همان طور که دانشی ویژه درباره احکام حج، اعم از وجوب و حرمت یا صحت و بطلان، به بحث می پردازد، دانش دیگری هم هست که پیرامون حکمتهای حج می گردد و در میان اسرار و رموز آن به سعی و تلاش می پردازد و در دریای لطایف و اشارات آن فرو می رود و در آسمان معارف آن به پرواز درمی ید.