عقل

مجله: فرهنگ کوثر - شماره 43

انسان به عنوان موجودی متفکر صاحب قوه ی عاقله است. قوه ای که سبب برتری و امتیاز انسان نسبت به سایر موجودات است

هدف نهایی خداوند از خلقت انسان آن است که او را به سعادتمندی و کمال برساند. رسیدن به کمال نیز جز با فراگیری معارف الهی و عمل به فرمان‌های پروردگار میسّر نمی‌شود. خداوند متعال با وسایطی همچون فرستادن انبیا(ع) و اولیای الهی، معارف لازم برای رسیدن به کمال را برای انسان‌ها مهیا کرده است.

«فَأَوَّلُهـَا الْعَقْلُ وَعَلَیْه ِبُنِیَ الصَّبْـرُ» پایه اول اسلام عقل است. اسلام دین عقلانیت است

واقعیت این است که عقل عربی مورد بحث ما عقلی که در کتابم به تحلیل آن پرداخته‌ام، همچنان در ما و میان ما زندگی می‌کند و برسازنده‌های آن همچنان در اندیشه و فرهنگ ما حضور دارند، و جنبش نوزایی عربی، دمیدن زندگی به این عقل و فعال ساختن آن را از وظایف خود دانسته است

فضیلت و برترى انسان بر سایر موجودات عرصه گاه هستى به خاطر عقل و آزادى، و اینکه بالقوّه داراى مقام باعظمت خلافت از خدا، و ظرف آگاهى و بصیرت، و مطلع الفجر طلوع هدایت تشریعى، و محل ظهور کرامت است، امرى مسلّم و ثابت و حقیقتى است که در کتاب‌هاى آسمانى به آن ناطق، و حکماى الهى و فلاسفه ربانى و عرفانى بینا با دلایل متقن این مقامات را به عنوان مقامات ویژه ...

راه رسیدن به بندگی خداخداوند از انسان ها خواسته تا بندگی اختیاری را انتخاب کنند و در چارچوب نظام عدالت الهی عدالت را روا داشته و بدان قیام کنند و حق هر صاحب حقی را عطا کنند و هر چیزی را در جای مناسب آن به کار گیرند که همان عدالت است.

عقل شریفترین نیرو و یکی از دو حجتی است که خداوند برای هدایت بشر قرار داده است و در سعادت انسان نقش ارزندهای ایفا میکند و به همین دلیل در آیات و روایات از جایگاه والایی برخوردار است

اگر دین به درستی فهمیده نشود و عمیق دریافت نگردد، فهمی آسیب دیده در انسان شکل می گیرد و چنین فهم و دریافتی راهبر به مقاصد دین نیست، بلکه گِرد خود گشتن و راه به جایی نبردن است

در عصری که در سلطه فناوری است، نگرانی از اینکه ممکن است استفاده افراطی از هر نوع صفحه نمایش منجر به زوال شناختی در انسان شود، هر روز جدی‌تر و در محافل پزشکی بحث‌برانگیزتر می‌شود.