معمای ناپدید شدن ستاره عظیم در کهکشان

ناپدید شدن یک ستاره عظیم که اخترشناسان در حال رصد آن بودند آن‌ها را سردرگم کرده است. آن‌ها احتمال می‌دهند که این شی دورافتاده در یک فروپاشی تبدیل به سیاهچاله شده بدون آنکه ابتدا در یک انفجار بزرگ به ابرنواختر بدل شود.

اگر این فرض درست باشد اولین نمونه مشاهده شده از یک ستاره بزرگ خواهد بود که به این شکل نابود می‌شود. اما براساس مطالعه‌ای که در نشریه یادداشت‌های ماهانه انجمن نجوم رویال چاپ شده احتمال دیگری هم وجود دارد.

درخشش این ستاره ممکن است به دلیل قرار گرفتن پشت گاز و غبار یک سحابی دچار افت شدیدی شده باشد. این ستاره در فاصله 75 میلیون سال نوری از ما در کهکشان کوتوله کینمن در صورت فلکی دلو (آکواریوس) قرار دارد.

این از ستارگان موسوم به "متغیر آبی درخشان" است یا بوده که درخشش آن حدودا 2.5 میلیون برابر خورشید است. این ستارگان ناپایدار هستند و اغلب نوسان‌های شدیدی در طیف نوری آن‌ها - شدت نور در طول موج‌های مختلف - دیده می‌شود.

در فاصله سال‌های 2001 تا 2011 تیم‌های مختلفی از منجمان این ستاره عظیم را مطالعه و نتیجه گیری کردند که در مراحل پایانی فرآیند تکاملی است. کهکشان کوتوله کینمن دورتر از آن است که ستارگان آن به صورت منفرد قابل رویت باشند، اما اخترشناسان می‌توانند مشخصات بعضی از این ستارگان را استخراج کنند.

تیمی تحت هدایت اندرو الن دانشجوی دکتری در ترینیتی کالج دوبلین در ایرلند در سال 2019 این کهکشان را زیر نظر گرفت به این امید که درک بهتری از چگونگی پایان کار ستارگان خیلی پرجرم پیدا کند.

اما وقتی آن‌ها تلسکوپ خیلی بزرگ (وی ال تی) رصدخانه جنوبی اروپایی (ای اس او) را به سوی آن نشانه رفتند، دیگر قادر به دیدن نشانه‌های ستاره نبودند. الن گفت: "ما شگفت زده شدیم که ستاره ناپدید شده! خیلی غیرعادی است که ستاره‌ای به این عظمت بدون انفجاری ابرنواختری ناپدید شود. "

مشاهدات قدیمی‌تر ظاهرا نشان می‌داد که ستاره فوران‌های عظیمی را تجربه می‌کند به طوری که این مواد راهی فضا می‌شود. به نظر می‌آید این فوران‌ها بعد از 2011 متوقف شده باشد. این ستاره‌ها اغلب چنین فوران‌هایی را تجربه می‌کنند.

منجمان براساس مشاهدات خود دو توضیح برای ناپدید شدن این ستاره و فقدان ابرنواختر ارائه می‌کنند. این فوران‌های شدید ممکن است این ستاره را به یک ستاره کمتر تابنده تبدیل کرده باشد که آن هم ممکن است در پشت غبار پنهان شده باشد.

توضیح دیگر این است که این ستاره ممکن است بعد از فروپاشی تبدیل به یک سیاهچاله شده باشد بدون آن‌ها ابتدا در انفجاری تبدیل به ابرنواختر شده باشد. این یک حادثه نادر خواهد بود: درک کنونی ما از چگونگی مرگ این ستارگان عظیم این است که بیشترشان در یک انفجار عظیم از میان می‌روند.

به گفته آقای الن اگر توضیح دوم درست باشد "این اولین شناسایی مستقیم چنین ستاره هیولایی است که زندگی اش به این شکل پایان پیدا می‌کند. " برای تایید سرنوشت ستاره مطالعات بیشتری لازم است.

تلسکوپ فوق العاده بزرگ رصدخانه جنوبی اروپایی (ای ال تی) قرار است در سال 2025 فعال شود که قادر خواهد بود ستارگان کهکشان‌های دورافتاده مثل کینمن را رویت و به حل معما‌های کیهانی از این نوع کمک کند.