غشاء سلولهای مغز از چربی درست شده که هم نقش حمایت کننده و هم تسریع کننده انتقالات پیامهای عصبی را بر عهده دارد. 60 درصد مغز چربی است؛ پس مصرف موادی که حاوی این چربیها باشند، برای سلامت مغز مفید است. امگا 3 در گردش خون مغز و اکسیژن رسانی و تغذیه موثر آن نقش دارد. در صورت کمبود آن، چربیهای نامناسب در مغز جایگزین شده و منجر به اختلال و فعالیتهای ذهنی میگردند.
امگا6 هم در رشد مغزی و هوش (بهخصوص در نوزادان و کودکان) موثر است. بهترین منابع طبیعی امگا3: ماهیهای آب سرد (ساردین، سالمون، ماهی سفید، آزاد، قزل آلا) ماست، گردو، تخممرغ. بهترین منابع طبیعی امگا 6: گوشت و مواد لبنی، لازم به ذکر است چربی امگا 6 در شیر مادران به مقدار لازم برای تامین سلامت نوزاد وجود دارد.
مواد معدنی
از جمله منیزیم، روی، آهن، کلسیم و ید برای حفظ سلامتی لازماند، اما منیزیم در فعالیتهای مغزی بسیار مفید شناخته شده است. این ماده در بهبود سیستم گردش خون و خونرسانی کافی به مغز موثر است؛ به طوری که کمبود آن موجب اختلال در عملیات شناختی و بیماری آلزایمر میشود. در صورت کمبود شدید گیجی، هذیان، تشنج و حتی کُما اتفاق میافتد. کنجد، تخم کدو، اسفناج، انبه، تخم آفتابگردان حاوی منیزیم کافی هستند.
نکات مهم دیگر در تغذیه سالم
خوردن صبحانه، به ویژه حلوا ارده و گردو جهت بهبود فعالیتهای مغزی روزانه مفید است. پرخوری در درازمدت علاوه بر چاقی منجر به تصلب شرائین مغزی و کاهش قدرت ذهنی میشود. استفاده زیاد از قند و شکر، جذب پروتئین و مواد غذایی را متوقف و عملکرد مغز را مختل میکند.
هر چند کافئین و شکلات تلخ یا شیری برای تقویت حافظه موثر شناخته شدهاند، اما در مصرف آنها نباید زیادهروی کرد. نوشیدن آب به مقدار هشت لیوان در روز برای فعل و انفعالات بدن ضروری است.
مغز هم مثل سایر اعضای بدن برای بهترین عملکرد خود نیاز به مواد غذایی دارد.
کربوهیدرات موجود در سیبزمینی برای تقویت حافظه موثر است.
اگر میزان چربی امگا 3 هماهنگ نباشد، حتی میتواند ایجاد عوارض خطرناک کند؛ بنابراین باید از مصرف خودسرانه مکمل این مواد جدا خودداری شود.
بهتر است از روغنهای گیاهی طبیعی و تصفیه شده (روغن زیتون، کانولا، آفتابگردان) استفاده شود.
از غذاهایی که با روغن گیاهی سرخ شدهاند، محصولات روغنهای گیاهی هیدروژنه و غذاهای آماده و سرخ شده اجتناب شود.
ویتامین B1 (تیامین): این ویتامین در انتقال پیامهای عصبی مغز موثر است.
ویتامین B3 (نیاسین): وجود این ویتامین در سلولهای عصبی مغز، موجب تقویت اعمال ذهنی میشود.
ویتامین B5 (اسید پانتوتنیک): نقش این ویتامین در چگونگی حافظه و یادگیری است.
ویتامین B12 (کوبالامین): مهمترین نوع ویتامین B که در ساخت سلولهای عصبی، انتقال پیامهای مغزی و فعالیتهای ذهنی بسیار موثر است. بیش از یک سوم تحلیل اعمال مغز و آشفتگی ذهنی افراد سالخورده ناشی از کمبود آن میباشد. این ویتامین گاه به مقدار کافی وارد بدن میشود، اما به اندازه لازم جذب نمیگردد.
ویتامین B6 (پایریدوکسین): این ویتامین در تولید انتقال دهندههای پیامهای مغزی و در نتیجه برای حافظه و اعمال ذهنی ضروری است.
ویتامین E: این ویتامین غشاء چربی سلولها را تامین و مولکولهای مضر را خنثی و بهعنوان فعالترین ضد اکسایش شناخته میشود و نه فقط در پیشگیری، بلکه در کاهش روند پیشرفت آلزایمر موثر است.
ویتامین A: در فعالیتهای ذهنی و یادگیری نقش دارد و جزو ضد اکسایشهای موثر در مغز است.
ویتامین C: هم به عنوان ضد اکسایش و هم در تولید انتقال دهندههای پیامهای عصبی موثر است. پژوهشگران معتقدند این ماده مغذی نشانگر وضعیت ذهنی همه گروههای سنی است و در ضریب هوشی افراد هم اثر دارد.
وجود آلومینیوم در بدن راه انتقال منیزیم به مغز را مسدود میکند. در این زمینه توصیه میشود از مصرف ظروف آلومینیومی برای تهیه و نگهداری غذا خودداری کنید.
برای خواندن بخش اول- سپر غذایی در برابر آلزایمر- اینجا کلیک کنید.