سیدحسین مرکبی مترجم کتاب «اخگر گداخته حکومت» به خبرنگار مهر گفت: شیعیان عراق در طول تاریخ این کشور همیشه در اپوزیسیون بوده و هیچ جایی در اداره حکومت نداشتند. از سال 2003 یعنی از سال سقوط صدام به بعد جایگاه آنها عوض شد و چون از نظر جمعیتی در اکثریت بودند اداره حکومت را در دست گرفتند. کتاب «اخگر گداخته حکومت» با نگاهی جامعهشناختی به تحلیل تجربه دولتسازی شیعیان پس از صدام میپردازد.
وی افزود: علی طاهر الحمود، از دوران کودکی در قم زندگی کرده و تحصیلات حوزوی هم دارد. در حوزه آکادمیک نیز او دکترای جامعه شناسی دارد و اکنون استاد جامعه شناسی دانشگاه بغداد است. کتاب با عنوان اصلی «جمرة الحکم: شیعة العراق و مخاضات بناء الدولة و الأمة بعد 2003» توسط دانشگاه بغداد با همکاری یونسکو منتشر شده است.
مرکبی ادامه داد: کتاب سه بخش اصلی دارد. بخشهای اول و دوم در اصل ادبیات تحقیق نویسنده است. نویسنده ابتدا به شکلگیری تشیع در عراق پرداخته و تاریخ خوبی را از آن بیان میکند. در بخش دیگری به نظریههای دولت در علوم سیاسی مدرن مانند نظریات کانت، هگل، دورکیم، هابرماس و... همچنین نظریههای دولت در فقه سیاسی شیعه و اندیشههای کسانی چون میرزای نائینی، محقق کرکی، آیتالله العظمی سیستانی و امام خمینی(ره) میپردازد. در ادامه نیز تحلیل در دست گرفتن حکومت و شیوههای حکومتداری شیعیان را تحلیل میکند.
این مترجم همچنین درباره نگاه و تحلیل نویسنده کتاب درباره حکومت شیعیان در عراق، گفت: به باور علی طاهر الحمود شیعه قرنها در عراق و دیگر کشورها مخالف سیاسی حکومت بود و به همین ترتیب در نگاه کلی آنها به جهان و حکومت یک دیدگاه اعتراضی وجود دارد. به باور او شیعه سه رکن اساطیری در حکومت دارد. نخست امیرالمومنین (ع) که حکومتش ناتمام ماند. دوم حضرت سیدالشهدا که قیام او در مقابل ظلم و فساد باعث شد تا حکام جائر دیگر از حضور شیعیان در حکومت جلوگیری کنند و شیعه از دستیابی به حکومت ناامید شود. از قیام حضرت امام حسین(ع) به بعد رفتار شیعیان با حکومت یک رفتاراپوزیسیونی و مخالف بوده است.
مرکبی درباره رکن سوم تفکر شیعه نیز اشاره کرد: در نهایت حضرت ولیعصر(عج) که اعتراض ابدی به حکومتها را باعث شد. بر این اساس شیعه در هر حکومتی در اقلیت سیاسی قرار داشت و مبارز بود، با این اوصاف اما به ناگهان در اقتضائات حاکمیتی در عراق قرار میگیرد. مهمترین دغدغه دکتر علی طاهر الحمود تحلیل جامعه شناختی چالش شیعیان در تغییر جای حاکم با گروه مخالف پس از دستیابی ناگهانی به حکومت در عراق است.
![](/Upload/Public/Content/Images/1397/06/27/1648550577t.jpeg)
مترجم کتاب «اخگر گداخته حکومت» درباره بخش سوم این کتاب نیز اینگونه توضیح داد: نویسنده در این بخش با سه گروه سیاستمداران، متفکران دانشگاهی و روشنفکران و همچنین مراجع و علمای حوزه علمیه نجف گفتوگو کرده و چنین سوالاتی را پرسیده است: «شیعیان عراق چه کسانی هستند؟»، «کارویژههای نظری شیعه در حکومتسازی و ملتسازی چیست؟»، «شیعیان عراق با تناقضات عقایدشان نسبت به اقتضائات حکومت پس از سال 2003م و سقوط صدام چه میکنند؟»، «نقاط پیوست و گسست شیعیان با دیگریهای مذهبی و نژادی کداماند؟»، «نتیجه مشارکت شیعیان در حکومتسازی در عراق پس از سال 2003م چه بوده است؟» و «نظرشان درباره به قدرت رسیدن یکی از اهل سنت در ساختار سیاسی فعلی چیست؟». او ابتدا جوابها را در جدولی آورده و در ادامه به بسط و تحلیل آنها نشسته است.
مرکبی همچنین درباره افرادی که علی طاهر الحمود با آنها به گفتوگو پرداخته، گفت: از میان سیاستمداران با حیدر العبادی، نوری المالکی، ایاد علاوی، همام حمودی و... از میان دانشگاهیها و روشنفکران شیعی با عبدالجبار رفاعی، سامی شاتی، حیدر سعید و... و از میان علما و روحانیون نیز با اندیشمندانی چون آیتالله محمداسحاق فیاض، حجتالاسلام سیدجواد خوئی ــ نوه آیت الله خوئی مشهور ــ آیتالله بشیر نجفی، حجتالاسلام محمد یعقوبی و... از جمله کسانی هستند که نویسنده با آنها به گفتوگو پرداخته است.
وی در پایان گفت: نویسنده کتاب نگاه آکادمیک خوبی به مساله دولتسازی شیعیان در عراق و نگاه سیاسی آنها دارد. همچنین به دلیل سالها حضور و زندگی او در ایران نگاه به اندیشههای شیعی نیز عالی است. امیدوارم که این کتاب در محافل علمی ایران نیز جای خود را باز کند.
نشر آرما «اخگر گداخته حکومت: تجربه دولتسازی شیعیان در عراق پسا صدام» نوشته علی طاهر الحمود و ترجمه سید حسین مرکبی را با شمارگان هزار نسخه، 430 صفحه و بهای 45 هزار تومان منتشر کرده است.
سید حسین مرکبی از دانشآموختگان حوزه است و هم اکنون در دانشگاه علامه طباطبایی به تحصیل در رشته زبان آلمانی اشتغال دارد. ترجمههای منتشر شده او از متون معاصر عربی صورت گرفتهاند.
از جمله کتابهای منتشر شده با ترجمه مرکبی میتوان به «امام مهدی(عج) و اخبار غیب» و «لبیک یا حسین» هر دو ترجمه گفتارهای عاشورایی سیدحسن نصرالله اشاره کرد. «لبنان زدگی: سفرنامه لبنان» هم تنها کتاب تالیفی منتشر شده مرکبی است.
این مترجم همچنین ترجمه کتاب «امام اهل بیت؛ مرزبانان حریم اسلام» شهید آیتالله محمد باقر صدر را نیز در نوبت نشر دارد.