زهرا علیاکبری- سالهاست بحث افزایش تعطیلات رسمی هفته در ایران در دستور کار دولت و مجلس قرار دارد.
این موضوع از مجلس ششم تا کنون بارها مورد بررسی قرار گرفته و حالا در تاریخ پانزدهم اسفند ماه سال 1403 ، بالاخره مجلس شورای اسلامی در صحن علنی با وجود تذکرات شدید فعالان اقتصادی و بخش خصوصی و ... با تعطیلی پنجشنبه و جمعه در ایران موافقت کرد و ساعت کاری کارکنان دولت را در شرایطی که تشدید تحریمهای اقتصادی تصویر ناگواری را پیش روی ایران قرار داده را کاهش داد.
بیشتر بخوانید:
تعطیلی پنجشنبه در مجلس تصویب شد
مجلس ساعت کاری کارکنان دولت را کاهش داد/ جزییات
پیش از این در 26 اردیبهشت ماه سال جاری مجلس یازدهم که در آخرین روزهای کاری خود را پشت سر میگذاشت، با تعطیلی شنبهها به عنوان روز دوم تعطیل موافقت کرد اما در نهایت این مصوبه از سوی شورای نگهبان تایید نشد و طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان در سیزدهم مرداد ماه امسال اعلام کرد:«نظر شورای نگهبان در مورد افزایش تعطیلات هفتگی با تعطیلی شنبه به این شرح است: «اطلاق تحدید روزهای کاری به یکشنبه تا پنجشنبه که مستلزم تعطیلی روز شنبه میباشد، خلاف موازین شرع شناخته شد.»
چه کسی از تعطیلی پنجشنبه ها سخن گفت؟
محمود احمدینژاد کسی بود که صراحتا از تعطیلی پنجشنبهها دفاع میکرد و سال 1390، وقتی احتمال بررسی مجدد تعطیلات رسمی در ایران بالا گرفته بود، مخالفان تعطیلات پنجشنبهها را گروهی نامید که بازی روشنفکری راه انداختهاند .
سال 1384 بود که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی طرحی را با هدف ساماندهی یا بهتر بگوییم کاهش تعطیلات رسمی تدوین کرده بود و معتقد بود لازم است تعطیلات رسمی در ایران از 25 روز به 16 روز کاهش یابد. در این مسیر حتی کاهش تعطیلات نوروزی نیز مد نظر بود. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در این راستا کاهش تعطیلات را اقدامی در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و توسعه در ایران میدانست. احمدی نژاد اما از هر تریبونی بهره گرفت تا ثابت کند ایران به تعطیلات بیشتری نیاز دارد. او تعطیلات در ایران را کم دانسته و اعلام میکرد ایران یکی از کمترین تعطیلات رسمی را در جهان دارد و باید تعطیلات با هدف افزایش بهرهوری افزایش یابد.
در این مسیر هشدارهای کارشناسان نیز در خصوص زیانهای اقتصادی تعطیلات پنجشنبه خریداری نداشت. کارشناسان بر این اعتقاد بودند که تعطیلات پنجشنبه و جمعه شمار روزهایی که ایران قادر به مراوده با بازارهای جهانی نیست را به چهار روز هفته افزایش میدهد. پیشنهاد جایگزین این بود که روز دوم تعطیل در ایران به جای پنجشنبه و شنبه باشد اما این پیشنهاد نیز مخالفان جدی و زیادی داشت چرا که عنوان میشد تعطیلی شنبه منطبق با تعطیلات یهودیان است و کشور اسلامی نباید با این تعطیلات خود را هماهنگ کند.

مخالفان تعطیلات پنجشنبه چه کسانی بودند؟
هر چند در بیست سال گذشته بارها و بارها فعالان اقتصادی بخش خصوصی مخالفت صریح خود با تعطیلی روز پنجشنبه را اعلام کردند اما با این حال مجلس شورای اسلامی در پانزدهمین روز اسفند این موضوع را به تصویب رساند.
پیش از این در اردیبهشت ماه سال جاری کشانی، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان اصفهان اعلام کرد: تعطیلی پنجشنبهها 8.3 میلیارد دلار به تجارت بین المللی کشور ضرر میزند و این ضرر تنها مختص عدهای نیست.در حقیقت ضرر 8.3 میلیارد دلاری تجارت کشور با تعطیل شدن پنجشنبهها باعث می شود درآمد ارزی کشور کاهش و نرخ ارز افرایش یابد که تاثیر آن را دقیقاً بر زندگی مردم ببینیم.
در عین حال صدرالدین نیاورانی، نایب رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی در گفتوگو با ایسنا، نیز با تاکید بر اینکه تعطیلی پنجشنبهها زیان اقتصادی به همراه دارد گفته بود: بالاخره یک روزی کشور به تعطیلی روز شنبه که عرف منطقه شده تن میدهد، کشورهای مترقی و اسلامی هم در منطقه به تغییر تعطیلات تن دادند. حتی برخی کشورها مثل ترکیه، شنبه و یکشنبه تعطیل هستند و روز جمعه ساعت نماز را تعطیل میکنند. پیشبینی وی در این زمینه البته محقق نشد و مجلس ترجیح داد شمار روزهایی که ایران قادر به ارتباط با بازارهای جهانی است را به سه روز در هفته کاهش دهد.
فروردین ماه سال جاری نیز اتاق بازرگانی تهران در بیانیهای صراحتا اعلام کرد: اتاق بازرگانی تهران در بیانیهای در مورد افزودن روز پنجشنبه به جای شنبه، به تعطیلات پایان هفته عنوان کرد که تصمیمی گرفته شده که نشانه عدم باور قلبی و ذهنی به بخش خصوصی است.
در بخشی از بیانیه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در واکنش به مصوبهی کمیسیون اقتصادی در خصوص تعیین روز پنشحبه به عنوان روز تعطیل در ایران تاکید شد: تصمیم اخیر کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در صورت تأیید نهایی و تبدیل به قانون جاری کشور، قطع ارتباط اقتصاد کشور با بازارهای بینالمللی را به چهار روز در هفته افزایش میدهد و روشن است که در شرایط تحریم و محدودیتهای خارجی و تنگناهای داخلی، زیان مضاعفی بر اقتصاد کشور خصوصاً در شرایط دشوار کنونی تحمیل خواهد شد.
محمد بحرینیان، پژوهشگر توسعه نیز در واکنش به این تصمیم کمیسیون اجتماعی به خبرانلاین گفته بود ما در شرایطی هستیم که نیاز به کار بیشتر داریم نه تعطیلی بیشتر و اگر قرار نیست روز شنبه تعطیل شود، بهتر است تعطیلی روز پنجشنبه نیز منتفی شود و روال قبل برقرار بماند.
موافقان تعطیلات پنجشنبه چه کسانی هستند؟
آرمان خالقی، عضو هیات مدیره خانه صمت، گفت: «دوستان چند دلیل برای تعطیل پنجشنبه و جمعه دارند. یکی از این دلایل افزایش نرخ جمعیت است. آیا با تعطیل پنجشنبهها جمعیت تهران در 10 سال اخیر افزایش داشته است؟! ما امروز در مورد کاهش باروری در کشور حرف میزنیم. یا برای مثال، از کل جمعیت تهران، چند درصد از مردم روز پنجشنبهها به بهشت زهرا مراجعه میکنند؟»
در عین حال عباس عبدی نیز در این باره در یادداشتی نوشته بود: یکی از طرفداران وضع موجود تعطیلی پنجشنبه هم به فرزندآوری ربط داده شده و گفته که: «یکی از دلایل موافقان تعطیلی پنجشنبهها افزایش نرخ جمعیت است!» ماجرا هنگامی جالب میشود که آقای حداد عادل هم وارد موضوع میشود، آن هم چند سال پس از تصویب و اجرای این قانون بسیار پرهزینه و شکستخورده!
حجتالاسلام سیدمحمدرضا میرتاجالدینی، نماینده تبریز در مخالفت با تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه در جریان بررسی لایحه در اردیبهشت ماه سال جاری در مجلس یازدهم گفته بود: تعطیلی پنجشنبهها با در نظر گرفتن مبانی فرهنگی، دینی، اجتماعی و سیاسی دارای اهمیت است و ضمن اینکه تعطیلی پنجشنبهها در درازمدت در کشور نهادینه شده است.
وی معتقد بود پیشنهاد تعطیلی روز شنبه بر اساس یک پروپاگاندای رسانهای مطرح شده، این در حالی است که مراودات اقتصادی آمریکا و چین 1500 میلیارد دلار مبادلات تجاری است که حتی یک ساعت یا روز اداری مشترک با هم ندارند. 85 درصد تجارت خارجی ما با 10 کشور است که اکثر آنها مسلمان هستند. از طرف دیگر اکنون عصر ارتباطات است و عملاً روز تعطیلی و غیرتعطیلی معنایی ندارد.
علیاکبر علیزاده، نماینده مجلس نیز گفته است: 90 درصد تجارت ما با همسایگان است، مدل تعطیلی همسایگان هم مثل خودمان بوده و ربطی به پنجشنبه و شنبه ندارد.
محمدتقی نقدعلی نماینده اصفهان نیز معتقد بود تعطیلی شنبه به جاش پنجشنبه اثار سوء فرهنگی دارد.
روحالله حریزاوی، قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی نوشت: تکلیف تعطیلات آخر هفته مشخص است و رهبر انقلاب بارها نسبت به عواقب پیروی از سبک زندگی کفار هشدار دادهاند.
در عین حال محمدجواد حاج علیاکبری، امام جمعه تهران نیز مصوبهی پیشین مجلس برای تعطیلی پنجشنبه را اقدامی دانست که به مومنان برخورد . آیتالله سبحانی نیز در ان زمان در بیانیهای مخالفت خود با این اقدام را اعلام کرد و معتقد بود موضوع تنها اقتصاد نیست و نباید فرهنگ و سنن را نادیده گرفت.
حالا از پس نزدیک به دو دهه بحث در خصوص انتخاب روز دوم تعطیلی در ایران، بالاخره نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تعطیلی پنجشنبهها موافقت کردند تا شمار روزهایی که ایران ارتباطی با بازارهای جهانی ندارد از سه روز به چهار روز افزایش یابد.
223223