دکتر الهام امیرآذر
خوردن غذا با عجله (نجویدن غذا) و نداشتن وقت کافی برای غذا خوردن
امروزه در شهرهای بزرگ افراد از نعمت صرف ناهار در جمع خانواده در محیطی گرم و دلچسب بی‌بهره‌اند. اغلب افراد ناهار را - که وعده اصلی غذا در روز است- در محیط کار و با عجله و استرس صرف می‌نمایند. این امر می‌تواند انرژی کانال طحال را کاهش داده و سیستم گوارشی را تضعیف کند. توصیه من این است که در محل کار یک غذای سبک (مانند نان، پنیر، گردو) میل شود و وعده‌های اصلی را در ساعت 5 یا 6 عصر میل نمایند. ضمناً مراقب لقمه‌های خود باشید. سعی کنید با لقمه‌های کوچک غذا بخورید تا بدن فرصت هضم غذا را داشته باشد.
خوردن غذاهای سرد و تر
دیده شده که بسیاری افراد وقتی اقدام به رژیم گرفتن می‌نمایند از میوه و سبزیجات به وفور استفاده می‌کنند. باید گفت این رژیم برای کسانی که ضعف انرژی طحال دارند بسیار مضر است و نه تنها باعث لاغری نمی‌شود بلکه سبب افزایش رطوبت و بلغم و به دنبال آن ورم اندام‌ها و نفخ شکم و چاقی می‌گردد. در اینجاست که اهمیت طب سوزنی آشکار می‌شود (زیرا در این طب، هر فرد براساس وضعیت بدنی و عدم تعادلی که در سیستم انرژی‌اش ایجاد شده به طور مجزا تشخیص داده و درمان می‌شود) ولی در مطب کلاسیک به چاقی به عنوان یک بیماری نگریسته می‌شود و یک رژیم به افراد زیادی داده می‌شود.
همانطور که قبلا هم ذکر شد، اینجا مسئله ضعف انرژی در یک کانال است و نمی‌تواند حتما دلیل بر بیماری در ارگان طحال یا معده باشد. به این افراد توصیه می‌شود از خوردن غذاهای با طبع سرد (مثل هندوانه، خیار وسالاد زیاد) و یا دمای سرد (غذاهایی مثل سالاد الویه،کالباس که به صورت سرد مصرف می‌شوند) بپرهیزند و حتماً سعی کنند بعد از غذا یک دمنوش گیاهی (مانند دمنوش رازیانه، دارچین و یا آویشن) استفاده کنند. این کار باعث گرم شدن سیستم گوارش شده و به تعادل انرژی طحال کمک می‌کند.
خوردن غذاهای چرب و شیرین
خوردن غذاهای سرخ کرده، فست‌فودها و غذاهای بیرون از منزل و کلا غذاهایی که هضم آنها به راحتی انجام نمی‌شود، می‌تواند به سلامت دستگاه گوارش آسیب‌زده و انرژی طحال را کاهش دهد. (همچنین رفتن به شب‌نشینی‌ها و دیر شام خوردن به مرور می‌تواند باعث اضافه وزن شود حتی اگر فرد از صبح آنروز چیزی نخورده باشد). شاید شماهم افرادی را دیده‌‌اید که وقتی شب به مهمانی شام دعوت دارند فردا صورت پف‌آلوده و ورم کرده دارند!
در مورد غذاهای شیرین باید گفت که شیرینی مزه مورد علاقه کانال طحال است ولی در انتخاب آن باید دقت کرد، افراد دچار این سندرم تمایل بسیار زیادی به مزه شیرین دارند و به همین علت عاشق کیک، بستنی، شیرینی و... هستند و با خوردن این مواد هم انرژی طحال بیشتر تضعیف می‌شود و هم فرد چاق‌تر می‌شوند و این سیکل معیوب ادامه می‌یابد چون هر چه انرژی کانال طحال ضعیف‌تر شود تمایل به مزه شیرین افزایش می‌یابد.
وقتی برای بیمار طب سوزنی انجام می‌شود نقاطی که برای افزایش انرژی این کانال زده می‌شود می‌تواند تمایل فرد به شیرینی را کاهش دهد از طرف دیگر استفاده از شیرین کننده‌های طبیعی مانند عسل، گزنگبین، شهد خرما، شهد توت سکنجبین و شهد انگور و انجیر و مویز، نه تنها دارای خواص بیشمار است بلکه باعث تقویت کانال طحال نیز می‌شود.مصرف این مواد هم ذایقه شیرین پسند بیمار را راضی می‌کند و هم به‌تدریج تمایل به شیرینی را در فرد کاهش داده و فرد از این رنج رهایی می‌یابد.
بی‌نظمی در خوردن
اصولاً کسانی که سطح انرژی کانال طحال آنها پایین است چون زیاد گرسنه نمی‌شوند نامنظم غذا می‌خورند و این خود باعث ضعف بیشتر انرژی می‌شود. بهتر است درسه وعده اصلی - به صورت صبحانه، ناهار، شام - و دو میان‌وعده - یکی بین صبح و ظهر و دیگری بین ظهر و عصر- از مواد غذایی مناسب استفاده شود اگر فردی در محل کار ناهار می‌خورد بهتر است وعده ناهار بسیار سبک (به صورت سالاد و یا لقمه نان و پنیر و گردو) باشد و وعده‌ی اصلی را در ساعت 4 تا 6 میل نماید و به هر حال آنچه مهم است این است که: «همیشه از یک برنامه تبعیت کنید تا سیستم گوارشی شما دچار سردرگمی نشود».
استفاده زیاد از لبنیات
کلا لبنیات می‌توانند باعث افزایش بلغم و رطوبت در بدن شوند. این نکته‌ای است که طب سنتی ایران نیز به آن معتقد است. ضعف در انرژی طحال نیز می‌تواند به بروز بلغم و رطوبت منجر شود. توصیه می‌شود لبنیات با مصلح‌شان خورده شوند. مثلا پنیر با گردو، دوغ با نعنا، شیر با عسل، تا فرد کمتر دچار این مشکل شود، ضمنا شیر بهتر است به صورت گرم با عسل و زنجفیل میل شود.
نکته مهم این است که اغلب افراد امروزه علاوه بر مشکل فوق دچار گرما در کبد نیز می‌باشند که خوردن زیاد غذاهای گرم ممکن است وضعیت را بدتر کند بنابراین توصیه می‌شود رژیم غذایی خود را تحت نظر پزشک انتخاب نمایید.
غذاهای فریز شده
متاسفانه باید بگویم که این مسئله باعث افزایش سرما در سیستم گوارش، ضعف انرژی کانال طحال و ایجاد رطوبت سرد در آن می‌شود که خود اینها از عوامل زمینه‌ساز چاقی شکمی هستند. بهتر است تا جایی که ممکن است سبزی و نان را تازه استفاده کنیم. گوشت را حتی‌الامکان یک ماه در فریزر‌ها گذشته و سپس استفاده نماییم و هر ماده غذایی را در فصل خود استفاده کنیم.
طب سوزنی وزن را کاهش می دهد- قسمت اول
