به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آکی پرس، چنگیز آیتماتوف مشهورترین نویسنده قرقیزستان که هر سال یادش گرامی داشته می‌شود و آثارش به بیش از 150 زبان ترجمه شده توصیف‌گر فولکلور قرقیزستان و اسطوره‌های زندگی واقعی سنتی روسی بود.
او 12 دسامبر 1928 به دنیا آمد و 10 ژوئن 2008 درگذشت. به این ترتیب امسال 90 سال از تولد او و 10 سال از درگذشتش می‌گذرد.
این نویسنده جایزه لنین را در ادبیات در سال 1963 برای یک مجموعه داستان کوتاه با عنوان «داستان کوه‌ها و استپ‌ها» دریافت کرد و جایزه دولت را سال 1968 برای اولین رمانش با عنوان «بدرود گل ساری » به خانه برد. سال 1978 او به عنوان قهرمان کارگران سوسیالیست انتخاب شد. این در حالی بود که ترکیه در سال 2008 او را به عنوان نویسنده ترک برای جایزه ادبی نوبل معرفی کرد.
لویی آراگون شاعر فرانسوی از «جمیله» به عنوان زیباترین داستان عاشقانه جهان یاد کرده است .
با توجه به این که سال 2018 سال آیتماتوف نام گرفته کشورهای مختلف ترک زبان از قزاقستان، آذربایجان، قرقیزستان، ترکمنستان و ترکیه برنامه‌های مختلفی را به این منظور برگزار می‌کنند.
وزارت آموزش و علوم قرقیزستان به این مناسبت کمپینی عمومی برای گرامیداشت 90 سالگی آیتماتوف برپا کرده که شامل کتابخوانی از یکی از کتاب‌های آیتماتوف و انتشار آن به صورت ویدیویی روی اینترنت است. اکنون می‌توان صدها نسخه ویدیو از کشورهای مختلف را در قالب این کمپین در اینترنت مشاهده کرد.
این برنامه با عنوان «جهان آیتماتوف می‌خواند» اولین برنامه در بزرگداشت این نویسنده بود که از اوایل سال 2018 مورد توجه قرار گرفت. برپایی نمایشگاه‌ها، کنفرانس‌های علمی و نشست‌هایی برای جوانان و انتشار کتاب‌هایی درباره این چهره ادبی از دیگر برنامه‌های امسال است. ساخت یک فیلم بلند و یک فیلم مستند نیز برمبنای زندگی وی مورد نظر بوده است.
مرکز آیتماتوف نیز قرار است در شهر کوچک زادگاه وی «تالاس» افتتاح شود.
در نشستی که اخیرا در ازبکستان به این منظور برگزار شد تاکید بر این بود که بیشتر نویسندگان درباره کشور، جامعه یا حوزه خود می‌نویسند اما آیتماتوف موارد مشترک انسانی را در آثارش ارایه می‌کرد و مردمی از اروپا، آفریقا و آمریکا در آثار وی حضور داشتند.
به عنوان بخشی از برنامه یادبود وی کتاب خاطراتی با عنوان «چنیگز آیتماتوف و ازبکستان» به زودی منتشر می‌شود و یک نمایش نیز در ازبکستان به صحنه می‌رود. یک فیلم مستند و بلند نیز در ازبکستان در دست ساخت قرار دارد. یکی از خیابان‌های اصلی تاشکند نیز در روز تولد وی به نام چنیگز آیتماتوف خوانده می‌شود.
سازمان بین‌المللی فرهنگ کشورهای ترک زبان (ترک سای) در روزهای آغازین سال 2018 این سال را به عنوان سال چنگیز آیتماتوف، نویسنده معروف قرقیز خواند. این برنامه‌ها از ماه آوریل به تدریج شروع شده‌اند.
