به گزارش خبرنگار مهر، بنیاد قم پژوهی، یکی از مراکز پژوهشی در قم است که درباره تاریخ و فرهنگ قم فعالیت می‌کند. این بنیاد از نظرمالی به مراکز فرهنگی دولتی وابسته نیست و اکثر هزینه‌های خود را از طریق فروش کتاب‌هایش تامین می‌کند. این بنیاد توانسته با فعالیت فرهنگی خود نظر عمده پژوهشگران و مجموعه داران اسناد قم را مجاب به همکاری کند. یکی از پژوهشگران همکار این بنیاد مهدی عباسی است.
عباسی که یکی از غنی‌ترین آرشیوهای شخصی اسناد و عکس‌های قدیمی مربوط به قم را در اختیار دارد و خود یکی از تاریخ‌نگاران مطرح در حوزه قم پژوهی و فرهنگ عامه قم است. با پژوهش و نگارش و گردآوری اسناد او تاکنون کتاب‌هایی چون «تاریخ معارف قم»، «تاریخ تکایا و عزادرای قم»، «تاریخ زورخانه و کشتی شهرستان قم» و «خاطرات سید محمد خادم رئیس سه دوره فدراسیون کشتی ایران» توسط بنیاد قم پژوهی منتشر شده‌اند. اسناد، عکس‌ها و بیشتر مباحث این کتاب‌ها پیشتر در هیچ منبعی منتشر نشده بودند.
این بنیاد در روزهای سه‌شنبه هر هفته با دعوت از یک میهمان جلسات هفتگی درباره قم‌پژوهی برگزار می‌کند و از زمان شروع این نشست‌ها از هشت سال پیش تاکنون فعالیت آن متوقف نشده است. با این اوصاف اما برنامه‌های انتشارات این بنیاد مدتی است که کمرنگ شده که علت آن را از رئیس این بنیاد پرسیدیم.
هادی ربانی رئیس بنیاد قم پژوهی به خبرنگار مهر گفت: بنیاد قم پژوهی مجوز انتشارات ندارد و همه کتاب‌ها و پژوهش‌های خود را تاکنون از طریق انتشارات نورمطاف منتشر کرده است. در روزهای آینده نیز کتاب «کتابچه اَعداد نفوس اهالی دارالایمان قم» را با عنوان فرعی «سرشماری جمعیت عهد ناصرالدین شاه» را با تصحیح محسن روستایی و حسین احمدی رهبریان، منتشر می‌کنیم.
وی افزود: در این کتاب اسناد و مدارک و یافته‌های میدانی سرشماری قم در 150 سال پیش منتشر شده و جالب اینکه بجز تعداد نفوس، تمام مغازه‌ها، باغات، آب انبارها و... نیز تعدادشان درج شده است. عجیب آنکه این سرشماری دقیق‌تر از سرشماری‌های اروز است و اصل آن به خط «سیاق» بوده که توسط پژوهشگران خوانش شده است.
ربانی ادامه داد: ما اکنون 30 کتاب دیگر را نیز آماده انتشار داریم، اما مشکلات مالی این روزها دامن ما را گرفته است. اکنون آمادگی این را داریم که با هر نهاد فرهنگی یا ناشری که تمایل به انتشار این کتاب‌ها دارد، همکاری کنیم. چاپ کتاب‌های ما در وضعیت فعلی بسیار مشکل شده است. به هر حال پژوهش‌ها ما معمولا مفصل و همراه با تصاویر بسیار است.
رئیس بنیاد قم پژوهی درباره چرایی عدم همکاری با نهادهای فرهنگی دولتی در قم گفت: نوع فعالیت ما نیاز به حمایت دارد. معمولا در شهرها و استان‌های دیگر مراکز پژوهشی که فعالیتی مانند ما دارند در زیرمجموعه استانداری‌ها و یا شهرداری‌ها قرار می‌گیرند، اما در قم ما از سوی وزارت ارشاد و دیگر نهادهایی که بودجه‌های فرهنگی دارند، حمایتی نشده‌ایم، هرچند که تاکنون کمک مالی نیز نخواسته‌ایم. سایر نهادهای فرهنگی قم برنامه‌های کاری‌شان مشخص است.
ربانی درباره آثار منتشر شده توسط بنیاد قم پژوهی و مخاطبان آنها اشاره کرد: کتاب‌های بنیاد معمولا مخاطب عام ندارد، به همین دلیل هم همه کتابفروشی‌ها هم رغبتی به عرضه آن ندارند، اما ما همیشه بازخورد خوبی بویژه از اهالی قلم و پژوهشگران گرفته‌ایم و کتاب‌ها همیشه پرفروش بوده‌اند. در سیستم توزیع ما تیراژ کتاب‌ها همیشه به صورت تک فروشی تمام شده و به طور مثال این‌گونه نبوده که نهادی بیاید و یک چاپ را کلا بخرد. اکنون نیز بسیاری کتاب‌های ما مثلا «تاریخ معارف قم» تیراژشان تمام شده و با وجودیکه بسیاری برای انتشار دوباره آنها با ما تماس می‌گیرند، اما تجدید چاپ آنها با توجه به شرایط فعلی دشوار شده است.
رئیس بنیاد قم پژوهی در پایان گفت: با وجود مشکلات مالی اما دیگر فعالیت‌های بنیاد به روال سابق خود پیش می‌رود. جلسات هفتگی سه‌شنبه‌ها ما در حوزه قم پژوهی از هشت سال پیش تاکنون حتی یک جلسه هم تاخیر نداشته و هر هفته یک پژوهشگر مهم تاریخ و فرهنگ، اقتصاد و... قم به بنیاد آمده و جلسه‌ای برگزار می‌شود. دانشجویان بسیاری نیز که علاقه‌مند به قم هستند، در این جلسات شرکت کرده و در موضوعات پایان‌نامه خود از این جلسات و امکانات بنیاد بهره برده و می‌برند. همچنین کتابخانه تخصصی قم‌شناسی ما نیز کاملا فعال است.
