخر اردیبهشت‌ماه، بازدهی 21- درصدی و شاخص هم‌وزن افت 17درصدی در طی 105 روز کاری، برای سهامداران به ثبت رسانده است. در بازار روز سه شنبه ارزش معاملات خرد (سهام و حق تقدم) نزدیک به 1390میلیارد تومان بود. بررسی این آمار در گذشته می‌تواند به تحلیلگران کمک کند تا به میزان استقبال سهامداران در بورس پی ببرند. میانگین روزانه ارزش معاملات خرد در مهرماه برابر با 1260میلیارد تومان بوده که نشان می‌دهد استقبال فعالان بازار در روز گذشته نسبت به میانگین روزانه ماه گذشته رشدی در حدود 10درصد را به خود دیده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد روند میانگین روزانه ارزش معاملات در 4 ماه گذشته روند نزولی را به ثبت رسانده است. با توجه به آمار‌ها در 4 ماه تیر، مرداد، شهریور و مهر میانگین روزانه ارزش معاملات خرد به ترتیب برابر با 2100میلیارد تومان، 1870میلیارد تومان، 1685میلیارد تومان و 1260میلیارد تومان بوده است. این روند نزولی نشان‌دهنده افت اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به بازار سرمایه است. این کاهش میانگین در ماه، دلایل مختلفی مانند ناامیدی سهامداران از آینده سهام، تصمیمات مبهم سیاستگذاران، رکود در بازار‌های جهانی و انتظارات رو به رشد تورمی برای اقتصاد‌های مهم جهان دارد. همه این عوامل دست به دست هم داده و باعث شده‌اند بازار سرمایه جزو اولویت‌های اول سرمایه‌گذاران نباشد.علاوه بر ارزش معاملات خرد، میزان خالص خروج یا ورود پول افراد حقیقی یکی از آمار‌های مهم برای بررسی میزان رونق بازار‌های مالی است. در روز گذشته خالص تغییر مالکیت پول افراد حقیقی به حقوقی بیش از 290میلیارد تومان بود. با بررسی تاریخچه این آمار متوجه می‌شویم میانگین روزانه خالص خروج پول افراد حقیقی برابر با 174میلیارد تومان بوده است. این آمار نشان می‌دهد رشد خالص تغییر مالکیت افراد حقیقی به حقوقی در روز سه‌شنبه نسبت به میانگین ماه گذشته بیش از 65درصد بوده است. این رشد بیانگر خروج پول افراد خرد بوده که به بازار‌های رقیب بورس، مانند اوراق با درآمد ثابت، طلا و بازار املاک در حال مهاجرت هستند. خروج پول افراد حقیقی در بلند‌مدت امری مضر برای بازار سهام تلقی می‌شود. به گونه‌ای که اگر این موضوع برای چند ماه تکرار شود، بازار سرمایه با یک موج بی‌اعتمادی و ناامیدی از سوی فعالان مواجه شده و برای بازگرداندن این اعتماد، زمان زیادی نیازمند است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد طی 4 ماه گذشته میانگین روزانه خالص خروج پول افراد حقیقی ابتدا روند نزولی داشته و دوباره صعودی شده است.

 آمار‌ها حکایت می‌کنند که طی 4 ماه گذشته به ترتیب میانگین روزانه تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی برابر با 260میلیارد تومان، 164میلیارد تومان، 134میلیارد تومان و 174میلیارد تومان بوده است. به نظر می‌رسد دلیل افت این آمار در ابتدا ناشی از امیدوار شدن فعالان نسبت به اخبار برجامی بوده و با توجه به اینکه در طی یک ماه اخیر خبر‌های مثبتی از برجام منتشر نشده، این امیدواری کاهش یافته که نتیجه آن را در رشد مجدد این آمار در مهرماه می‌توان مشاهده کرد. بررسی نقشه بازار سهام در روز گذشته حاکی از بدحال بودن بورس تهران دارد. در میان صنایع مختلف 5 صنعت فرآورده‌های نفتی، «خودرو و قطعات»، شیمیایی، فلزات اساسی و «بانک‌ها و موسسات اعتباری» بیشترین ارزش معاملات را به خود  اختصاص دادند. در تمام این 5 صنعت اکثر نماد‌ها در درصد‌های منفی در حدود 2درصد به سر می‌بردند. در میان نماد‌های بورسی، 5 سهم شبندر، فولاد، شپنا، سآبیک و خودرو جزو نماد‌های پرتراکنش بوده که هر کدام به ترتیب ارزش معاملاتی برابر با 108میلیارد تومان، 4/ 57میلیارد تومان، 57میلیارد تومان، 7/ 2میلیارد تومان و 6/ 29میلیارد تومان داشته‌اند. در بازار روز سه‌شنبه از میان 691 نماد موردمعامله در بورس و فرابورس، 121 نماد مثبت، 536 نماد منفی و 34 نماد در صفر تابلوی کار خود را به پایان رساندند. این آمار نشان می‌دهد در حدود 78درصد از نماد‌هایی که تحت معامله قرار گرفتند در درصد‌های منفی بسته شدند که عدد قابل‌توجهی است.