براساس دادههای اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی تسهیلات ارزان در مجموع به 37 هزار و 841 فقره درخواست در قالب طرح رونق تولید پرداخت شده و مجموع رقم تسهیلات پرداختی به متقاضیان در دوره زمانی مورد بررسی (با احتساب انتقالیهای سال 97) بیش از 260هزار میلیارد ریال است. از این میزان، 245هزار میلیارد ریال مربوط به پرداختیهای سال جاری است، با توجه به تسهیلات پیشبینی شده در سال جاری که معادل 360 هزار میلیارد ریال است میتوان گفت 68درصد از تسهیلات پیشبینی شده در طرح رونق سال 98 به بنگاههای اقتصادی پرداخت شده است.
علاوه بر طرح رونق تولید برای سال جاری اعطای تسهیلات با هدف تولید و اشتغال (موضوع بند الف تبصره 18قانون بودجه سال 98) نیز در دستور کار قرار گرفته است. این طرح برای اولین بار در سال جاری به مرحله اجرا گذشته شد و برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود 20 هزار میلیارد تومان تسهیلات در نظر گرفته شد. براساس دادههای اعلام شده از ابتدای اسفند سال 97 تا پایان تیر سال 98 در مجموع 3 هزار و 423 درخواست از سوی استانها برای دریافت تسهیلات تولید و اشتغال (تبصره 18) ثبت شده است که از این تعداد در مجموع 615 درخواست به منظور دریافت تسهیلات به بانکهای عامل معرفی شدهاند و مجموع تسهیلات پرداختی به متقاضیان برابر با 515 میلیارد ریال است.
تکمیل طرحهای نیمهتمام صنعتی و معدنی و بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی از مهم ترین برنامههای تبصره 18 برای سال جاری به شمار میرود و براساس جزئیات اعلام شده، برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود 20 هزار میلیاردتومان تسهیلات در نظر گرفته شده که 10 هزار میلیاردتومان آن از طریق منابع بانکی و 10هزار میلیارد تومان باقی مانده نیز از طریق منابع صندوق توسعه ملی تامین خواهد شد. البته در این طرح هزار میلیاردتومان هم برای یارانه سود تسهیلات از سوی سیاستگذار منظور شده است. در این برنامه همچنین با تخصیص یارانه سود پیشبینی شده، نرخ نهایی سود تسهیلات طرحها و واحدهای تولیدی در صورت تحقق اهداف مربوط، برای مناطق برخوردار به 14 درصد و برای مناطق کم برخوردار به 12درصد کاهش مییابد. با توجه به دادههای اعلام شده از سوی وزارت صمت، استانهای «فارس، تهران، قزوین و مرکزی» تنها استانهایی بودهاند که توانستهاند به این تسهیلات دسترسی پیدا کنند. آمار اعلام شده بیانگر آن است که در استان فارس به دو فقره درخواست در مجموع 90میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است. سهم تسهیلات پرداختی تولید و اشتغال به استان تهران نیز برابر با 50 میلیارد ریال بوده که به یک فقره درخواست اختصاص یافته است. اما برای استان قزوین نیز 200 میلیارد ریال تسهیلات برای یک فقره درخواست پرداخت شده و سهم استان مرکزی نیز 175میلیارد ریال برای یک فقره درخواست بوده است. با توجه به دادههای اعلام شده بیشترین درخواست ثبت شده برای دریافت تسهیلات تولید و اشتغال (تبصره 18) به استانهای اصفهان با 320 فقره، یزد با 236 فقره، مازندران با 235 فقره، خراسان رضوی با 233 فقره و استان مرکزی با 187 فقره اختصاص داشته است.
آخرین وضعیت طرح رونق
از سوی دیگر، در قالب طرح رونق تولید نیز تا پایان تیر سال جاری در مجموع بیش از 260 هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است که این میزان تسهیلات برای 37هزار و 841 فقره درخواست بوده است. براساس برنامه ریزی صورت گرفته برای سال جاری رقم 360 هزار میلیارد ریال تسهیلات برای صنایع در قالب طرح رونق تولید در نظر گرفته شده است. نحوه توزیع این وامها برای تامین سرمایه در گردش مورد نیاز برای 10 هزار بنگاه اقتصادی و تامین منابع مالی مورد نیاز 6 هزار طرح نیمهتمام با پیشرفت فیزیکی بالای 60 درصد، همچنین تامین مالی مورد نیاز برای بازسازی و نوسازی 5 هزار واحد اقتصادی است. در دستور العمل اعلامی از سوی صمت، پرداخت تسهیلات پیشبینی شده مشمول بنگاههایی میشد که از سوی کارگروه استانی مشروط به احراز توجیه فنی، مالی و اقتصادی باشد. همچنین دریافت تسهیلات براساس دستورالعمل پیشبینیشده مشمول محصولاتی میشد که در بازار فروش قابلقبولی داشته باشند و منجر به انباشته شدن محصولات در انبار نشوند. از سوی دیگر، تسهیلات مذکور مشمول بنگاههایی میشد که تولید آنها به دلیل کمبود نقدینگی متوقف شده باشد یا فعالیت آنها به کمتر از ظرفیت اسمی رسیده باشد.
سال 95 بود که تصمیم سازان و سیاستگذاران صنعت و تولید کشور برای افزایش سرمایه در گردش بنگاهها، تخصیص وامهای ارزان به صاحبان صنایع را در دستور کار قرار دادند. استارت تخصیص این نوع وامها با یک طرح به نام «طرح رونق تولید» کلید خورد. اما یک سال بعد و در اواخر خردادماه 96، سیاست گذاران در راستای «استمرار رونق تولید»، «حفظ اشتغال»، «ایجاد اشتغال جدید» و «افزایش رشد اقتصادی کشور» ثبتنام سه نوع وام دیگر در راستای تداوم طرح رونق تولید را آغاز کردند و این روند برای سال جاری نیز تمدید شد.
کارنامه پرداخت تسهیلات از طریق طرح رونق تولید نشان دهنده آن است که تا پایان تیر سال جاری در مجموع 37هزار و 841 متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شدهاند که بخشی از این متقاضیان از طریق فرآیند رونق (ثبت نام در سایت بهینیاب) یا مراجعه مستقیم به بانک خواستار دریافت تسهیلات شدهاند و بخشی دیگر بازماندگان سال گذشته هستند که امسال به لیست طرح رونق افزوده و موفق به اخذ تسهیلات شدهاند. براساس آمار اعلام شده از مجموع درخواستهای ثبت شده به 3 هزار و 761 فقره درخواست تسهیلات پرداخت شده که از طریق فرآیند رونق (ثبتنام در سایت بهین یاب) ثبت نام کرده بودند. از سوی دیگر، 32 هزار و 433 متقاضی نیز بهصورت مستقیم به بانکهای عامل مراجعه کردهاند، اما تعداد متقاضیان انتقالی سال 97 نیز برابر 1647 فقره درخواست است.
آمار اعلام شده بیانگر آن است که بیشترین پرداخت تسهیلات طرح رونق تولید مربوط به درخواستهای استانهای «آذربایجان غربی، تهران، یزد، گلستان و زنجان» است. با توجه به دادههای اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 3 هزار و 334 متقاضی در استان آذربایجان غربی موفق به دریافت تسهیلات شدهاند. تسهیلات پرداختی به این استان بیش از 11 هزار میلیارد ریال بوده است، که بخشی از این تسهیلات به انتقالیهای سال 97 اختصاص داشته است. در استان تهران 2 هزار و 705 متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شدهاند که بخشی از این تعداد انتقالیهای سال گذشته محسوب میشوند. براساس آمار اعلام شده تسهیلات پرداختی به این استان در دوره زمانی مورد بررسی بیش از 37 هزار میلیارد ریال بوده است. تسهیلات پرداختی به استان یزد بهعنوان سومین استان در مدت زمان مورد بررسی بیش از 13 هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به 2هزار و 447 فقره درخواست ثبت شده پرداخت شده است. انتقالیهای سال 97 این استان نیز برابر با 119 فقره درخواست ثبت شده است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان گلستان نیز بیش از 16هزار میلیارد ریال بوده که مربوط به 2 هزار و 442 فقره درخواست است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان زنجان نیز در این مدت بیش از 13 هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به 2هزار و 327 متقاضی پرداخت شده است.