انواع سرطان پوست
بسته به اینکه کدام سلول از انواع سلول‌های پوست دچار سرطان شده باشند، سرطان‌های پوست به سه گروه تقسیم می‌شوند:
1- تومور سلول‌های بازال(پایه): شایع‌ترین سرطان پوست است که رشد کندی دارد و به ندرت در بدن پخش می‌شود. این تومور به صورت غده‌های سفت، آشکار، کوچک و کمرنگ است که به تدریج بزرگ می‌شود. در محل غده‌ها زخم‌هایی به وجود می‌آید که ممکن است خونریزی کند، دیر بسته شود و سپس بهبود یابد و این چرخه می‌تواند بارها تکرار شود. برای پیشگیری از انتقال به سایر بافت‌ها، بهتر است تومورهای سلول‌های بازال برداشته شود.
2- تومور سلول‌های سنگفرشی: نسبت به سرطان سلول‌های بازال، رشد این تومورها سریع‌تر است و در صورت عدم درمان، در بدن انتشار می‌یابند. سلول‌های سنگفرشی لایه میانی اپیدرم هستند که در اثر تابش نور خورشید آسیب می‌بینند. علائم به صورت نقاط قرمز یا صورتی رنگ و به صورت پوسته پوسته (فلس مانند) دیده می‌شود. درمرکز این نواحی قرمز رنگ، زخم‌های باز ایجاد می‌شود که ظاهر زگیل‌مانند دارند و به تدریج بزرگ‌تر می‌شوند و احتمال خونریزی از آنها وجود دارد.
خارج کردن این نواحی قبل از انتشار به سایر نقاط بدن ضروری است. 95 درصد تومورهای سلول‌های بازال و سنگفرشی قابل درمان است. سن متوسط برای تشخیص این دو نوع سرطان پوست حدود 50 سالگی می‌باشد؛ هر چند به‌طورکلی سرطان پوست در افراد جوان هم شیوع دارد.
3- ملانوما: خطرناک‌ترین و مرگ‌آورترین نوع سرطان پوست است که در ملانویست‌ها به وجود
می‌آید و به سرعت گسترش می‌یابد و در صورت عدم درمان به کبد، ریه‌ها و سایر ارگان‌های حیاتی بدن متاستاز می‌دهد. این نوع‌سرطان رایج‌ترین سرطان برای زنان 25- 29 ساله و دومین‌سرطان رایج در زنان 30-34 ساله است و نسبت به سایر سرطان‌ها افزایش سریع‌تری دارد.
بیش از 50 درصد از موارد ابتلا به ملانوما درحدود سن 50 سالگی رخ می‌دهد. البته ملانوما در هر سنی می‌تواند رخ دهد. کودکان و نوجوانانی که در سنین نوجوانی دچار آفتاب‌سوختگی شده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به ملانوما هستند.
درمان
انتخاب نوع درمان به میزان وسعت ناحیه مبتلا و محل بروز سرطان بستگی دارد. به طور کلی چهار روش برای درمان وجود دارد: 1- انجام جراحی برای برداشت نقاط سرطانی 2- از بین بردن سلول‌های سرطانی با استفاده از گرما 3- فریزکردن سلول‌های سرطانی تا جایی که این سلول‌هاحیات خود را از دست بدهند 4- رادیوتراپی
بهترین راه درمان برای ملانوما انجام جراحی است. ملانوما معمولا بزرگ‌تر و عمیق‌تر از سایر انواع سرطان پوست است و برای اطمینان بیشتر باید ناحیه بیشتری از اطراف تومور برداشته شود.
اگرسرطان به غدد لنفاوی نیز انتشار یافته باشد، برای پیشگیری از متاستاز به سایر نقاط بدن، غدد لنفاوی نیز باید برداشته شود. علاوه بر جراحی، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی و یا درمان بیولوژیک نیز ضرورت دارد. پس از درمان و برداشت تومور، انجام بررسی‌های دوره ای برای اطمینان از بهبود لازم است، پوست باید در برابر نور خورشید محافظت شود و سلامت آن هر 6-8 هفته یکبار مورد آزمایش قرار گیرد.
هرچه تشخیص سریع‌تر انجام شود، چون سرطان هنوز به سلول‌های زیرین و داخلی پوست انتشار پیدا نکرده است، درمان بهتر نتیجه می‌دهد. 99 درصد افرادی که دچار سرطان سلول‌های بازال یا سنگفرشی شده‌اند و بیماری آنها زود تشخیص داده شده است، به بهبودی کامل می‌رسند.
پیشگیری
اشعه خورشید در ساعت 10 صبح تا 3 بعدازظهر بسیار قوی است و در این زمان باید از قرار گرفتن در معرض آن اجتناب کرد. افرادی که اجبارا در زیر آفتاب قرار می‌گیرند، باید از لوسیون‌های محافظتی در برابرآفتاب استفاده کنند. ضدآفتاب باید به مقدارکافی مصرف شود تا سطح پوست را کامل و تا حد ممکن بپوشاند. استفاده از دستکش وکلاه‌هایی که پوست صورت را کامل بپوشاند، اهمیت دارد. اشعه خورشید در آب هم می‌تواند نفوذ کند؛ پس هنگام شنا نیز باید از ضدآفتاب استفاده نمود. والدین باید کودکان خود را در برابر نور شدید آفتاب مراقبت کنند.
نقش تغذیه درکنترل سرطان پوست
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست بهتراست به توصیه‌های تغذیه‌ای زیر توجه داشته باشید: غذاهای متنوع مصرف کنید؛ به خصوص غذاهای سرشار از سبزی، میوه و غلات سبوس‌دار چربی غذا باید در حد متعادل باشد، مصرف اسیدهای چرب اشباع وکلسترول کنترل شود و منابع خوب اسیدهای چرب امگا -3 در رژیم غذایی وجود داشته باشد. (انواع ماهی تن، خال مخالی، سالمون، ساردین، روغن کانولاوگردو و...)
شکر و نمک در حد متوسط مصرف شود. مصرف غذاهای آماده، نمک سودشده، دودی‌شده و غذاهای حاوی مواد نگهدارنده افرادی که غذاهای پرچرب و سرشار از چربی اشباع و ترانس مصرف می‌کنند، پنج برابر بیشتر از افراد با مصرف متعادل چربی دچار سرطان می‌شوند مواد غذایی طبیعی ضد سرطان شامل: میوه‌ها یا سبزی‌های سبزتیره، زرد، نارنجی، انگورقرمز، خانواده کلم، گوجه‌فرنگی، مرکبات، روغن‌های کانولا و زیتون، سیر، حبوبات، غلات کامل و ماهی می‌باشد.
نقش تغذیه در پیشگیری از سرطان پوست
مواد مغذی در برنامه غذایی افراد می‌تواند روند پیشرفت بیماری‌های مزمن از جمله سرطان را کاهش دهد یا به آن سرعت بخشد. امروزه یک‌سوم سرطان‌ها بارژیم غذایی درطول زمان ارتباط دارند و مواد غذایی در جلوگیری از بروز انواع سرطان‌ها موثرند. به عنوان مثال، موادغذایی حاوی آنتی‌اکسیدان می‌توانند به پیشگیری از سرطان کمک کنند (از جمله چای سبز). همچنین اسیدهای چرب امگا -3 یک عامل محافظتی ویژه برای پیشگیری از سرطان پوست هستند. ملانوما می‌تواند در اثر دریافت کم منابع ویتامین B6 ، کاروتنوئیدها و ایزوفلانوئیدها (پـروتــئین سـویا) ایـجـاد شـود.
برای خواندن بخش اول- دانستنی‌های سرطان پوست- اینجا کلیک کنید.
