واقعیت این است که فردا درمورد خصوصی سازی از مناظر مختلف روز بسیار مهمی است . همانطور که کرونا باعث شد تا تاریخ به دو قسمت تقسیم شود و شاهد دوران پسا کرونا باشیم این خصوصی سازی هم دوران پسا خصوصی سازی را به دنبال خواهد داشت.البته اگر به بخش خصوصی بدهند چون هنوز متاسفانه شک و تردید هایی وجود دارد و همچنان ما مانند چند سال گذشته و بخصوص سه سال گذشته که علیرغم توافقاتی که در سطح دولت رخ داده بود آن حاکمیت شرکتی اعمال نشد و خصوصی سازی رخ نداد که امیدوارم ایندفعه رخ بدهد.
اینکه این موضوع انقدر طولانی شده است دلایل متعددی دارد که باید به آن توجه بشود،اولا تاکید می کنم که بخش خصوصی معجزه نمی کند و این بخش با تغییر پارادایم های مدیریتی بهره وری ،شایسته سالاری و خلاقیت را به بدنه شرکت منتقل می کند و تمام تلاش ،سرمایه و عقلانیت خود را می گذارد که شرکت را رشد دهد.این موضوع برای ایران خودرو دارای بالاترین ارزش ها است چرا که ایران خودرو از نظر پیچیدگی و پراکندگی و بزرگی در ایران نمونه ندارد.
لذا این حرکت خیلی حرکت بزرگی است ولی چند نکته دارد ،اولا همان روزی که این خصوصی سازی انجام می شود کار دولتمردان آغاز می شود . تاکنون دولتمردان در صنعت خودرو وقتشان را در تصدی گری می گذراندند و عمدتا علیرغم زحمت زیاد موفق نبودند (که نتیجه آن را می بینیم) از الان باید بروند وظیفه اصلی شان که حکمرانی و تنظیم گری درست است را انجام دهند.تازه از این پس مشخص می شود که دولت در کجا کم کاری کرده که بعضا این کم کاری ها تبدیل به موانع شده است.الان در دنیا دولت ها فقط موانع را بر نمی دارند بلکه بسترسازی و تسهیل گری می کنند.
این خصوصیسازی در قیمت تاثیری نخواهد داشت چرا که قیمت برآیند اتفاقات اقتصادی کشور است ،مثلا ما الان شرکت خصوصی با سرمایه گذار چینی داریم که همان خودرویی که در چین ارائه می دهد را اینجا با قیمت 2/5 برابر ارائه می دهد.اینکه فکر کنیم در کوتاه مدت قیمت ها پایین می آید و یا در کوتاه مدت کیفیت بالا می رود اصلا غلط است.باید افکار عمومی بدانند چه اتفاقی قرار است بیفتد و فکر نکنند قرار است یک شبه معجزه شود.
در بهترین حالت ممکن حداقل یک سال طول می کشد تا صنعت خودرو یک تکانی بخورد و در صورتی که دولتمردان کار خودشان را خوب انجام دهند 5 سال طول میکشد تا با یک صنعت خودروی رقابت پذیر جهانی روبرو شویم.
مسئله مهم اینکه در صورت خصوصیسازی دست دولتمردان و بخصوص مجلسی ها از صنعت خودرو کوتاه خواهد شد و از اعمال نفوذ ها قاعدتا باید جلوگیری بشود .
نکته مهم دگر این است که بخش خصوصی قدرتمند دولت را مجبور می کند تا نظام تنظیم گری خود را اصلاح کند و از این منظر نیز این خصوصی سازی بسیار اهمیت دارد و می تواند برای کشور ما تاریخ ساز باشد.
این خصوصی سازی می تواند الگویی بشود برای تغییر ریل اقتصاد کشور که از یک اقتصاد تقریبا دولتی به یک اقتصاد مبتنی بر بخش خصوصی استوار گردد.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت ایران
21212