چکیده: یکی از شاخصه های تمدن مدرن، مفهوم فاخر «حق» است که معیاری برای قانون نویسی در تمام کشورها و مکاتب و مسالک شده است. البته در پس دوران روشنگری، حق در مقابل تکلیف قرار گرفت و فیلسوفان و سیاست مداران برای عقب نشاندن دوران کلیساها (سنت) تلاش کردند.
