جلیل سامان، کارگردان گزیدهکار تلویزیون با مجموعههای «ارمغان تاریکی» و «پروانه» باز هم موضوعی از تاریخ مبارزات انقلاب اسلامی را دستمایه کار ساخت سریال «نفس» کرده است، در اولین شب ماه رمضان با آغاز پخش سریالهای مناسبتی این ماه، قسمت اول سریال «نفس» از شبکه سوم سیما پخش شد.
سامان، ناامید از «چمران» به «نفس» رسید
جلیل سامان چند سالی است که به دنبال ساخت سریال شهید چمران است. وی آنقدر برای ساخت سریال زندگی شهید چمران جدی بود که حاضر نشد به تماشای فیلم «چ» ساخته ابراهیم حاتمیکیا بنشیند چون فکر میکرد میتواند تماشای «چ» روی کار وی تاثیر بگذارد. با وجود تلاش جلیل سامان برای به سامان رساندن سریال چمران، بیپولی سازمان صداوسیما وی را از تولید این سریال فاخر دور کرد، به طوری که این کارگردان ترجیح داد تا ایجاد موقعیتی بهتر کار تولید چمران را راکد نگه دارد. در عوض سامان تمرکز خود را روی مجموعه تلویزیونی «نفس» گذاشت. پیشتولید این سریال از سال 94 آغاز شد و با کش و قوسهای فراوان بالاخره امسال کار تولید سریال به پایان رسید. برای تلویزیون همکاری مجدد با سامان و تولید سریال نفس آنقدر مهم بود که در چند روز باقی مانده به ماه مبارک رمضان پخش تیزرهای تلویزیونی این سریال آغاز شد. این تیزرها که در حجم گستردهای نیز پخش میشدند به بینندههای تلویزیون اعلام میکردند که قرار است مجموعهای از جنس کارهای قبلی جلیل سامان را ببینید.
شروع خوب «نفس»
از نحوه چینش کنداکتور پخش سریالهای مناسبتی ماه رمضان و توجهی که پیش از پخش سریال «نفس» به این سریال شده بود، میتوان حدس زد که مجموعه معاونت سیما به مجموعه «نفس» به عنوان پرچمدار سریالهای ماه رمضان امسال نگاه میکند. «نفس» آنقدر برای صداوسیما مهم است که علاوه بر شبکه 3 که سریال به سفارش آن شبکه ساخته شده، شبکه افق نیز با تأخیر «نفس» را پخش میکند. پخش همزمان یک سریال از دو شبکه اولین بار با تولید و پخش سریال «پردهنشین» که از مجموعههای موفق تلویزیونی بود آغاز شد و اکنون نیز «نفس» با پخش از دو شبکه در حال نمایش تفاوتهایش با دیگر مجموعههای نمایشی تلویزیون است. بازخوردهای پخش اولین قسمت از سریال «نفس» نیز نشان داد سرمایهگذاری مالی و معنوی سیما روی سریال جلیل سامان درست بوده و مدیران تلویزیون در توجه خاص به این سریال اشتباه نکردهاند. البته قسمت عمدهای از اخبار مربوط به سریال «نفس» بعد از پخش قسمت اول سریال «نفس» معطوف به ماجرای حجاب برخی از بازیگران سریال بود.
«نفس» در مرکز توجه بینندهها و رسانه
در قسمت اول سریال «نفس» در پلانهای کوتاهی از فیلم در بک راند صحنه تصویر زنانی بدون حجاب پخش میشد. اولین حدس و گمانها بعد از پخش سریال این بود که کارگردان از کلاهگیس برای طبیعی جلوه دادن شرایط دهه 50 استفاده کرده است؛ موضوعی که با واکنش برخی از رسانهها روبهرو شد، به نحوی که «نفس» با فیلم توقیف شده « کاناپه» که به خاطر استفاده از کلاهگیس برای بازیگران زن توقیف شده است، مقایسه شد. اما این موضوع با اطلاعیه معاونت سیما و توضیحات جلیل سامان کارگردان سریال حل و فصل شد.
جلیل سامان درباره تصاویر زنان بیحجاب توضیح داد: ظهور انقلاب اسلامی در جامعه ایران تحولی عظیم در توده مردم و جامعه بهوجود آورد و امروز پس از گذشت قریب به 40 سال از این دگرگونی، بخشهایی از مسائل مردم آن دوران را به تصویر درآوردیم. سریال نفس تلاش میکند از یکسو یادآور خاطرات نسلی تحولخواه باشد و از سوی دیگر به دنبال آن است راوی صادقی برای نسلهای کنونی باشد؛ نسلهایی که همواره به دنبال پاسخ این سؤال هستند که انقلاب 57 در چه فضایی و با چه هدفی انجام شد؟
وی ادامه داد: مسئله بیحجابی یکی از واقعیات دوران پهلوی است که باید به آن اشاره میشد. در فیلمهای اینچنینی تاکنون دوستان ما راههای مختلفی را امتحان کردهاند، به عنوان مثال در برخی فیلمها و سریالها از کلاه استفاده کردهاند و گاهی در فضاهای استودیویی از کلاهگیس بهره گرفتهاند. این بار ما تصمیم گرفتیم در سفری به ارمنستان تصاویری از خانمهای بیحجاب در این شهر ضبط نماییم و با بهرهگیری از فناوریهای نوین تصاویر را روی هم قرار دهیم. سامان توضیح داده است که در سریال قبلیاش«پروانه» نیز میخواسته از تکنیک پرده سبز برای فیلمبرداری صحنههای زنان بیحجاب استفاده کند که آن زمان مدیران صداوسیما با این موضوع مخالفت کردهاند.
سریال 30 قسمتی «نفس» در طول ماه مبارک رمضان هر شب از شبکه3 سیما پخش خواهد شد. با پیش رفتن داستان «نفس» بهتر میتوان به این سؤال پاسخ داد که علاقه خاص جلیل سامان به روایت تاریخ انقلاب اسلامی و گروههای فعال سیاسی آن دوره آیا این بار نیز خواهد توانست یک سریال به یادماندنی را در اذهان بینندههای تلویزیون ثبت کند؟