دکتر حمیدرضا اکبری گیلانی؛ متخصص ارولوژی
اگر هنگام ادرار کردن دچار سوزش میشوید و یا بدتر از آن دفع ادرار با لکههای خون همراه است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و آن را جدی بگیرید، چرا که ممکن است به عفونت دستگاه ادراری مبتلا شده باشید. عفونت ممکن است در هر قسمتی از دستگاه ادراری که وظیفه آن حذف و فیلتر ضایعات بدن است، رخ دهد زنان بیش از مردان مستعد ابتلا به عفونتهای باکتریایی هستند، زیرا دستگاه ادراری آنها کوچکتر و امکان تهاجم و تکثیر باکتری بسیار زیاد است.
در بسیاری از مواقع عفونت دستگاه ادراری بسیار جدی و خطرناک خواهد بود. تخمینزده میشود که حدود 50درصد از خانمها دستکم یکبار در طول زندگی عفونت دستگاه ادراری را تجربه میکنند، ولی خوشبختانه این عفونتها با آنتیبیوتیکها درمان میشوند.
چگونه عفونت رخ میدهد
به طور کلی این عفونتها توسط میکروبها و باکتریها ایجاد میشوند. این باکتریها از روده که نزدیکی مهبل و مقعد قرار دارند، وارد مثانه میشوند و اگر در این مرحله درمان نشوند، میکروارگانیسمها به سمت بالا حرکت خواهند کرد و مثانه را آلوده میکنند و اگر باز هم درمان صورت نگیرد، در این مرحله آنها وارد کلیهها میشوند و آنها را عفونی میکنند.
عوامل خطر
جنسیت: زنان بیش از مردان در معرض آلودگی قرار دارند، زیرا همانطور که گفتیم، مجاری خروج ادرار آنها بسیار نزدیک به مقعد و در نتیجه احتمال ورود باکتری به مثانه بیشتر است.
فعالیتجنسی: در حدود 75 تا 90درصد از موارد، ناشی از روابط جنسی است. استفاده از قرصهای ضد بارداری: زنانی که بهطور مداوم از قرصهای ضد بارداری استفاده میکنند. بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای ادراری قرار میگیرند.
یائسگی: کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی نیز ممکن است منجر به عفونت ادراری شود. علاوه بر تمامی این عوامل خطر، برخی شرایط پزشکی نیز احتمال ابتلا به این بیماری را بیشتر میکنند که برخی از آنها عبارتند از: دیابت – سنگ کلیه- بیحرکت ماندن به مدت طولانی به دلیل شکستگی لگن و یا هرگونه عوارض پزشکی دیگر - بارداری - بیاختیاری روده- مشکل در تخلیه مثانه بهطور کامل - بزرگ شدن پروستات و یا هر عامل دیگری که جریان ادرار را مسدود کند- عمل جراحی
نشانههای ابتلا به عفونت ادراری
اضطرار به ادرار کردن مکرر، حتی پس از تخلیه مثانه- احساس سوزش هنگام دفع ادرار- ناراحتی و یا فشار در قسمت تحتانی شکم- درد در ناحیه لگن و پشت- تب گاه به گاه- تهوع و استفراغ- تبولرزی که بیش از دو روز طول بکشد.
علائم عفونت کلیه: وجود خون در ادرار- بد بو شدن ادرار.
درمان عفونت ادراری: موثرترین روش در درمان عفونتهای دستگاه ادراری، استفاده از آنتیبیوتیکهاست که حتماً باید توسط پزشک تجویز شود. - زنانی که از عفونت مثانه رنج میبرند، باید پس از تماس جنسی یک دوز آنتیبیوتیک مصرف کنند. -در مورد عفونتهای شدید کلیوی ممکن است نیاز به مداخلات دارویی و حتی بستری شدن در بیمارستان باشد. -در طول روز، زیاد مایعات بنوشید و مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان همچون گیلاس و گوجهفرنگی را فراموش نکنید.
پیشگیری
هیچگاه ادرار کردن را به تأخیر نیاندازید. همیشه به درستی خودتان را تمیز کنید و از جلو به سمت عقب خود را بشویید تا باکتریها وارد دستگاه ادراری نشوند. از اسپری و یا عطر زنانه در دستگاه تناسلی استفاده نکنید. خوردن آب آلبالو و آب نارگیل به کشتن باکتری در دستگاه ادراری کمک میکند. الکل و کافئین با تحریک مثانه احتمال ابتلا به عفونت را افزایش میدهند. از پوشیدن لباسهای تنگ و شورتهای نایلونی برای مدت طولانی خودداری کنید. مصرف آلرژنها، نگهدارندهها و افزودنیها را کاهش دهید. به جای گوشت قرمز، ماهی و سویا بخورید.
حداقل 30 دقیقه و 5 بار در هفته ورزش کنید. چای سبز به دلیل خاصیت آنتیاکسیدانی و ضد سرطانی، ایمنی را افزایش میدهد. برخی کمبودهای تغذیهای زمینهساز عفونت مجاری ادراری هستند، ریزمغذیهایی همچون منیزیم، کلسیم، روی، سلنیوم و ویتامین C، اسیدهای چرب امگا 3 را حتماً در رژیم غذایی خود بگنجانید. ..
برای خواندن بخش دوم- عفونت دستگاه ادراری- اینجا کلیک کنید.