خطر کم خونی فقر آهن برای زنان باردار

-*دکتر سمیه ادایی: کم خونی در دوران بارداری یک مشکل بهداشتی جهانی است. در حالی که برخی از کم خونی ها به دلیل رقیق شدن خون و بخشی از فیزیولوژی حاملگی طبیعی است، کم خونی فقر آهن می‌تواند پیامدهای جدی سلامتی برای مادر و کودک داشته باشد.

به گزارش به نقل از ایران بانو، بنابراین، تشخیص کم خونی فقر آهن از کم خونی فیزیولوژیک و همچنین شناسایی سایر علل کمترشایع کم خونی که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد، بسیار مهم است.

- حدود 30 درصد از زنان درسن باروری در معرض آنمی هستند. در میان زنان باردار، شیوع آن حتی بالاتر است؛ سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین می‌زند که بیش از 40 درصد زنان باردار در سراسر جهان مبتلا به کم خونی هستند.
اکثریت قریب به اتفاق کم خونی در زنان سنین باروری ناشی از ذخایر آهن کم است و کم خونی فقر آهن در جهان کم خونی ناشی از کمبود ریزمغذی‌هاست. به همین دلیل شیوع آن در دنیا با توجه به سطح اقتصادی در نقاط مختلف متفاوت است.
علاوه بر کم خونی فقر آهن، تعداد زیادی از زنان باردار دارای کمبود آهن هستند بدون آنمی که با کاهش فریتین سرم به زیر دوازده نانوگرم در میلی لیتر مشخص می‌شود.
- تعاریف آنمی در زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار متفاوت است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) کم خونی را در دوران بارداری به صورت زیر تعریف می‌کند:
سه ماهه اول - هموگلوبین <11 g / dL
سه ماهه دوم - هموگلوبین <10.5 g / dL
سه ماهه سوم - سطح هموگلوبین <11 g / dL
کم خونی فیزیولوژیک بارداری و کمبود آهن از شایع‌ترین علل کم خونی در زنان باردار است.
از دست دادن آهن فیزیولوژیک در بزرگسالان حدود یک میلی گرم در روز است.
زنان سن بارور نیاز به آهن اضافی روزانه برای جبران قاعدگی (حدود 0.8 میلی گرم در روز) دارند. افزایش نیاز به آهن در سه ماهه اول یک تا2میلی گرم در روز است که در سه ماهه سوم به 6میلی گرم در روز افزایش می‌یابد.
• آهن مورد نیاز برای افزایش گلبول قرمز(RBC) مادری و تولید گلبول قرمز جنین و جفت به ترتیب حدود 500 و 300 تا 350 میلی‌گرم است.
• در هنگام زایمان حدود 250 میلی گرم آهن از دست می‌رود.
در ویزیت اولیه تمام بارداری‌ها آزمایش خون جهت غربالگری کم خونی انجام می‌شود و در هفته 24تا 28 حاملگی آزمایش تکرار می‌شود. ایده‌آل آن است که کم خونی فقر آهن قبل از سه ماهه سوم درمان شود، چراکه آنمی فقر آهن بر رشد عصبی و شناختی جنین تأثیرمخرب دارد. کم خونی شدید ریسک مرگ و میر مادر در بارداری را افزایش می‌دهد. همچنین ممکن است نیاز به تزریق خون در طی بارداری یا عفونت قبل و بعد از زایمان و زایمان زودرس و بستری نوزاد در بیمارستان را افزایش دهد. بسته به وضعیت اقتصادی و اجتماعی در کشور‌های مختلف دستور العمل‌های مختلفی برای جلوگیری از کم خونی فقر آهن وجود دارد. در برخی کشورها در ویزیت اولیه بارداری روزانه 30 میلی گرم آهن مکمل تجویز می‌شود و در برخی دیگر60 میلی گرم.

*متخصص زنان