خاموشی موتور افزایش سرمایه‌ها

  منفعتی دو سویه

کپرور ج: «فرآوری زغال‌سنگ پروده طبس» در مجمع فوق‌العاده هفتم شهریور خود، سرمایه‌اش را از 36 میلیارد تومان به 54 میلیارد تومان معادل 50 درصد از محل سود انباشته افزایش داد. منابع این افزایش سرمایه صرف دو کار خواهد شد، یکی خرید برخی تجهیزات و ماشین‌آلات که افزایش ظرفیت تولید «کنستانتره زغال‌سنگ» در مجتمع را در پی خواهد داشت و دیگری شرکت در یکی از شرکت‌های سرمایه‌پذیر بنام «زغال‌سنگ طبس احیا سپاهان» که تامین‌کننده «زغال‌سنگ خام» کپرور است. کپرور زغال‌سنگ دریافتی از این شرکت زیرمجموعه و سایر معادن را تبدیل به «زغال‌سنگ کنستانتره کک‌شو» می‌کند که در صنایع تولید آهن و فولاد کاربرد زیادی دارد. کپرور در اسفند 1393 با سرمایه 18 میلیارد تومانی و به قیمت هر سهم 450 تومان عرضه اولیه شد و کمتر از یک سال بعد با یک افزایش سرمایه 100 درصدی از مطالبات و آورده نقدی، سرمایه‌اش را دو برابر کرد.ارزش بازار حدود 80 میلیارد تومانی کپرور هنگام عرضه اولیه اینک به بالاتر از 1100 میلیارد تومان رسیده است که علت آن را می‌توان به بالارفتن قیمت زغال‌سنگ از یکسو و استقبال بیشتر خریداران داخلی آن در چند سال اخیر از سوی دیگر، نسبت داد. قاعدتا این افزایش سرمایه تا مجمع سال آینده شرکت به ثبت خواهد رسید.

  تسریع در افزایش سرمایه

خاذین ح: «سایپا آذین» طی پنج سال اخیر مورد استقبال سهامداران حقیقی قرار گرفته است، در حالی که شرکت ریالی هم سود نداشته است. در ابتدا برخی فعالان حقیقی بازار به خرید سهام این شرکت که در آن زمان تنها 10 میلیارد تومان سرمایه داشت، پرداختند و توانستند در فروردین 1394 دو کرسی هیات‌مدیره را تصاحب کرده و با ورود به حلقه مدیریت شرکت، به گفته خودشان مراحل افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی را سرعت بیشتری دهند. همزمان تغییر مدیریت سایپا و اهتمام وی برای به‌روزرسانی ارزش بازار شرکت‌های گروه سایپا نیز به کمک آمد و سبب شد در اسفند همان سال سرمایه خاذین بیش از 10 برابر شود. با رشد چشمگیر ارزش بازار خاذین، فعالان مزبور با سود مناسبی از سهم و همچنین از ترکیب هیات‌مدیره خارج شدند. خاذین در اسفند 1395 مجوز افزایش سرمایه 30 میلیارد تومانی از مطالبات و آورده نقدی را هم دریافت کرد تا با اجرای آن از یک‌سال بعد شرکت به سوددهی برسد که البته نرسید. گفته می‌شود کنترل کامل سایپا بر این مجتمع تولیدی و قیمت‌های فروش دیکته شده از سوی آن به راحتی نمی‌تواند خاذین را به سوددهی برساند.  سایپا آذین مجموعه «صندلی» و «رودری» را برای خودروهای گروه سایپا تولید می‌کند. در دور جدید استقبال از سهم خاذین برخی از فعالان بازارسرمایه که بعضا با نام‌های مستعار در فضای مجازی فعالیت می‌کنند، قرار دارند. افزایش سرمایه اخیر خاذین که مهلت پذیره‌نویسی اولیه آن تا چهارشنبه همین هفته است، سرمایه آن را از محل مطالبات و آورده نقدی دوبرابر کرده و از حدود 132 میلیارد تومان به 264 میلیارد تومان می‌رساند. منابع مالی حاصل صرف سرمایه در گردش شرکت خواهد شد تا شرکت هزینه مالی کمتری را متقبل شود. براساس گزارش هیات‌مدیره این افزایش سرمایه می‌تواند از یک‌سال بعد شرکت را به سود رسانده و اگر همه چیز به خوبی پیش برود در سال 1402 شرکت می‌تواند سود نقدی بین سهامداران تقسیم کند.

نکته جالب در این افزایش سرمایه آن است که تنها نیمی از مبلغ افزایش سرمایه آن‌هم از سوی سهامداران جزء به‌صورت نقدی وارد شرکت خواهد شد، زیرا سهامدار عمده تقریبا به اندازه مبلغ واریزی برای حق‌تقدم‌هایش، از شرکت مطالبات دارد.  قیمت حق‌تقدم خاذین در روز ششم مرداد با نرخ حدود 80 تومان کشف قیمت شد و در روزهایی که سرمایه‌گذاران در بازار سهام به سمت صنعت (به‌زعم برخی از فعالان) رشد نکرده خودرو هجوم آورده‌اند در حال رسیدن به 100 تومان است و البته هنوز حدود 50 تومان با در نظر گرفتن 100 تومان واریزی با خود سهم تفاوت قیمت دارد. نکته تاریخی در این‌باره، اشاره به افزایش سرمایه قبلی خاذین در سال 1396 است که حق‌تقدم آن در معاملات اولیه از قیمت‌های بالای 30 تومان تا کمتر از 10 تومان نوسان داشت و بسیاری از خریداران 30 روز اول را درگیر ضرر و زیان کرد. عده دیگری هم که در روزهای آخر در قیمت‌های زیر 10 تومان حق‌تقدم را خریدند تا در دوره حراج با قیمت گران‌تر حراج شود و سود کنند، با حراج به قیمت یک ریال تمام سرمایه خود را از دست دادند.

  در انتظار انتقال به بازار رنگی

ولراز ح: «لیزینگ رازی» کوچکترین شرکت لیزینگی (واسپاری) بازار سرمایه است که برای فعالیت در زمینه قراردادهای واسپاری کالاهای مصرفی بادوام مانند لوازم خانگی و رایانه و تجهیزات مشابه تاسیس شد و از ابتدای کار تا سال 1392 عملکرد مناسبی در زمینه کاری خود داشت، اما پس از آن به سمت کاهش سود و حتی زیان رفت، به‌طوری‌که در پایان سال مالی منتهی به 29/ 12/ 1397 به ازای هرسهم بیش از (50) تومان زیان انباشته دارد. سرمایه کم 2/ 2 میلیارد تومانی ولراز سبب شد با اجرای قوانین جدید برای بازارپایه در اواخر سال 1395 قیمت سهم که کمتر از 200 تومان بود به بیش از دوهزار تومان برسد.در این رشد هم یکی از سهامداران عمده یعنی «بیمه رازی» حدود 25 درصد از سهام خود را به خریداران عرضه کرد و از ترکیب سهامداران خارج شد. افزایش سرمایه حدود 177 درصدی ولراز سرمایه فعلی را از محل مطالبات و آورده نقدی به 1/ 6 میلیارد تومان خواهد رساند. البته در مجوز سازمان بورس اجازه داده شده که افزایش سرمایه از 1/ 6 میلیارد تومان به 10 میلیارد تومان نیز به هیات‌مدیره تفویض شود که این کار در مجمع فوق‌العاده روز پایانی تیرماه انجام شد.

 حق‌تقدم ولراز روز 28 مردادماه با قیمت 1400 تومان گشایش یافت؛ درحالی‌که خود سهم در قیمت 1200 تومان صف خرید بود و البته در روزهای بعد رو به اصلاح نهاد و پس از اجرای تصمیمات جدید فرابورس در قیمت حدود هزارتومان آماده انتقال به بازار رنگی شد. هیات‌مدیره پیش‌بینی کرده است که در 5 سال پس از انجام این افزایش سرمایه (و مرحله دوم آن) سود خالص 500 تا 700 میلیون تومانی عاید شرکت خواهد شد و در غیر این صورت شرکت دو تا سه برابر این ارقام زیان خواهد ساخت. مانند بسیاری از شرکت‌های بازارپایه، سرمایه‌گذاران در ولراز بعید است به طمع سودآوری قابل‌توجه در سنوات آینده، به خرید سهم یا حق‌تقدم آن اقدام کنند.

  درخواست 34 شرکت

از زمان صدور آخرین مجوز افزایش سرمایه توسط سازمان بورس نزدیک دو هفته می‌گذرد؛ درحالی‌که در دو ماه گذشته 34 شرکت پیشنهاد مدیران خود برای افزایش سرمایه را روی کدال قرار داده‌اند و البته بیشتر آنها نظر مثبت حسابرس را هم دریافت کرده‌اند. یکی از این 34 شرکت که توانست مجوز خود را دریافت کند، شرکت فرابورسی «بیمه اتکایی ایرانیان» با نماد اتکای است.گرچه بدیهی است که باید زمانی صرف بررسی این پیشنهادها از سوی سازمان شود تا این شرکت‌ها بتوانند برای تامین مالی از بازار سرمایه اقدام کنند، اما به‌نظر می‌رسد سازمان بورس در این زمینه باید چابک‌تر عمل کند تا از فرصت پیش آمده برای عمق دادن به بازار سرمایه استفاده کافی ببرد.

درهفته گذشته «داروسازی جابرابن حیان» (دجابر) افزایش سرمایه 50 درصدی و «بیمه اتکایی امین» (اتکام) افزایش سرمایه 20 درصدی خود از محل «مطالبات و آورده نقدی» را به ثبت رساند. همچنین «پالایش نفت تهران» (شتران) افزایش سرمایه حدود 83 درصدی از سود انباشته و اندوخته (سهام جایزه) را ثبت کرد. برای هر حق‌تقدم استفاده‌نشده «سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات» (ومعادن) که دوهفته پیش حراج شد، 3157 ریال به‌دست آمد که با اعلام حساب بانکی دارندگان آن به شرکت، از شنبه همین هفته پرداخت خواهد شد. همچنین شرکت ساختمانی «آ.س.پ» (آس‌پ) چهارشنبه 13 شهریور اعلام کرد در حراج حق‌تقدم‌های استفاده‌نشده به‌صورت خالص 824 ریال به‌دست آمده که بلادرنگ و از فردای انتشار اطلاعیه در کدال، به حساب بانکی دارندگان آنها واریز خواهد شد. مهلت پذیره‌نویسی اولیه «سرمایه‌گذاری اعتلا البرز» (اعتلا)، «مبین وان کیش» (اوان)، «سرمایه‌گذاری نیرو» (ونیرو)، «پارس سویچ» (بسویچ)، «مواد اولیه دارویی البرز بالک» (دبالک) و «سیمان بهبهان» (سبهان) در روزهای اخیر به پایان رسید.

 artava@chmail.ir