فضای مجازی معلول است؛ علت خود ماییم

به گزارش روز یکشنبه خبرگزاری ایرنا، هجمه‌ها به فضای مجازی و تاکید بر فیلتر کردن و نظارت بیشتر روی آن، از دیروز بعد جدی‌تری به خود گرفت. برخی‌ها که علت بروز چنین رفتارهایی را صرفا بستر فضای مجازی می‌دانند، شروع کردند به اظهار نظر در خصوص این‌که اگر شبکه‌های مجازی فیلتر شوند، چنین مشکلاتی به وجود نخواهد آمد.
صرف‌نظر از اظهارات آن افراد که در این حیطه تخصصی ندارند، «امان الله قرایی مقدم» جامعه‌شناس زبده و شناخته شده ایرانی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا، به این نکته تاکید کرد که پیشامد چنین مسائلی صرفا مربوط به جامعه شناسی است نه فضای مجازی.
وی افزود: این که همه چیز را به فضای مجازی و استفاده از آن ربط بدهیم، کمی بیراه است. همین 15سال قبل، زمانی که درگیر فضای مجازی نبودیم و به جز عده ای معدود دیگران خیلی از آن استفاده نمی‌کردند، مگر چنین اتفاقاتی رخ نمی داد؟ مگر شاهد خشونت های بدتر از این نبودیم؟
قرایی مقدم گفت: نبود زیرساخت‌های اجتماعی درست گاهی اوقات باعث می‌شود مردم یا حتی مسئولان، جای علت و معلول را عوض کنند. از نظر من وضعیت و شرایط اجتماعی، محدودیت‌هایی که به جامعه اعمال می‌شود، نبود امکانات، نقص صدا و سیما در جهت سرگرمی جامعه و... باعث شده مردم بیش از پیش به فضای مجازی روی آورند.
قطعا در کنار استفاده‌های خوب و مناسب از این فضا، ممکن است نقاط منفی و تیره هم وجود داشته باشد. نمی‌توان این مسئله را انکار کرد: این که مردم بمباران فکری و عقیدتی می‌شوند و تا جایی پیش می‌روند که حتی به روحانیت - که از تقدس برخوردار هستند و الگوی دین و معیار دینی حساب می شود- حمله می‌کنند و آن‌ها را مورد آزار قرار می‌دهند. این‌ها صرفا تقصیر فضای مجازی نیست. نباید علت اصلی را با چنگ زدن به این مسئله به دست فراموشی بسپاریم.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی افزود: فضای مجازی معلول شرایط، اوضاع و احوال اجتماعی ماست. معلول محرومیت‌هایی است که با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم. زمانی که فضای اجتماعی مساعد باشد، افراد به سمت سوء استفاده از فضای مجازی نمی‌روند. همان‌طور که در ژاپن چنین فضایی وجود ندارد.
او در پایان به مسئله فیلتر کردن فضای مجازی اشاره کرد و در یک کلام گفت؛ اصلا فایده ندارد.
قرائی مقدم افزود: خیلی خلاصه بگویم که از نظر جامعه‌شناسی، در عصر حاضر تمامی دیوارها فروریخته است. مانع و دیواری در جامعه امروز ما وجود ندارد.
اگر جایی فیلتر شود، فیلترشکن استفاده می‌کنند. با فیلترشکن می‌توان به خیلی از سایت‌های دیگر دسترسی پیدا کرد. در دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم، هر دری را ببندی از پنجره وارد می‌شوند.
با ایجاد مانع، انسان کنجکاو و جستجوگر که دنبال چیزهای جدید می‌گردد، بیش از هر زمان دیگری برای حضور در فضای مجازی که دنیای بی‌دیوار و بی‌انتهاست، تحریک می‌شود.
نمی‌توان جلوی نفوذ فضای مجازی را گرفت، اما می‌توان جامعه را به سلاح آگاهی و استفاده درست از این فضا تجهیز کرد. کاری که متاسفانه در کشور ما به خوبی و درستی انجام نمی‌شود.
فیلترشکن دارند و همه استفاده می کنند. در واقع همین عامل به نظر بستن و بگیر و ببند در جامعه بر اساس جامعه شناسی که مانع ایجاد می کند عامل تحریک جوانان به گرایش است و باعث می شود انسان کنجکاو و جستجوگر که دنبال حرف نو و جدید است، دنبال چیز دیگری برود.
علمی**9207**1485