در طول دنیاگیری کووید-19، مقالات پیش‌انتشار (preprints) یا نسخه‌ی اولیه‌ی مقالات که هنوز مورد داوری همتا (peer review) قرار نگرفته و در نشریات علمی منتشر نشده‌اند، به عنوان روشی مهم برای اشتراک سریع یافته‌ها بین پژوهشگران زیست‌پزشکی استفاده می‌شد.
هدف این بود که تازه‌ترین یافته‌ها که می‌توانستند به مهار بیماری کمک کنند، به سرعت بین پژوهشگران به اشتراک گذاشته شوند. در کنار مزیت سرعت، برخی دانشمندان نگران بودند که چگونه می‌توان این اطلاعات را که هنوز به‌طور رسمی تأیید نشده‌اند، به شکلی مسئولانه به عموم مردم که در آن دوران تشنه‌ی دریافت اطلاعات بودند، منتقل کرد.
به گزارش زومیت به نقل از ساینس، اکنون دو مطالعه‌ی جدید نگرانی دانشمندان در مورد مقالات پیش‌انتشار را تایید می‌کند. بسیاری از خوانندگان غیرمتخصص خبرها نمی‌دانند که تفاوت بین پیش‌انتشارها (مقالات داوری همتانشده) و مقالات مورد تایید چیست.
حتی وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که یافته‌ها از مقاله‌ی پیش‌انتشار آمده، این موضوع تاثیری در اعتماد آن‌ها به اعتبار اطلاعات مقاله ندارد. این امر نشان‌دهنده‌ی ناآگاهی عمومی دربارهی اهمیت فرآیند داوری همتا است.
داوری همتا (peer review) به فرآیندی علمی گفته می‌شود که در آن مقالات تحقیقاتی قبل از انتشار توسط متخصصان همان رشته ارزیابی می‌شوند. هدف از این کار اطمینان از صحت، اعتبار و کیفیت تحقیق است. در این فرآیند، پژوهشگرانی که در مطالعه شرکت نداشتند، به دقت مقاله را بررسی می‌کنند و پیشنهاداتی برای اصلاح یا تایید آن ارائه می‌دهند.
آلیس فلیراکرز، یکی از نویسندگان دو مطالعه و دانشمند علوم اجتماعی دانشگاه آمستردام، تأکید می‌کند که تحلیل‌های جدید در مورد ارزش پیش‌انتشارها تردیدی ایجاد نمی‌کند، زیرا این نوع مقالات همچنان روشی محبوب برای دانشمندان برای به‌اشتراک‌گذاشتن سریع نتایج با همکاران، قبل از انتشار یافته‌ها در مجله است. او می‌گوید: «بسیاری از پیش‌انتشارها خوب هستند. برخی از آن‌ها مسلماً بهتر از بسیاری از مقالات مجلات هستند.»
بااینحال، همان‌طور که توبایس وینگن، روانشناس اجتماعی از دانشگاه هاگن خاطرنشان می‌کند: «با اهمیت روزافزون پیش‌انتشارها در ارتباطات علمی، ضروری است که بدانیم آیا افراد غیرمتخصص می‌توانند این مفهوم را درک کنند یا خیر.» وینگن که تحقیقات مشابهی انجام داده، اما در مطالعات اخیر شرکت نداشته است، نتایج تحقیقات فلیراکرز را هم جالب و هم نگران‌کننده می‌داند.
فلیراکرز و همکارانش در یکی از مطالعات، از 1702 شرکت‌کننده‌ی بزرگسال آمریکایی خواستند تا نسخه‌های اصلاح‌شده از مقالات خبری واقعی را که یافته‌های مطالعات پیش‌انتشار را انعکاس می‌دادند، بخوانند. برای مثال، یکی از مقالات در مورد یک رویداد «ابرانتقالی کووید-19» بود. هر دو نسخه‌ی اصلاح‌شده از مقاله‌ی اصلی، اشاره کرده بودند که مطالعه، یک پیش‌انتشار است؛ اما فقط یکی از مطالعه‌ها تعریفی از «پیش‌انتشار» ارائه داده بود. گروهی از پاسخ‌دهندگان نسخه‌ای شامل تعریف پیش‌انتشار و گروه دیگری نسخه‌ی بدون تعریف را خواندند.
سپس از هر دو گروه سوالاتی در مورد تحقیق پرسیده شد که سؤال آخر این بود: «وقتی اصطلاح «پیش‌انتشار» را در یک مقاله‌ی خبری علمی می‌بینید، آن را به چه معنا تفسیر می‌کنید؟»
به‌طور‌کلی، تنها حدود 30 درصد از همه‌ی پاسخ‌دهندگان، پیش‌انتشارها را به‌گونه‌ای تعریف کردند که با نحوه‌ی تعریف محققان مطابقت دارد و گفتند پیش‌انتشار یعنی مقاله‌ای که توسط کارشناسان مستقل بررسی نشده و «مقدماتی» یا «نامطمئن» هستند. برای بسیاری از شرکت‌کنندگان، خواندن تعریف پیش‌انتشارها ظاهراً کمکی به آن‌ها نکرده بود؛ کسانی که نسخه‌های متفاوتی از مقاله را خوانده بودند با احتمال یکسان تعریفی نادرست ارائه دادند.
اما دانشجویان دانشگاهی پاسخ‌های نادرست کمتری داشتند. توضیحات نادرست شامل این بود که پیش‌انتشار مثل «تریلری برای یک فیلم» یا نسخه‌ای بدون ویرایش از یک مقاله‌ی خبری است.
تیم تحقیقاتی در مطالعه‌ی دیگر بررسی کرد که آیا خوانندگان محتوای پیش‌انتشار را معتبر می‌دانند یا خیر. آن‌ها 415 بزرگسال آمریکایی را با نسخه‌های مختلفی از مقاله‌ای خبری درباره واکسن‌های کووید-19 آزمایش کردند. نسخه‌ی اصلی اعلام می‌کرد که این خبر یافته‌های مقاله‌ای پیش‌انتشار را منعکس می‌کند که هنوز توسط کارشناسان مستقل ارزیابی نشده است. نسخه‌ی دیگر اشاره‌ای به پیش‌انتشار نکرد و نسخه‌ی سوم توضیح پیش‌انتشار را همراه با زبانی قوی‌تر و اطمینان‌بخش حفظ کرد. سپس با استفاده از مقیاسی استاندارد، اعتبار یافته‌ها و واکنش مخاطبان ارزیابی شد.
محققان دریافتند که تنها ذکر اینکه مطالعه پیش‌انتشار است تأثیری در اعتماد به یافته‌ها ندارد؛ گروهی که به آن‌ها این موضوع گفته شده بود، به همان اندازه‌ی گروه غیرمطلع، به یافته‌ها اعتماد داشتند. اما زبان مبهم و غیرقطعی باعث کاهش اعتبار یافته‌ها شد. (ممکن است تئوری‌های توطئه در مورد کووید-19 باعث حساسیت بیشتر خوانندگان در مورد موارد ابهام‌دار شده باشد.) تحقیقات جداگانه نیز نشان می‌دهد که ارائه‌‌ی توضیحات طولانی‌تر دربارهی پیش‌انتشارها باعث افزایش شک و تردید در اعتبار نتایج می‌شود.
فلیراکرز می‌گوید نگرانی‌ها دربارهی پیش‌انتشارها همیشه موجه نیست. مطالعات نشان می‌دهند تفاوت بین نسخه‌های پیش‌انتشار و مقاله‌های داوری‌شده اغلب جزئی است و گاهی داوری‌های همتا مغرضانه یا سطحی انجام می‌شود.
جنبشی کوچک اما در‌حال‌رشد، به‌ویژه پس از دنیاگیری کووید-19، تلاش دارد پیش‌انتشارها را سریع بررسی کند؛ حتی اگر بعدها در مجلات معتبر چاپ نشوند. هرچند بیشتر پیش‌انتشارها بدون بررسی به مجلات ارسال می‌شوند یا اصلاً منتشر نمی‌شوند، برخی نیز نقدهای مفیدی در سرورهای پیش‌انتشار دریافت می‌کنند که برای روزنامه‌نگاران منبع خوبی است.
فلیراکرز توصیه می‌کند خبرنگاران بهتر است همیشه ابهامات تحقیقات و وضعیت بررسی آن را مشخص کنند. شفافیت می‌تواند به افزایش اعتبار اخبار علمی و دانشمندان کمک کند.
بااینحال، کمتر از نیمی از مقالات خبری پیش‌انتشارهای کووید-19 در سال 2020، به عدم داوری یا تأیید آن‌ها اشاره کرده بودند. او تأکید دارد باید آگاهی عمومی دربارهی محدودیت‌ها و مزایای داوری همتا افزایش یابد تا افراد بتوانند خودشان برای اعتماد به اطلاعات تصمیم‌گیری کنند.
