داعیان

تشیّع در نیم سده نخست از موجودیت خود، نهضتی سیاسی و کاملا عربی با تکیه بر حقانیّت حضرت علی بن ابیطالب(ع)به عنوان جانشین پیامبر(ص)بود و در این مدت، ویژگی عربی خود را کاملا حفظ کرد و تا زمانی که دچار اولین انشعاب شد، فراز و نشیبهای زیادی به خود دید

غزنویان در دوران حاکمیت خود، سیاست غیرقابل انعطافی در برابر مخالفان عباسیان در پیش گرفتند. آنان در راستای حمایت از عباسیان، به دشمنی با مخالفان ایشان از جمله اسماعیلیان و فاطمیان مصر پرداختند. از طرف دیگر فاطمیان مصر برای گسترش نفوذ خویش در سرزمین های خلافت شرقی، نیازمند ارتباط با حکومت های این مناطق از جمله غزنویان بودند.

اوج فعالیت های اسماعیلیان در اصفهان در عهد سلجوقیان است. دو داعی نام دار این دوران، عبدالملک بن عطاش و فرزندش احمد، رهبری اسماعیلیان را در اختیار داشتند. در دوران عبدالملک اصفهان مرکز فعالیت اسماعیلیان بود.

سید مرتضی در کتاب امالی آورده است: داعیان خراسان نزد امام صادق (ع) آمدند و به وی گفتند: ما هواخواه فرزندان محمد بن علی هستیم