وقفهی تنفسی یک اختلال جدی است که در هنگام خوابیدن به وجود میآید. این اختلال، روند تنفسی فرد را به هم میریزد و حتی باعث میشود که در هنگام خواب، نفس او بهطور مداوم قطع شود. تعداد این وقفه گاهی به 100 بار در یک خواب شبانه میرسد و این قطعا اثر بدی روی بدن میگذارد زیرا مغز و دیگر قسمتهای بدن نمیتوانند اکسیژن کافی دریافت کنند. با بنیتا همراه باشید.
چه تجهیزاتی در طول یک آزمایش خواب مورد استفاده قرار میگیرند؟
در هنگام آزمایش خواب، گیرندههای الکتریکی سطحی روی صورت و جمجمهی بیمار قرار میگیرد و سیگنالهای الکتریکی را به دستگاههای اندازهگیری میفرستد. این سیگنالها که بهوسیلهی فعالیت مغز و ماهیچهها تولید شدهاند، توسط دستگاههای دیجیتالی ذخیره میشوند. همچنین کمربندهایی روی قفسهی سینه و کمر بسته میشوند تا میزان تنفس فرد را اندازه بگیرند. یک باند هم روی انگشت بیمار قرار میدهند تا اکسیژن خون او را آزمایش و اندازهگیری کند.
دیگر آزمونها و تجهیزات مورداستفاده برای تشخیص وقفهی تنفسی در خواب
- نوار مغز (EEG): برای اندازهگیری و ثبت موج فعالیت مغز
- الکترامایوگرام (EMG): برای ضبط فعالیت عضلانی مانند پریدن صورت، به هم ساییدن دندانها و حرکات پا. این آزمایش برای تعیین محدودهی خواب (REM) فرد است. (در این خواب معمولا رؤیا میبینیم و فعالیت مغز از حالت خواب عادی بیشتر میشود.)
- الکتروکلوگرام یا (EOG): برای کنترل و ضبط حرکات چشم. این حرکات برای تشخیص سطحهای مختلف خواب استفاده میشوند.
- الکتروکاردیوگرام (ECG): برای آزمایش و ثبت ضربان و ریتم تپش قلب
- حسگر جریان هوا: برای بررسی جریان هوای وارد و خارجشده از بینی
- میکروفون: برای ثبت صدای خروپف
روش درمان اختلال وقفهی تنفسی در خواب
این اختلال به روشهای مختلفی درمان میشود که این روشها میتوانند تغییراتی در سبک زندگی، مانند کم کردن وزن، تغییر مدل خوابیدن و یا درمانهای پزشکی مانند جراحی باشند.
درمان وقفهی تنفسی در خانه
اگر به درجهی خفیف این بیماری مبتلا هستید میتوانید با کمک گرفتن از روشهای زیر و با تغییر عادات، آن را تا حدی برطرف کنید:
- کم کردن وزن
- ·اجتناب از مصرف الکل و قرصهای خوابآور
- تغییر مدل خوابیدن و انتخاب راحتترین مدل برای کمک به تنفس بهتر
- ترک سیگار، زیرا سیگار کشیدن باعث تورم راه فوقانی تنفسی میشود که هم برای این بیماری و هم برای خروپف مضر است.
- اجتناب از خوابیدن بر پشت
فشار مداوم و مثبت راه تنفسی (CPAP)
در این روش درمان، یک ماسک روی دهان و بینی قرار میگیرد. این ماسک به ماشینی متصل است که جریان مداومی از هوا را به دستگاه تنفسی هدایت میکند. این جریان هوا کمک میکند که راه تنفسی باز بماند و تنفس با حالت عادی خود انجام شود. (CPAP) یکی از رایجترین درمانها برای این اختلال است. روش دیگری هم به نام فشار دوطرفهی راه تنفسی (BPAP) نیز وجود دارد که مانند روش اول عمل میکند با این تفاوت که هنگام بازدم، جهت جریان دستگاه عوضشده و به بازدم فرد نیز کمک میکند.
وقفهی تنفسی و دستگاه دندانپزشکی
دستگاههای دندانپزشکی میتوانند به باز نگهداشتن راه تنفسی در هنگام خواب کمک کنند. این دستگاهها توسط دندانپزشکان متخصص و برای درمان اختلال وقفهی تنفسی طراحیشدهاند.
جراحی برای درمان وقفهی تنفسی در خواب
اگر فرد بیمار یکی از مشکلات سپتوم بینی، بزرگ شدن لوزهها، فک کوچک یا انحراف فک که باعث انحراف گلو میشود را داشته باشد، به عمل جراحی نیاز است.
معمولترین روشهای جراحی برای رفع این اختلال عبارتند از:
جراحی بینی: اصلاح مشکلات بینی مانند انحراف تیغهی بینی
UPPP: روشی برای برداشتن بافت نرم پشت گلو که باعث عریض شدن راه تنفسی و راحتتر شدن تنفس میشود.
جراحی پیشرفتهی فک پایینی: این جراحی بهمنظور برطرف کردن مشکلات خاص فک میشود و به بهبود اختلال وقفهی تنفسی کمک میکند.
سایر روشهای درمانی اختلال وقفهی تنفسی
روشهایی برای از بین بردن بافت نرم پشت گلو وجود دارند که به درمان خروپف کمک میکنند. این روشها برای درمان اختلال وقفهی تنفسی هم مفید هستند و در درازمدت بر آن تأثیر میگذارند.
برای کسانی که نمیتوانند از دستگاه فشار مداوم و مثبت راه تنفسی استفاده کنند، دستگاهی به نام دستگاه الهامبخش استفاده میشود. این دستگاه که یک تحریککنندهی راه فوقانی تنفسی است، زیر پوست سینه قرار میگیرد و با سیمی به ریههای فرد متصل میشود و به روند طبیعی تنفس کمک میکند. سیم دیگری به گردن و ماهیچههای تنفسی متصل است و آنها را تحریک میکند تا عمل تنفس را بهخوبی و کامل انجام دهند. این دستگاه کنترل خارجی دارد و دکتر متخصص میتواند آن را از خارج کنترل کند. همچنین، کسانی که از این دستگاه استفاده میکنند میتوانند که آن را فقط در زمان خواب روشن کنند.
قسمت قبل را در «وقفهی تنفسی در خواب چیست؟ [قسمت اول]» ببینید.
منبع: webmd، sleepfoundation