چکیده: روشنفکری از جنبه فکری بر دو خصیصه «خودآگاهی » و «عقل نقاد» بنا نهاده می شود . از جنبه اجتماعی، پدیده روشنفکری در غرب، در رویارویی با دین، فئودالیته و سلطنت شکل گرفت; ولی در ایران چنین تقابل هایی وجود نداشت و از این رو مقوله ای به نام «روشنفکری دینی » به وجود آمد