اولین ماهواره‌ای که با استفاده از آهن‌ربا زباله‌های فضایی را جمع‌آوری می‌کند، فردا به فضا پرتاب خواهد شد.
این فضاپیما که نامش "ELSA-d" است و توسط شرکت ژاپنی استرواسکیل (Astroscale) ساخته شده قرار بود صبح امروز (شنبه، 20 مارس) بر روی موشک سایوز روسیه و از قزاقستان به فضا پرتاب شود که به دلیل آنچه مشکلات فنی اعلام شده این امر با اختلاف زمانی 24 ساعت، به ساعت6:07 منطقه‌ی زمانی گرینویچ (9:37 تهران) فردا، 21 مارس موکول شد.
این فضاپیمای 200 کیلوگرمی از دوبخش تشکیل شده است که تعدادی آزمایش در فضا انجام می‌دهند تا توانایی این سیستم در جمع‌آوری زباله توسط مکانیسم آهن‌ربایی را بسنجند.
هنگامی که این آزمایش به پایان برسد "ELSA-d" در جو زمین می‌سوزد، اما این ماهواره برای جمع‌آوری زباله‌های فضایی در آینده مهم خواهد بود. این ماموریت که مجوزش را از آژانس فضایی انگلستان دریافت کرده به عنوان یک آزمایش انجام می‌شود تا برای مامویت‌های بعدی مجوز دریافت کند تا بتوانند فضاپیما‌های از بین رفته و قطعات زباله‌های فضایی را از بین ببرند.
طبق گفته‌ی آژانس فضایی اروپا چیزی در حدود 9200 تن زباله‌ی فضایی وجود دارد که ساخته‌ی دست انسان هستند و از فضاپیما‌ها جدا شده و بی‌هدف در مدار زمین می‌چرخند.
سازمان ملل متحد متوجه چالش جلوگیری از برخورد ماهواره‌ها و زباله‌های فضایی شده است و اکنون ماهواره‌ها به گونه‌ای ساخته می‌شوند که از برخورد و آسیب جلوگیری کنند. پرتاب روز یکشنبه که شرکت استرواسکیل می‌گوید اولین ماموریت تجاری است که "فناوری‌های اساسی لازم برای از بین بردن زباله‌های فضایی را نشان می‌دهد" به صورت زنده نیز پخش می‌شود.
نوبو اوکادا (Nobu Okada)، کارآفرین ژاپنی، شرکت استرواسکیل را در سال 2013 بنیان‌گذاری کرد و هدف آن پرتاب "تمیزکننده‌های فضا " بود. اوکادا می‌گوید:فعالیت‌های قبل از پرتاب با موفقیت انجام شده و ELSA-d آماده‌ی نشان دادن توانایی فنی ما به جهان است.
این ماموریت به ایجاد سیاست‌گذاری‌های بهتر و ایجاد سرویس‌هایی در مدار برای از بین بردن زباله‌های فضایی به صورت فعال کمک می‌کند.
بنیانگذار استرواسکیل پیش از این به خبرگزاری فرانسه گفته بود که تراکم زباله‌های فضایی به سطحی خطرناک رسیده و هر لحظه امکان برخورد وجود دارد و اگر ما هیچ اقدامی انجام ندهیم دیگر از فضا نمی‌توان استفاده کرد بنابراین باید یک نفر باشد که فضا را تمیز کند.
زباله‌های فضایی آینده از ماهواره‌هایی خواهد بود که بی‌استفاده شده‌اند و باید با ماهواره‌های جدید جایگزین شوند. برای این کار باید ماهواره‌های قدیمی پاکسازی شوند تا مسیر حرکت ماهواره‌های جدید تمیز باشد.
به عنوان بخشی از این کار دو بخش با یکدیگر به فضا ارسال می‌شوند یک ماهواره‌ی 180 کیلوگرمی برای پاکسازی زباله‌ها و یک ماهواره کوچک‌تر که به عنوان زباله‌ی فضایی در نظر گرفته می‌شود و دارای صفحه‌ای است که امکان اتصال مغناطیسی در هنگام نزدیک شدن را فراهم می‌کند.
در طول این ماموریت سرویس‌دهنده به طور مکرر به ماهواره‌ی کوچک‌تر متصل شده و آن را رها می‌کند این نمایش شامل جستجوی ماهواره، تشخیص آن و اتصال به آن است. بخش اصلی این عملیات تا پایان سال کامل می‌شود و پس از آن فرآیند نابودی ماهواره آغاز می‌شود.
جان آبرن (John Auburn) مدیرعامل این شرکت به دیلی‌میل گفت: در پایان ماموریت فضاپیمای "ELSA-d" سرعت خود در مدار را کم می‌کند و از آخرین پیشرانه‌هایش برای جلوگیری از برخورد با سایر زباله‌های فضایی استفاده می‌کند و در نهایت به جو زمین بازگشته و می‌سوزد.
ما در حال کار بر روی فاز بعدی این برنامه برای جمع‌آوری چندین زباله‌ی فضایی در یک ماموریت هستیم و انتظار می‌رود تا پایان سال 2023 پرواز بعدی را انجام دهیم. دراین ماموریت از نرم‌افزار‌های پیشرفته و فناوری کنترل خودکار استفاده می‌شود.
شرکت استرواسکیل می‌گوید: در حالی که در سال جاری10ها هزار ماهواره به فضا پرتاب خواهد شد، زباله‌های فضایی این اکوسیستم در حال شکوفایی را در خطر خواهند انداخت. طبق گفته‌ی آژنس فضایی اروپا 34 هزار قطعه‌ی بزرگ‌تر از 4 اینچ و 130 هزار قطعه‌ی کوچک‌تر در فضا وجود دارد و تخمین زده می‌شود این مقدار ناشی از 560 برخورد، انفجار و شکسته شدن باشد.
آژانس فضایی اروپا سالانه دو ماموریت جلوگیری از برخورد انجام می‌دهد. از سال 1957 که ارسال ماهواره آغاز شد 10680 ماهواره ارسال شدند که 6250 عدد هنوز در فضا هستند و 3700 ماهواره هنوز فعال هستند. دکتر آلیس بون (Alice Bunn) مدیر بین‌المللی آژانس فضایی انگلستان می‌گوید: برخورد با زباله‌های فضایی تاثیر زیادی بر روی ماهواره‌هایی که هر روزه به آن‌ها وابسته هستیم می‌گذارد.
ماموریت هیجان انگیز ELSA-d اولین نمایش تجاری پاکسازی زباله است و به ما نشان می‌دهد چگونه می‌توان فضا را به جای امن‌تری برای همه تبدیل کرد.
