در این مقاله به این اسهال و بیماری‌های مرتبط به آن می‌پردازیم تا با علایم هشداردهنده آشنا شوید و بتوانند دیگر بیماری‌های ناشی از اسهال را نیز بشناسند و در صورت لزوم دانسته‌هایشان را به دیگران نیز منتقل کنند.
چه افرادی بیشتر دچار بیرون‌‌روی یا اسهال می‌شوند؟
همه افراد گاه‌گداری مدفوع شل و آبکی پیدا می‌کنند. اسهال اغلب حاصل یک عفونت ویروسی یا باکتریایی یا از عوارض جانبی داروها (مخصوصا آنتی‌بیوتیک) است. با برطرف‌شدن عفونت یا عادت‌کردن بدن به دارو، اسهال هم اغلب متوقف می‌شود. اسهال طولانی‌مدت عموما حاکی از اختلال گوارشی است.
به اسهال‌های مرتبط با آنتی‌بیوتیک اشاره کردید. دلیل این رویداد چیست؟
آنتی‌بیوتیک یا چرک خشک‌کن می‌تواند باکتری‌هایی را که به طور معمول در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند، نابود و آنها را با باکتری‌های اسهال‌زا جایگزین کند. حدود 20 درصد افرادی که آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند دچار این مشکل می‌شوند. این اسهال اغلب خفیف و کوتاه‌مدت است. گاهی ممکن است فرد دچار عفونت جدی روده بزرگ و اسهال شدید شود.
افرادی که به این نوع اسهال دچار می‌شوند، چه علایمی از خود نشان می‌دهند؟
اسهالی که حین یا مدت کوتاهی پس از درمان با آنتی‌بیوتیک آغاز شود و همچنین تب و انقباضات شکمی از نشانه‌های چنین اسهال‌هایی است.
چه نوع آنتی‌‌بیوتیک‌‌هایی موجب اسهال می‌شوند؟
آنتی‌بیوتیک‌ها، به ویژه کلیندامایسین و آمپی‌سیلین می‌توانند سبب بروز اسهال شوند. این نوع اسهال اغلب در نتیجه تغییر محیط روده به وسیله آنتی‌بیوتیک‌ها روی می‌دهد. این تغییر محیط به برخی باکتری‌ها اجازه رشد و نمو می‌دهد.
آیا آماری از میزان اسهال ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک وجود دارد؟
اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک‌ها نسبتا شایع است و حدود 25 درصد از مصرف‌کنندگان کلیندامایسین و 10 درصد از استفاده‌کنندگان آمپی‌سیلین را مبتلا می‌کند. اغلب اسهال ناشی از مصرف این داروها 4 تا 10 روز پس از درمان آنتی‌بیوتیکی آغاز می‌شود و علایم آن پس از قطع دارو تخفیف می‌یابد، با این وجود در برخی افراد، علایم تا مدتی پس از قطع آنتی‌بیوتیک هم ادامه دارد.
اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک چه خطراتی دارد؟
بسیاری از افراد پس از قطع آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابند اما برخی به اسهال پایدار مبتلا شده و دچار کاهش آب بدن می‌شوند. بعضی مواقع نیز اسهال شدید می‌تواند به وضعیت تهدیدکننده زندگی تبدیل شود.
چه درمانی برای این نوع مشکلات پیشنهاد می‌شود؟
با قطع آنتی‌بیوتیکی که عامل این اسهال است و گاهی با استفاده از داروهای دیگر آثار زیان‌بار داروهای آنتی‌بیوتیکی مرتفع می‌شود.: بیماری التهابی روده نیز می‌تواند اسهال ایجاد کند؟بیماری التهابی روده واژه‌ای است که اغلب برای توصیف دو اختلال مشابه به کار می‌رود. این دو بیماری مجرای گوارش را مبتلا می‌کند. علت ایجاد آنها نیز هنوز مشخص نشده است. این دو اختلال عبارت‌اند از بیماری کرون و کولیت اولسراتیو.
چطور علایم کرون را تشخیص دهیم؟
اسهال طولانی‌مدت، درد و انقباضات شکمی، وجود خون در مدفوع، تب، احساس خستگی، کاهش وزن ، درد مفاصل و ضایعات پوستی از نشانه‌های بیماری کرون است. این بیماری نوعی التهاب مزمن روده است و قادر است روده بزرگ یا هر قسمت دیگری از مجرای گوارش را نیز متاثر سازد. این بیماری اغلب در سنین 15 تا 35 سالگی برای اولین بار تشخیص داده می‌شود.
بیماری کرون چه خطراتی دارد؟
دوره این بیماری در افراد گوناگون بسیار متفاوت است. بعضی از مبتلایان به کرون، پس از اولین یا دومین حمله بیماری، بدون علامت باقی می‌مانند. سایر افراد دچار حملات عودکننده درد شکم، اسهال و تب می‌شوند. بیماری کرون اغلب طولانی‌مدت است اما ممکن است در این فاصله، دوره‌های بلندمدتی نیز به وجود آید. اسهال گاهی آن‌قدر ناتوان‌کننده است که موجب سوءتغذیه شدید می‌شود. درد شکم پس از صرف غذا که به علت افزایش تدریجی انسداد روده روی می‌دهد، گاهی موجب می‌شود فرد بیمار از غذاخوردن اجتناب کند.
آیا بیماری کرون درمان‌پذیر است؟
این بیماری درمان قطعی ندارد. هدف از درمان این بیماری، کاهش التهابی است که موجب شعله‌ورشدن علایم و نشانه‌ها می‌شود. گاهی اوقات، کاهش التهاب نه تنها سبب تسکین علایم، بلکه به خاموشی طولانی‌مدت بیماری منجر می‌شود. درمان اغلب شامل مصرف دارو یا جراحی است. توجه داشته باشید اگر بیماری کرون بدون علامت باشد، درمان چندان ضرورتی ندارد.
در صحبت‌هایتان از اسهال ناشی از کولیت اولسراتیو نیز نام بردید؟
در بیماری کولیت اولسراتیو، اسهال خونی، درد شکم، احساس نیاز فوری به اجابت مزاج، تب، کاهش وزن، درد مفاصل و ضایعات پوستی مشاهده می‌شود. برخلاف بیماری کرون که می‌تواند بخشی از مجرای روده را مبتلا سازد، کولیت اولسراتیو فقط محدود به روده بزرگ است. همانند بیماری کرون، علت این بیماری نیز ناشناخته است. کولیت اولسراتیو نوعی بیماری مزمن طولانی مدت است. در این بیماری یک واکنش التهابی روی می‌دهد که مشخصه آن ایجاد زخم‌های ظریف و آبسه‌های کوچک در پوشش داخلی روده بزرگ است. این واکنش‌ها تقریبا همیشه راست روده را درگیر می‌کنند و ممکن است به کل روده بزرگ نیز گسترش یابند. میزان درگیری روده بزرگ در افراد متفاوت است. این بیماری در هر سنی روی می‌دهد اما در سنین 15 تا 35 سالگی شایع‌تر است.
کولیت اولسراتیو چطور تشخیص داده می‌شود؟
کولیت اغلب از طریق روشی به نام کولونوسکوپی تشخیص داده می‌شود. در این روش لوله باریک و انعطاف‌پذیری که به دور بینی متصل است، به درون روده بزرگ وارد می‌شود. اگر بافت‌ها ملتهب باشند، دیواره‌های روده حتی پس از تماس ملایم با لوله معاینه دچار خون‌ریزی می‌شوند و ممکن است یک نمونه بافتی برای بررسی از محل برداشته شود.
بیماری کولیت اولسراتیو چه خطراتی دارد؟
گاهی اوقات کولیت بدون علامت است و گاهی روده بزرگ چنان ملتهب می‌شود که سبب اسهال خونی می‌شود. این حملات ناگهانی بیماری ممکن است به طور متناوب با دوره‌هایی از خاموشی جایگزین شود.
در حدود 15 درصد از مبتلایان به کولیت اولسراتیو، بیماری همه روده را درگیر می‌کند و ممکن است به اسهال خونی شدید، تب و درد شکم منجر شود. اگر علایم و نشانه‌ها به طور پیش‌رونده بدتر شود، به اتساع روده بزرگ و پارگی بخش‌های سیار ملتهب آن ختم می‌شوند. این دو حالت جزو اورژانس‌های پزشکی هستند. همچنین در افرادی که حداقل 8 تا 10 سال از ابتلای آنها به این بیماری می‌گذرد و در آنهایی که بیش از نیمی از روده بزرگ درگیر شده است، خطر بروز سرطان روده بزرگ بیشتر است.
درمان کولیت اولسراتیو چگونه صورت می‌گیرد؟
هدف از درمان، کنترل فرآیند التهاب، تسکین علایم و پیشگیری از بروز عوارض است.
برخی از منابع علمی معتقدند که شیوه تغذیه در این بیماری موثر است. نظر شما چیست؟
هنوز ثابت نشده است که غذاهای خاص، کولیت اولسراتیو را بهتر یا بدتر می‌کنند اما بهتر است از غذاهایی که بنا به تشخیص خود بیمار، علایم بیماری را تشدید می‌کنند، پرهیز شود.
آیا بیماری‌های دیگری نیز با علامت اسهال بروز می‌کنند؟
بله، انسداد روده و اختلال سوءجذب، دو بیماری دیگری هستند که با اسهال بروز می‌کند. در انسداد روده، اسهال با دل‌پیچه و قولنج همراه است که گاهی می‌گیرد و گاهی رها می‌کند. سایر علایم نیز نفخ واضح، سر و صدای شکم و تهوع و استفراغ است. انسداد روده، بسته‌شدن نسبی یا کامل روده کوچک یا روده بزرگ است. این حالت مانع از آن می‌شود که محتویات روده تخلیه شوند.
اگر فردی به انسداد روده کوچک مبتلا شود، ممکن است دردی شبیه گرفتگی عضلانی را در وسط شکم خود احساس کند و دچار حملات استفراغ هم بشود. انسداد روده در هر محلی باشد می‌تواند به عدم دفع مدفوع منجر شود.
انسداد روده چه‌طور می‌تواند اسهال ایجاد کند؟
اگر روده به طور کامل مسدود شده باشد، ممکن است فرد قادر به دفع گاز نباشد. انسداد نسبی روده را به انقباض و ترشح مایعات وا می‌دارد. میزان مایع مترشحه بیش از مقداری است که روده بتواند آن را جذب کند و در نتیجه ممکن است موجب اسهال شود.
انسداد روده چه خطراتی در پی دارد؟
اگر انسداد، جریان خون روده را مسدود کند، بافت‌ها شروع به مردن می‌کنند. این حالت احتمال از بین رفتن کامل بافت و سوراخ‌شدن روده را افزایش می‌دهد. هر دو این حالات، تهدیدکننده حیات هستند.
درباره اختلال سوءجذب هم توضیح می‌دهید؟
اختلالات جذب نیز با اسهال، کاهش وزن، انقباضات شکمی، گاز، نفخ شکم و احساس ضعف همراه است. طی روند هضم، مواد مغذی موجود در غذا باید به ذرات ریزی تجزیه شوند که قابل جذب به جریان خون باشند. به دلایل گوناگون ممکن است این مواد مغذی به طور کامل هضم نشده و در نتیجه به خوبی نیز جذب نشوند. وقتی این حالت روی می‌دهد، مواد مغذی حیاتی که برای بدن لازم هستند، از طریق مدفوع دفع می‌شوند که به ایجاد سوءتغذیه می‌انجامد.
سوءجذب می‌تواند از مشکلات متعدد بسیاری منشأ بگیرد. در بیماری لوزالعمده، آنزیم‌های لازم برای هضم برخی از مواد غذایی وجود ندارد. به این حالت، اغلب سوءهضم گفته می‌شود. این حالت در بیماری مزمن کبد نیز ایجاد می‌شود.
همین جا لازم است به نوعی بیماری موسوم به سلیاک اشاره کنم که شایع‌ترین علت سوءجذب است. این بیماری به علت حساسیت به گلوتن (یک پروتئین موجود در گندم) و پروتئین‌های با عملکرد مشابه گلوتن موجود در گندم سیاه و جو دو سر به وجود می‌آید. عدم تحمل به گلوتن موجب می‌شود پوشش روده، چین‌های ظریف خود را که مواد مغذی باید از طریق آنها جذب شوند از دست بدهد.
سلیاک چه نشانه‌هایی دارد؟
علایم و نشانه‌های این بیماری عبارتند از مدفوع اسهالی بد بو، نفخ، کاهش وزن و کمخونی. در موارد خفیف ممکن است علایم تنها شامل کمخونی و پوکی استخوان زودرس باشد و هیچ علامت گوارشی وجود نداشته باشد.
این بیماری چطور درمان می‌شود؟
بیماری سلیاک با حذف مواد غذایی حاوی گلوتن از رژیم غذایی درمان می‌شود. پزشک یا متخصص تغذیه به فرد بیمار آموزش می‌دهد که چگونه یک رژیم غذایی فاقد گلوتن را برای خود تهیه کند. در صورت رعایت یک رژیم فاقد گلوتن، پرزهای روده کوچگ در طی چند ماه دوباره شکل طبیعی و توانایی جذب خود را به دست می‌آورند. مدفوع به حالت طبیعی برمی‌گردد و کاهش وزن متوقف می‌شود.
منبع:http://www.salamat.com
/ن
