تحریریه دنیای سلامت
همیشه وقتی به یک گربه نزدیک میشوید، چشمهایتان پر از اشک میشود و شروع به عطسه کردن میکنید. در اوایل فصل بهار و پاییز آب بینیتان روان میشود، این اتفاقات احتمالاً برای پدر یا مادرتان نیز پیش میآیند و ممکن است ریشه وراثتی داشته باشد. حساسیت، واکنش سیستم ایمنی بدن به یک گیاه، حیوان، غذا، نیش حشره و یا چیزهای دیگر است.
سیستم ایمنی بدن با باکتریها و ویروسها مبارزه و از شما در برابر بیماریها محافظت میکند؛ اما وقتی که آلرژی داشته باشید، سیستم ایمنی دچار واکنش افراطی میشود و شروع به مبارزه با برخی غذاهای خاص، گروهها و ذرات میکند. این مساله با عطسه کردن، خارش و برخی عکسالعملهای دیگر همراه است.
چه چیزی باعث سرفه و عطسه کردن میشود
شما ممکن است به چیزهای زیادی حساسیت داشته باشید، اما برخی از مهمترین عوامل ایجاد حساسیت عبارتند از: حشرات بسیار ریزی که در خاک زندگی میکنند پروتئین موجود در پوست خشک، بزاق و ادرار سبزه، چمن، گل و گرده درختان قارچها و کپک که در محیطهای مرطوب رشد میکنند غذاهایی مثل شیر، سویا، تخممرغ، غذاهای دریایی، آجیل و برخی سبزیجات پلاستیک
علائم و نشانهها
برخی از حساسیتها موجب سرفه، عطسه و آبریزش بینی میشوند؛ برخی با خارش گوش، چشم و گلو همراه هستند؛ برخی باعث ایجاد کهیر میشوند. برخی دیگر موجب دلپیچه، استفراغ و اسهال میگردند و بعضی حساسیتها به مشکلات تنفسی، از جمله آسم منجر میشوند. بعضی آلرژیزاها، مثل تعدادی از غذاها، همواره در طول سال مشکلساز هستند، اما برخی دیگر فقط در بعضی از فصول سال (مثل اوایل بهار و پاییز) فرد را تحریک میکنند؛ مثل گردههای درختان که در فصل بهار در هوا پخش میشوند و ایجاد حساسیت میکنند.
چرا برخی از کودکان دچار حساسیت میشوند
بعضی افراد به طور ژنتیکی مبتلا به حساسیت هستند و این حساسیت از بدو تولد با آنهاست. حساسیتهای بسیاری از طریق ژن منتقل میشوند. بنابراین در پدر و مادرهایی که آلرژی دارند، احتمال بیشتری وجود دارد که فرزندانشان نیز به این مشکل دچار شوند. برخی مواقع حساسیتها تا آخر عمر فرد را رها نمیکنند و گاه بعد از مدتی خود به خود رفع میشوند. شدت حساسیت نیز در طول سالیان عمر تغییر میکند و کم و زیاد میشود.
سرماخوردگی یا حساسیت
گاهی اوقات تشخیص سرماخوردگی از حساسیت کار دشواری است، زیرا علائم این دو بسیار مشابه است. اگر علائم سرماخوردگی بیش از دو هفته به طول بینجامد، فرد دچار حساسیت شده است، نه سرماخوردگی. در حساسیت، بینی و چشم به خارش میافتد؛ در حالی که در سرماخوردگی به هیچوجه احساس خارش وجود ندارد.
همچنین، مواد مخاطی که از بینی خارج میشوند، در حساسیت و سرماخوردگی متفاوتند. در آلرژی این مواد مثل آب شفاف هستند، ولی در سرماخوردگی رنگی متمایل به زرد دارند و غلیظترند. چگونه تشخیص دهیم که دچار حساسیت شدهایم؟ اگر زیاد عطسه یا سرفه میکنید و گوش و چشمهایتان دچار خارش میشوند، بهتر است به دنبال یافتن چیزی باشید که ایجاد حساسیت کرده است و بعد از کشف علت، تا میتوانید از آن دوری کنید.
درمان
داروهای آلرژی معمولاً به صورت قرص، شربت و اسپری بینی مورد مصرف قرار میگیرند. اگر حساسیت شما خفیف باشد، با دوری کردن از عامل حساسیتزا بهتر میشوید و نیازی به مصرف دارو نیست؛ اما اگر علائم با دوری از عامل ایجاد حساسیت کمتر نشدند، نیاز به استفاده از آمپول پیش میآید. آمپول از حساسیت سیستم ایمنی بدن میکاهد و علائم حساسیت تا حد زیادی بهبود مییابد. متاسفانه، آمپول و بسیاری دیگر از داروها در مقابل حساسیتهای غذایی بیاثر هستند.
افرادی که حساسیت غذایی دارند، فقط باید از خوردن آن غذاها پرهیز کنند. ممکن است هرگز نتوانید حساسیت خود را به طور کامل کنترل کنید؛ ولی حتماً میتوانید از عوامل آن دوری کنید. اگر به گرد و خاک حساسیت دارید، بهتر است روی برخی وسایل را مثل بالش، با ملحفه بپوشانید و آنها را با آب بسیار گرم بشویید.
اتاق خود را همواره پاکیزه نگاه دارید تا عامل آلرژیزا تا حدود زیادی از بین برود. اگر به حساسیت غذایی دچار هستید، بهتر است همواره برچسب مواد غذایی مورد مصرف خود را بخوانید تا از اجزای سازنده آن آگاه شوید. اگر در مورد غذایی تردید دارید که ایجاد حساسیت میکند یا خیر، از مصرف آن بپرهیزید و در عوض غذاهایی را که ایجاد حساسیت نمیکنند، جایگزین آنها کنید.