غذای حجیم در این بیماران، منجر به افزایش حرکات روده بزرگ شده و ممکن است شکم درد ایجاد شود. خود بیماران نیز متوجه می‌شوند که غذای پر حجم را تحمل نمی‌کنند. به نظر می‌رسد که ترشح هورمون کله سیستوکینین از جدار روده کوچک، پس از ورود برخی مواد غذایی به روده کوچک، در بروز اختلال حرکتی و علایم روده تحریک پذیر دخالت داشته باشد.
روده این بیماران، به عوامل و محرک‌های محیطی (خارجی)، بیش از حد پاسخ می‌دهد (حساس است) و در واقع آستانه درک روده‌ها نسبت به درد، وجود گاز در روده‌ها و . . .کاهش یافته، به طوری که ممکن است مقدار گاز روده‌ها افزایش نیافته باشد، ولی فرد احساس نفخ شکم نماید. در عدم تحمل به شیر (لاکتوز) نیز، علایم مشابه بیماری روده تحریک پذیر، دیده می‌شوند.
مصرف شیر، خامه، سرشیر و . . . منجر به شکم درد و نفخ شکم می‌شود. به دلیل شیوع بالای هر دو بیماری، امکان ابتلای هم‌زمان به هر دو، وجود دارد. مصرف مواد حاوی گندم یا ذرت نیز، می‌تواند به تشدید علایم بیماری منجر شود. وجود علایم غیر گوارشی در بیماران مبتلا به روده تحریک پذیر، شایع است و این نشان دهنده نوعی اختلال منتشر در سیستم عصبی – عضلانی، عضلات صاف موجود در روده‌ها، مثانه و سیستم تناسلی و . . . می‌باشد.
چرا انتخاب نام کولیت عصبی برای بیماری روده تحریک پذیر مناسب نیست؟
کولیت یعنی التهاب کولون و کولون یعنی روده بزرگ، اولا در این بیماری هیچ‌گونه شاهدی دال بر وجود التهاب و یا زخم در روده‌ها و به خصوص در روده بزرگ وجود ندارد که عدم وجود التهاب با آزمایش‌های خونی و مدفوع اثبات می‌شود از کلمه کولیت، بیشتر در بیماری کولیت زخمی (بیماری التهابی روده) استفاده می‌شود و هیچ ارتباطی بین بیماری روده تحریک پذیر و کولیت زخمی وجود ندارد.
از طرفی دیگر در جریان بیماری روده تحریک پذیر، فقط روده بزرگ درگیر نمی‌شود و سرتاسر دستگاه گوارش، از دهان تا مقعد، در جریان این بیماری درگیر هستند و حتی سایر علایم مثل سردرد، درد سینه، قاعدگی دردناک و تکرر ادرار نیز جزء علایم و نشانه‌های بیماری روده تحریک پذیرند. از طرف دیگر استفاده از کلمه عصبی نابجا است چون در بسیاری موارد، بدون دخالت ناراحتی‌های روحی و عصبی و به دلایل عوامل محرک دیگر مثل برخی غذاها و تغییرات آب و هوا، شخص دچار تشدید علایم بیماری می‌شود.
علایم و نشانه‌های بیماری
این بیماری، در اغلب موارد در سنین جوانی و میانسالی شروع شده و زنان، بیشتر از مردان مبتلا می‌گردند علایم بیماری، به طور متناوب در طول حیات تکرار می‌شوند و در اغلب موارد، حتی بدون مصرف دارو، ممکن است علایم بیماری برطرف شده و بعد از دوره‌ای آرامش، مجدداً ظاهر شوند.
علایم و نشانه‌های بیماری، از فردی به فرد دیگر، متفاوت است بیماران غالباً دچار درد پیچشی شکم همراه با یبوست و گاهی اسهال، همراه با دفع بلغم هستند از علایم دیگر می‌‌توان آروغ زدن فراوان، احساس ترش کردن و سوزش سر دل، تلخی دهان و نفخ شکم را نام برد.
از نظر شیوه اجابت مزاج، بیماران به سه دسته تقسیم می‌شوند: گروه اول: بیمارانی هستند که مشکل آن‌ها یبوست است (اجابت مزاج مشکل یا به فواصل طولانی و ...) گروه دوم: بیمارانی هستند که مشکل اصلی آن‌ها اسهال است. (دفع مکرر، مدفوع شل) گروه سوم: که دچار اسهال و یبوست متناوب هستند.
نفخ و درد شکم، در هر یک از بیماران نیز ممکن است دیده شود به هر حال باید این موضوع را دانست که بیماران، مدت‌ها دچار این علایم بوده و علایم، به صورت متناوب، خفیف یا شدید می‌شوند.
برای خواندن بخش اول- بیماری روده تحریک پذیر- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- بیماری روده تحریک پذیر- اینجا کلیک کنید.
