درگیریهای میدانی پیچیده در شمال سوریه، نشانگر میزان کشمکش منطقهای و بینالمللی بر سر خاک سوریه است. شاید مهمترین نقطه عطف در نقشه استقرار میدانی نیروهای نظامی، استقرار ارتش سوریه در شرق فرات (شرق سوریه) است که با حمایت روسیه صورت گرفت. در واقع یک ماه پس از تصمیم ارتش سوریه برای حمایت از مناطق شمالی خود در برابر تجاوزات ترکیه، نیروهای سوری در بیش از 700 کیلومتر مربع مستقر شدهاند که 300 کیلومتر از آن در نوار مرزی ترکیه است.
روزنامه الاخبار لبنان امروز شنبه به بررسی ابعاد و اهمیت استقرار ارتش سوریه در نوار مرزی با ترکیه و مناطق شرقی سوریه پرداخت و نوشت، ارتش سوریه دو روز پیش، مرحله مهمی از استقرار نیروهای خود در منطقه «الجزیره» را به پایان رساند؛ به گونهای که نیروهای گارد مرزی ارتش سوریه از «ریف الجوادیه» تا «عین دیوار» واقع در مرزهای سوریه-عراق-ترکیه به طول 55 کیلومتر مستقر شدند. این اتفاق پس از هفت سال رخ داد.
استقرار ارتش سوریه در این منطقه، اهمیت راهبردی دارد؛ زیرا در منطقهای قرار دارد که یک نقطه ارتباطی مهم مرزی است و همین مسئله باعث خواهد شد که زمینه برای استقرار آتی ارتش سوریه در مرزهای عراق فراهم شود. کما اینکه ارتش سوریه خواهد توانست در مناطق دیگری مستقر شود که «انبار نفتی و گازی» سوریه است و دولت سوریه خواهد توانست پس از هر توافق سیاسی با شبهنظامیان کُرد موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه»، بار دیگر، کنترل مناطق مذکور را به دست گیرد.
به گزارش الاخبار، با استقرار ارتش سوریه در ریفهای «المالکیه» و «رمیلان» واقع در استان الحسکه (شمال شرق)، استقرار خود را تکمیل کرد. استقرار ارتش سوریه از ریف شمال شرقی «رأس العین» تا عین دیوار در طول بیش از 200 کیلومتر است. کما اینکه نیروهای سوری از اطراف شهرک «مبروکه» در جنوب غرب رأس العین در امتداد مسیر بینالمللی «M-4» تا شهرکهای «تل تمر» و «ابو راسین» در ریف شمال غربی الحسکه به طول 100 کیلومتر مستقر شدند. ارتش سوریه چند روز پیش در مرزهای خود با ترکیه از ریف غربی «تل ابیض» تا «منبج» به طول بیش از 100 کیلومتر و از غرب منبج تا «عین عیسی» به طول 100 کیلومتر استقرار یافت و بدین ترتیب کنترل بیش از 300 کیلومتر از مرز خود با ترکیه را به دست گرفت.
موقعیت راس العین
موقعیت عین دیوار
همزمان با استقرار ارتش سوریه، نیروهای روس نیز در این منطقه حضور گستردهای پیدا کردند تا از این مسئله، از نظر نظامی و سیاسی استفاده کنند. مسکو، فرودگاه بینالمللی قامشلی که در نزدیکی نیروهای آمریکایی و مرز ترکیه قرار دارد، به یک پایگاه نظامی برای نیروهای خود تبدیل کرد.
روسیه همچنین از موقعیت جغرافیایی شهر عین عیسی بین منبج و الحسکه استفاده کرد و آن را پایگاهی برای هماهنگی عملیاتهای نظامی قرار داد و به صورت مشترک با ارتش سوریه، اتاق عملیات نظامی تشکیل داد. در واقع روسیه، عمدا، نیروهای خود را در پایگاههای در صرین، منبج و عین العرب مستقر کرد که پیشتر در اشغال نظامیان آمیکایی قرار داشت تا نشان دهد که سیاست اخراج نظامیان آمریکا از نیمی از مساحت تحت اشغال آنان در سوریه را به خوبی اجرایی کرده است.
اما آمریکا تصمیم خود را برای باقی ماندن در منطقه الجزیره سوریه اتخاد کرد، ولی جدول زمانی مشخصی برای مدت زمان باقی ماندن در این منطقه ارائه نکرد. البته شبهنظامیان کُرد با وجود خیانت آمریکا به آنان پس از آغاز عملیات ترکیه در شمال سوریه (+) ولی هنوز به واشنگتن امید دارد.
«الهام احمد» رئیس اجرایی نهاد موسوم به «شورای دموکراتیک سوریه» (شاخه سیاسی نیروهای دموکراتیک) گفت که آمریکاییها به کُردها گفتهاند که از تصمیم خود برای خروج از سوریه منصرف شدهاند و در مناطق شمالی سوریه حضور خواهند داشت، ولی بر نیمی از مساحت تحت اشغال خود پیش از عملیات ترکیه، مسلط خواهند بود.
بنا بر این گزارش، با وجود این اظهارات، ولی آمریکا، اقدامی برای استقرار در شمال و شرق سوریه انجام نداده است، بلکه نظامیان این کشور در اطراف میادین نفتی سوریه و برخی از شهرهای استان الحسکه حضور دارند.
اکنون آمریکاییها در این مناطق مستقر هستند: «قسرک» و «لایف ستون» در ریف غربی الحسکة، «هیمو» و میدان نفتی «عودة» در ریف قامشلی، المالکیة و رمیلان و اداره نفت الجبسة در ریف جنوبی الحسکة. آمریکا حضور خود را در ریف دیرالزور، با تانک و تجهیزات نظامی به ویژه در میادین «الجفره»، «التنک»، «کونیکو» و «العزبه» تقویت کرده است.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا صراحتا هدف از ابقای نظامیان این کشور در سوریه را نفت اعلام کرد و گفت: «نفت را حفظ میکنیم. این را به خاطر داشته باشید؛ من همیشه گفتهام. نفت را باید حفظ کنیم. میخواهیم نفت را حفظ کنیم. 45 میلیون دلار در ماه!. نفت را باید حفظ کرد. ما از نفت محافظت کردهایم»