مقارن با آغاز جنبش ملی‌شدن صنعت نفت، حزب توده ایران فاقد وجاهت قانونی برای فعالیت بود و مدتی قبل از آن فعالیت‌های حزب رسما ممنوع اعلام شده و در مجلس نیز نماینده‌ای نداشت اما حزب بنابر آرمان‌های خود از فرآیند ملی‌شدن صنعت نفت حمایت می‌کرد و دکترمصدق که روحیه‌ای آزادیخواه داشت، فضای مناسبی را برای فعالیت آنها باز کرده بود.