دلار با زندگی ما چه کرد؟

سکه و ارز؛ رشد 20 و 10 برابری

احتمالا اگر بگویم دلار 930 تومان است بخندید، اما سال 87 این جمله خیلی عادی بود. هر یورو آن زمان هزار و 400 تومان قیمت داشت و حالا 10 برابر شده و 14 هزار تومان قیمت دارد. پوند هزار و 850 تومان بود و حالا حدود 16 هزار تومان قیمت دارد. درهم امارات را آن زمان می‌خریدیم 260 تومان و الان برای هر کدامشان باید سه هزار و 300 تومان پول بدهیم.

قیمت سکه را اگر بگویم بیشتر می‌خندید. آن زمان سکه‌های طرح قدیم را گران‌تر می‌خریدند. طوری که هر سکه تمام طرح قدیم 250 هزار تومان بود و سکه‌ها طرح جدید که تازه به بازار آمده بودند 220 هزار تومان قیمت داشتند. حالا هر کدام از این سکه‌ها تقریبا 200 هزار تومان بین قیمت خرید و فروششان اختلاف افتاده و در کانال چهار میلیون تومانی با هم رقابت می‌کنند. نیم‌سکه که الان دو میلیون تومان قیمت دارد، 10 سال پیش 110 هزار تومان بود. ربع سکه را هم آن زمان با قیمت 65 هزار تومان خرید و فروش می‌کردند. همان ربع سکه‌ای که الان بیش از یک میلیون تومان قمیت دارد.

خوراکی‌ها؛ رشد چهار تا 10 برابری

مرغ را الان نبینید که بین نرخ رسمی و بازاری‌اش حدود پنج هزار تومان اختلاف افتاده و یکی می‌گوید کیلویی 13 هزار تومان‌، یکی دیگر می‌گوید کیلویی هشت هزار تومان. یک زمان یعنی در سال 87 هر کیلوگرم گوشت مرغ در بازار دو هزار و 500 تومان بود. تازه اگر مرغ را از میادین شهرداری می‌خریدید برایتان دو هزار و 300 تومان تمام می‌شد. گوشت گوسفندی که الان حدود 90 هزار تومان قیمت دارد، سال 87 یک دهم این قیمت یعنی 9 هزار تومان بود. گوشت گاو هم آن زمان یک دهم الان قیمت داشت و در قصابی‌های سطح شهر هشت هزار و 500 تومان فروخته می‌شد.

گوجه‌فرنگی را می‌بینید الان کیلویی چهار هزار تومان شده‌؟ یک زمان در سال 87 گوجه را می‌خریدیم کیلویی 600 تومان. تازه در میدان میوه 450 تومان قیمت داشت. سیب زمینی 300 تومان بود و پیاز را 400 تومان می‌فروختند. حالا هر کدام برای خودشان شخصیتی پیدا کرده‌اند و کیلویی دو سه هزار تومان قیمت دارند.

برنج که الان کیلویی حدود 15 هزار تومان قیمت دارد، سال 87 نهایتا کیلویی سه هزار و 500 تومان قیمت داشت. تازه می‌شد برنج‌های وارداتی را کیلویی هزار تومان هم خرید. شیر که تازه بعد از کلی مصوبه و این‌طرف و آنطرف قیمتش به چهار هزار و 500 تومان رسیده، سال 87 با قیمت 900 تومان فروخته می‌شد. هر کیلوگرم ماست که الان تقریبا هفت هزار تومان قیمت دارد، آن زمان با قیمت هزار تومان فروخته می‌شد. سال 87 وقتی به مغازه‌ای می‌رفتیم هر شانه تخم مرغ را می‌خریدیم سه هزار و 500 تومان. همان شانه تخم مرغی که الان 21 هزار تومان قیمت دارد.

آخرین بار کی میوه‌فروشی نرفته‌اید؟ اگر تاریخ آخرین میوه‌ای که خریدید سال 87 باشد، احتمالا فکر می‌کنید هر کیلوگرم پرتغال هزار و 500 تومان است. سیب و نارنگی را کیلویی هزار و 200 تومان خریده‌اید. احتمالا فکر می‌کنید هر کیلوگرم انگور دو هزار تومان است، انار کیلویی دو هزار و 700 تومان، هندوانه کیلویی 400 تومان، لیموشیرین کیلو هزار و 500 تومان و گلابی کیلویی دو هزار و 700 تومان و ...، اما خب، باید بگویم سخت در اشتباهید‌ چراکه در این 10 سال کلی اتفاق افتاده و باعث شده قیمت هر کیلوگرم سیب در مغازه‌های میوه‌فروشی سطح شهر به 9 هزار و 500 تومان رسیده. پرتغال کیلویی هشت هزار تومان است. نارنگی کیلویی هفت هزار تومان، هندوانه کیلو سه هزار و 600 تومان، انگور کیلویی 10 هزار و 500 تومان و لیموشیرین کیلویی 6 هزار تومان و ...

لوازم خانگی؛ رشد 10 تا 30 برابری

شاید یادتان نباشد‌، اما زمانی با 500 تا 600 هزار تومان می‌شد یک ماشین لباسشویی با ظرفیت دیگ پنج کیلوگرمی خرید. به طور کلی ماشین لباسشویی با قیمت‌هایی از 100 هزار تا 800 هزار تومان عرضه می‌شد. آن‌زمان هنوز خبری از یخچال‌های سایدبای‌ساید نبود. به جای آن یخچال و فریزر را در یک شکل و شمایل تولید می‌کردند تا به صورت دوقلو کنار هم قرار بگیرند. سال 87 می‌شد با بودجه یک میلیون و 400 هزار تومانی هم یخچال بخریم‌‌‌‎، هم فریزر. آن هم دوقلو! یخچال فریزر‌های کمبی هم مشتری‌های خاص خودشان را داشتند و حدود 750 هزار تومان می‌ارزیدند. به طور کلی قیمت انواع یخچال و یخچال فریزر از 150 هزار تومان شروع شده و به یک میلیون و 500 هزار تومان می‌رسید. به هر صورت خیلی‌ها آن زمان خرید یخچال ایرانی با قیمت‌هایی در حدود 400 تا 600 هزار تومان را نسبت به نوع خارجی آن با قیمت‎هایی در حدود 900 هزار تومان ترجیح می‌دادند.

 

ماشین‌های ظرف‌شویی تازه داشتند در آشپزخانه‌ها جا باز می‌کردند. آن زمان ماشین ظرف‌شویی 12 نفره را می‌شد با هزینه 700 هزار تومان خرید. آبمیوه‌گیری‌ها مثل الان انواع برقی و دستی داشتند. برای همین قیمتشان بین 20 تا 200 هزار تومان متفاوت بود. انواع بخارپز هم قیمتی بین 30 تا 150 هزار تومان داشتند. همچنین قیمت انواع خردکن از 20 هزار تومان شروع شده و به حدود 160 هزار تومان می‌رسید. قیمت انواع کتری برقی بین 30 تا 120 هزار تومان متفاوت بود و همچنین قیمت انواع اتو از 15 هزار تومان شروع شده و به حدود 150 هزار تومان می‌رسید. آن زمان با 50 هزار تومان می‌شد یک تلویزیون از آن قدیمی‌های بزرگ خرید. قیمت تلویزیون‌های ال سی دی چند ده اینچ که تازه به بازار آمده بودند نهایتا با هشت میلیون تومان می‌رسید. انواع جاروبرقی نیز با قیمت‌هایی بین 50 هزار تا 300 هزار تومان قیمت داشت.

حالا دیگر نمی‌شود هیچ حداکثر قیمتی برای لوازم خانگی در نظر گرفت. چراکه قیمت تلویزیون تا 20، 30 میلیون تومان می‌رسد. یخچال فریزر‌ها دست کم 10 میلیون تومان قیمت دارند. برای خرید اتو بخار ساده باید دست کم 100 هزار تومان بودجه کنار گذاشت و میانگین 600، 700 هزار تومان خرج کرد.

درآمد خانواده؛ رشد سه برابری

شاید بگویید این همه تفاوت قیمت در هزینه‌ها، به خاطر این است که آن زمان درآمد کمتری هم داشتیم و نمی‌شود قیمت‌های 10 سال پیش را با الان مقایسه کرد. کاملا درست است. برای همین باید سراغ تفاوت درآمد هم برویم. اگر گزارش‌های خاک‌گرفته مرکز آمار که مربوط به سال 87 هستند را در انبار بایگانی پیدا کنیم‌، می‌بینیم آن زمان هر خانواده به طور متوسط ماهانه یک میلیون و 130 هزار تومان درآمد داشت. البته درآمد تهرانی‌ها بیشتر بود و هر کدام ماهانه به طور میانگین یک میلیون و 330 هزار تومان پول درمی‌آوردند. حالا در سال 97 میانگین درآمد خانواده‌های کشور سه برابر شده و به سه میلیون و 300 هزار تومان رسیده است.