مالک-اشتر

مالک اشتر همچون استادش امیر مومنان علی (علیه السلام) جامع اضداد بود در عین اینکه شجاع و نترس بود، نسبت به زیر دستان قلبی رئوف و مهربان داشت و در عین آنکه قدرتمند و صاحب رای بود، با خویشتن داری و تحمل، تسلیم رای امیر مومنان علی (علیه السلام) بود، نیتی خالص  و اراده ای پرتوان  و قلبی ثابت  و عزمی خلل ناپذیر داشت

«استیثار» به معنی خود را بر دیگران مقدم داشتن و خودکامگی و استبداد و همه چیز را برای خود خواستن و به خود اختصاص دادن است: «استاثَر بالشیءِ علی غیرهِ: خَصَّ به نفسهُ و استبدَّ به؛ و الاستئثارُ: الانفرادُ بالشیءِ»نفی استیثار در مدیریت بدین معنا است که زمامداران و مدیران از هرگونه خودرأیی و خودکامگی و تمامت خواهی بپرهیزند و بر ...

مقدمه   یکی از قالب هایی که شیعیان، فکر و اندیشه و نظام سیاسی مورد نظر خویش را در آن بیان می کردند، عهدنامه ی امام علی علیه السلام به مالک اشتر بوده است

وَ اعْلَمْ اَنَّهُ لَیْسَ شَیءٌ بِاَدْعی اِلی حُسْنِ ظَنَّ والٍ بِرَعِیَّتِهِ مِنْ اِحْسانِهِ اِلَیْهِمْ، وَ تَخْفِیفِهِ الْمَؤُوناتِ عَنْهُمْ، وَ تَرْکِ اسْتِکْراهِهِ اِیّاهُمْ عَلی ما لَیْسَ لَهُ قِبَلَهُمْ

به نام دوست این است ابتدایش امیرالمؤمنین کان ترحّم عنایت کرد سال سی و هشتم به اشتر زاده ملاک کامرانی به مرز و بوم مصرش حکمرانی به تعلیمات او عهدی رقم کرد به هر بیش و کم او را ملتزم کرد رموز مملکت داری چنانش که خود می خواست فرموده بیانش اگر چه حضرتش را آگهی بود که مالک را نگردد حاصل این سود برای آن نگارش داد آن را که باشد حکمرانان جهان ...

ثُمَّ اللهَ اللهَ فِی الطَّبَقَهِ السُّفْلی مِنَ الَّذینَ لا حِیلَهَ لَهُمْ مِنَ المَساکِینِ وَ الْمُحلتاجِینَ وَ اَهْلِ الْبُؤْسی وَ الزَّمْنی، فَاِنَّ فِی هذِهِ الطَّبَقَهِ قانِعاً وَ مُعْتَرَّاً

ثُمَّ اخْتَرْ لِلْحُکْمِ بَیْنَ النّاسِ اَفْضَلَ رَعِیَّتِکَ فِی نَفْسِکَ مِمَّنْ لا تَضِیقُ بِهِ الْامُورُ، وَ لا تَمْحَکُهُ الْخُصُوُم، وَ لا یَتمادی فِی الزِّلَّهِ، وَ لا یَحْصَرُ مِنَ الْفَیءِ اِلَی الْحَقِّ اِذا عَرَفَهُ، وَ لا تُشْرِفُ نَفْسُهُ عَلی طَمَعٍ، وَ لا یَکْتَفِی بِاَدْنی فَهْمٍ دُونَ اَقْصاهُ، وَ اَوْقَفَهُم فِی الشُّبُهاتِ، وَ اخ ...

وَلا تَدْفَعَنَّ صُلْحاً دَعاکَ اِلَیْهِ عَدُوِّکَ لِلهِ فِیهِ رِضیَّ، فَاِنَّ فِی الصُّلْحِ دَعَهً لِجُنُودِکَ، وَ راحَهً مِنْ هُمُومِکَ، وَ اَمْناً لِبِلادِکَ

عهدنامه مالک اشتر نخعی، آن بزرگ یاور امیرمؤمنان (ع) هماره دستمایه سیاست های حکومتی شیعیان و از جمله مواردی بوده که علما و آزاد اندیشان اسلامی در جهت نشر و اشاعه آن در طبقه حاکم کوشیده اند و بدین ترتیب است که در طول تاریخ، شاهد ترجمه های بسیار چه به صورت منثور و چه منظومِ آن بوده ایم

[مقاله دوم]   16 و 17- [و] بداند که رعیّت سِمَت طبقات دارد و در درجات متفاوت (1) و به یکدگیر محتاج